تنها ۴۰ درصد ایرانیان خود را مسلمان و ۳۲ درصد شیعه می دانند
عمار ملکی پژوهشگر و استادیار دانشگاه تیلبرگ هلند و مدیر گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان (گمان) گزارشی درباره نتایج یک تحقیق در خصوص رفتار و گرایشهای مذهبی مردم ایران منتشر کرده که با همکاری دانشگاه تیلبرگ و خانم لادن برومند مدیر بنیاد عبد الرحمن برومند تهیه شده است. بر اساس این تحقیق که نتیجه افکارسنجی در بین چهل هزار ایرانی باسواد بالای نوزده سال در داخل کشور است امروز تنها ۴۰ درصد ایرانیان خود را مسلمان می دانند.
به گزارش آذانگلیشنیوز به نقل از رویترز، در این نظرسنجی که توسط ناصر اعتمادی صورت گرفته، تنها ۴۰ درصد ایرانیان خود را مسلمان میدانند و از این تعداد ۳۲ درصد خود را شیعه ۵ درصد سنی مذهب و ۳ درصد صوفی می دانند.
این درصد در تضاد آشکار با سرشماری جمهوری اسلامی ایران است که تعداد مسلمانان کشور را ۹۹٫۵ درصد اعلام کرده که البته از نگاه عمار ملکی بیشتر گویای ستیزه جویی، خصومت و نامُدارایی حکومت مذهبی ایران در قبال جمعیت فزاینده غیر مذهبی یا اقلیتهای مذهبی یا کسانی است که از اسلام به دیگر ادیان گرویده اند.
این تحقیق که به دلیل شرایط سرکوب در ایران از طریق شبکه های اجتماعی صورت گرفته و طی آن افراد داوطلبانه از ذکر هویت خویش خودداری کرده اند نشان می دهد که روند عرفیگرایی و کثرتگرایی دینی در ایران با قدرت در حال پیشروی است.
نتایج تحقیق، همچنین نشان می دهند که ۹ درصد ایرانیان خود را خداناباور(آتئیست)معرفی می کنند و ۷ درصد ترجیح می دهند که خود را افرادی نه مذهبی که معنوی بنامند. همین تحقیق میگوید که ۸ درصد ایرانیان خود را زرتشتی میدانند – که در اصل گویای نوعی ناسیونالیسم ایرانی در واکنش به اسلام و اسلام حکومتی در ایران است در حالی که ۱٫۵ درصد ایرانیان نیز خود را مسیحی می خوانند.
در این حال، ۷۸ درصد ایرانیان به خدا باور دارند هر چند ۳۷ درصد آنان به جهان بعد از مرگ اعتقادی ندارند و تنها ۳۰ درصد به بهشت و جهنم معتقدند. در عین حال بر اساس تحقیق صورت گرفته ۲۰ درصد ایرانیان گفته اند که به هیچیک از این گزینه ها از جمله خدا باور ندارند. ۹۰ درصد شرکت کنندگان در این نظر سنجی گفته اند: در خانوادههای مؤمن و مذهبی بار آمده اند هر چند ۴۷ درصد آنان گفته اند که به مرور زمان دین و ایمان خود را از دست داده اند و ۶ درصد دیگر افزوده اند که دین خود را تغییر داده اند. در این بین جوانان بالاترین شمار افراد غیر مذهبی یا کسانی را تشکیل میدهند که تغییر دین داده و به دین دیگر گرویده اند. یک سوم ایرانیان بعضاً مشروبات الکلی مصرف میکنند و ۶۰ درصد آنان گفته اند که عبادات مذهبی از جمله نماز خواندن را به جا نمی آورند.
عمار ملکی در گزارش خود تصریح کرده است که بر اساس یک نظر سنجی دولتی در ایران که در سال جاری میلادی صورت گرفته ۶۰ درصد ایرانیان گفته اند که در ماه رمضان روزه نمی گیرند بر اساس یک نظر سنجی دیگر که در سال ۱۳۵۴ در ایران صورت گرفته بود، ۸۰ درصد ایرانیان گفته بودند که عبادات روزانه از جمله روزه گرفتن در ماه رمضان را رعایت می کنند.
افکارسنجی مؤسسه گمان و بنیاد برومند تصریح میکند که ۴۳ درصد ایرانیان با هر گونه تبلیغ دینی مخالفند و ۴۱ درصد آنان معتقدند که هر دینی باید از حق حضور در عرصه عمومی برخوردار باشد. گزارش تحقیق تصریح می کند که آنچه به روند عرفیگرایی در ایران کمک کرده دسترسی ایرانیان به جهان خارجی از طریق اینترنت و ارتباط آنان با ایرانیان خارج از کشور طی پنج دهه گذشته بوده است و جدایی دین از دولت در آینده شتاب خارق العاده ای به این دگردیسیها و تغییرات اجتماعی خواهد داد. عمار ملکی در پایان گزارش خود نوشته است: ایران آنطور که ما میشناسیم به طور بنیادین در حال دگرگونی و تغییراست.