جایگاه زنان در جامعه و نقش آنان در تعالی جنبشهای اجتماعی
ابتدا،از تمام زنان فعال حرکت ملی آزربایجان که پایدارانه، با تمام وجود هم در فضای سنگین سیاسی و هم در خاستگاههای اجتماعی و حتی خانواده مورد تهاجمات و تخریبات قرار میگیرند ولی با ایمانی راسخ در راه تجلی و تکاملاینسرزمینگامبرمیدارند
سپاسگزام.
میخواهم از زن صحبت کنم و با بیان برخی ناهنجاریها از چرخشی انحصاری به سوی زنان آزربایجان و نگرشی نو نهال برای پایداری دیدگاه جهانی نسبت به جایگاه زنان در مسیر تعالی حرکت ملی آزربایجان بنویسم.
در جامعه ای که با بسیاری از ناهنجاری هایش جایگاه زنان را به زیر میکشد،به یکدفعه نسلی ظهور کرد که در پی تحقق حقوق تضییع شده والدینش برآمد،نسلی معترض و مطالبه گر.
زنی که میخواهیم از او صحبت کنیم در جایی از جهان به دنیا آمده است که تحجر و مرد برتر بینی حتی در بین قشر روشنفکرش هم بیداد میکند.
زن، امروز در جوامعی همچون ایران میخواهد از تحجر آبا و اجدادیش خلاص شده و در جامعه حرفی برای گفتن داشته باشد.
ما فضای اعتراضی امروز جامعه خود را مدیون مادرانی هستیم که تمام آنچه که خود محروم از آن بودند را مثل لالایی شبانه به گوش فرزندان خود نجوا کردهاند و امروز همان فرزندان در خیابانها و فضای مجازی فریاد عدالت خواهی و هویت طلبی سر میدهند.
زن آزربایجانی امروز با عبور از تاریک اندیشی به ارث رسیده از دوران پیشین و نه گفتن به فلاسفه نو ظهور زن محور، در فضایی مثل جامعه ایران امروز، که فقدان هویت در آن بیداد میکند، توانسته هویت اصیل زن آزربایجانی را بازیابی کرده و عنوان (آزربایجان قادینی) را به عنوان یک برند برای خود کسب کند.
در شرایطی که هنوز هم جمود فکری، حتی در بین برخی روشنفکران این جامعهکهبقایای سنت گرایی در آن به چشم میخورد، زن آزربایجانی توانسته با گذشتن از تمام حواشی ایجاد شده( مانند آزار و اذیت، انحصار طلبی و تهمت و افترا) توسط همین قشر متحجر ، سطح اجتماعی خود را ارتقا داده و بتواند پا به پای مردان جامعه و در مواردی حتی فراتر از آنان ایفای نقش کند.
با اراده ای مصمم باید گام برداشت و کاملا با گامهایی راسخ مسئله حرکت ملی آزربایجان و (آزربایجان قادینی )را از مرحله غیر فعال و یا فعال فضای مجازی به مرحله عمل در میادین هویتی ،اجتماعی،فرهنگی ،هنری و …. رساند و متعهدانه و کامل آگاه برای آزادی نسل جدید با اندیشه های نو پیش رفت،سالهای مدیدی است که در حرکت ملی آزربایجان حضور زنها احساس میشود اما آیا حضور آنها آنقدر پر رنگ بوده است که بتواند باری از دوش این حرکت بردارد ؟!
همان روشن فکرانی که طبل دید باز از دنیایی پیشرفته و مدرن و روشنفکری در دست دارند آیا خود آنها به این شعارها حقوقی در فضای رئال و واقعی قائل هستند و زمینه را برای حضور زنان آزربایجان در صحنه آماده میکنند ؟ آیا با تلاشها و مقاومتهای زنان آزربایجان در مقابل این حجم از تخریب و تهدید و کم بینی باز هم ادعای روشنفکریشان با دور نمایی تاریک از روشنگری همراه است!یا فقط ادعای این موضوع را یدک میکشند؟
همان گونه که میدانیم ،فضای فمینیستی که دراکثر جنبشهای زنان ایجاد شده ،شاید به ندرت با حرکت ملی آزربایجان و زنان حاضر در آن یکی باشد و شاید بجز چند گزینه مشترک موضوعیتش کامل مقایر با افکار ناسیونالیستی این افراد باشد ،شاید دغدغه ای که برای هویت وزبان زن آزربایجانی وجود دارد مسئله ای بسیار دور از ذهن یک فمنیست باشد ،چه بسا مسئله خاک و زیر یوغ استعمار بودن ملموستر است برای زنان آزربایجان تا مسئله و مبنای نظری یک (تراجنسیتی) در آن سوی غرب و مثالهای بارزی که باید کاملا موشکافانه و عمیقتر انجام شود.
به این منظور و بسیاری از دغدغه هایی کی برای زنان آزربایجان وجود دارد ،واجب است، تمام زنان حرکت ملی آزربایجان که با نام آزربایجان قادینی هر کدام به نحوی در حال فعالیت برای آزادی این آب و خاک تلاش میکنند به شیوه های عملی و میدانی روی آورده و هر روز جدی تر از روزها و ماه ها و دهههای قبل این مسئله را بررسی کرده و انسجامی شایان برای خود و خاک آزربایجان و آینده فرزندان خود داشته باشند.
لزوم حضور زنان در حرکتهای اجتماعی_سیاسی بر کسی پوشیده نیست، این را میتوان به وضوح در کشورهای توسعه یافته اروپایی مخصوصأ کشورهای حوزه اسکاندیناوی مشاهده کرد که چگونه زنان میتوانند زمام امور یک کشور را بدون حتی کوچکترین مشکل به نحو احسنت در دست گرفته و آن را اداره کنند.
همان طور که میدانیم ،تاریخ 100 ساله مبارزات حقوق زنان واولین آتش مبارزه زنان برای داشتن حقوق برابر با مردان و مشارکت در زندگی اجتماعی در نیویورک روشن شد.
جستجوی حقوق زنان از زمانی آغاز شد که صدها زن شاغل در صنعت نساجی در نیویورک آمریکا در 8 مارس 1857 در اعتراض به پایین بودن دستمزد ، ساعت کاری طولانی و شرایط غیر انسانی کار، اعتصاب کردند.
لزوم حمایت از زنان به عنوان نسل سازان و آینده سازان جامعه یک اصل مهم و حیاتی برای هر جریان اجتماعی و سیاسی است.
حرکت ملی آزربایجان با بهرهگیری از ادبیات فولکلور و تاریخ تمدن چند هزار ساله و شخصیتهای تاریخی بلند پایه و ماندگار و تاریخ ساز، تا کنون توانسته به خوبی بانوان سرزمینمان را در مشارکتهای اجتماعی و فعالیتهای مختلف سهیم کرده و از حضور آنان به عنوان یک عضو مؤثر در جریان حرکت بهرهمند سازد، از نمونه های بارز این حضور میتوان به قورولتای های دهه هشتاد در بابک قالاسی، تجمع های اعتراضی خیابانی در مناسبتهای مختلفمانندقضیهبرنامه فتیله،حضور در زمینههنر، شعروادبیات، حضوردر زمینه حقوق بشری، حضور در امور خیرخواهانه و بشردوستانه و … اشاره کرد.
وقتیزنان با یکتفکر و ایدئولوژی پا به میدان میگذارند یعنی یکنسل پا به میدانخواهندگذاشت.
تمام حرکتها و جریانات اجتماعی در صورت انکار موجودیت زن و عدم بهرهمندی از نظرات و ایدهها و حضور آنان در جامعه، محکوم به شکست و فنا هستند، پس باید قدر این حضور را دانست و آن را تکریم کرد.