وطن یعنی تنها سه سرباز رشید آزربایجانی که یک تنه در مقابل فوج سربازان سرتاپا مسلح و متجاوز روس مقاومت کردند.
یک داستان واقعی
ژنرال روس تا آن لحظه فکر میکرد با فوجی از سربازان اعزامی از مرکز میجنگد اما وقتی فهمید تمام 48 ساعت گذشته را با سه سرباز جنگیده به نشانه احترام یکی از درجههایش را از روی شانه برداشت و روی جنازه سرباز گذاشت.
سه سرباز (سرجوخه مصیب ملکمحمدی، سرباز وظیفه عبدالله شهریاری و سرباز وظیفه سیدمحمد رایی هاشمی) در سوم شهریور 1320 که قوای روسیه قصد تجاوز و اشغال کشور در جریان جنگ جهانی دوم را داشتند، به مدت 48 ساعت در کنار پل مرزی جلفا در مقابل لشکر 47 شوروی مقاومت کردند و به شهادت رسیدند.
دستور تخلیه پادگان در مقابل ارتش شوروی که از تهران رسید، سرجوخه به سربازانش گفت: هر کسی میخواهد، برگردد. من اینجا میمانم. میخواهم از کشور مقابل اجنبیها دفاع کنم. ملکمحمدی همراه با سرباز عبدالله شهریاری، سیدمحمد رایی هاشمی و سرباز دیگری ماندند و ارتش شوروی را 48 ساعت از ورود به خاک ایران بازداشتند.
نوشتهاند «سرلشکر نوویکف … وقتی فهمید ۴۸ ساعت تنها با ۳ سرباز جنگیده، به نشانه احترام یکی از درجههایش را از روی دوشش باز کرد و روی سینه سرجوخه محمدی گذاشت و از چوپانی خواست ۳ سرباز شجاع را به شیوه مسلمانان کنار پل آهنی دفن کند. تدفین این ۳ سرباز به خاطر وطنپرستیشان با تشریفات نظامی از سوی لشکر ۴۷ ارتش دشمن صورت گرفت.»
یادمان و قبر این مرزبانان در اسفند 1389 در نقطه صفر مرزی با جمهوری آذربایجان بازسازی و رونمایی شده است. گویی روحشان از ورای این یادمان و مجسمهها، مثل بقیه شهدای میهن، مثل همه آنها که تا به امروز، با چنگ و دندان، با خون و جان، وطن را نگهداری کردهاند، به ماها مینگرند.
حاج محمد علی شهریاری پسر بازمانده سرباز شهریاری میگوید: «پیش از مرگش ۲ بار خانه آمد و قبل از این که از او بیخبر بمانیم، نامهای برایمان فرستاد که چند ماهی است حقوق ندادهاند و چند تا از گوسفندها را بفروشیم و برایش پول بفرستیم. مادرم وصیت کرده بود وقتی مرد، توی قبر نامه پدرم را هم روی پیشانیاش بگذارند ولی متأسفانه یکی دو سال قبل از فوتش نامه گم شد.»
اگر برای خاکت بجنگی – فرق نمیکند با اسلحه وسط میدان جنگ، با خلاقیت برای پیشرفت، با قلم برای اصلاح یا با درست کار کردن – بالاخره شصت سال هم که بگذرد، کسانی پیدا میشوند مجسمهات را میسازند و یادت را گرامی میدارند و الهامبخش تاریخ میشود.