پاشینیان -ین سون وئردیگی مصاحبه‌لر نه‌یین گؤسته‌ریجیسی‌دیر؟
پاشینیان -ین وئردیگی مصاحبه لر، آچیق – آیدین گؤسته‌ریر ائرمنیستان اؤز امنیتین قوروماق اوچون آمریکانی، روسیانین یئرینه سالماقدا دیر، بونو پاشینیان ایتالیا قزئته سی لارپوبلیکایا مصاحبه‌سینده ده دئییب. او آچیق دئیر :«روسیه قاراباغ‌دا، ائرمنستانی مدافعه ائده بیلمه‌دی. اونا گؤره ائرمنستانین امنیت باخیمندان روسیایا سؤیکنمه‌سی استراتژیک بیر سهو ایدیر. ائرمنی‌لر له پاشینیان یاخشی بیلیرلر کی، روسیا آرتیق قافقازدا گوجونو ایتیریب و بو بؤلگه تورکیه و آذربایجانین هئژمونی‌سینه چئوریلیر. بونا گؤره اونلاری بیر میللت اولاراق قورویوب ساخلاماغا تکجه گوج آمریکادیر. ۱۹۱۸ –جی ایلده‌کی اولای لارا دا باخساق، بو آمریکا پرئزیدئنتی ویلسون ایدی ائرمنیستان-نین بیر دؤولت اولاراق رسمیته چیخارتماق ایسته‌ییردی. آنجاق او زامان تورکیه ایله روسیا بو پلانی پوزدولار. اونا گؤره پاشینیان-ین تکجه اومودو آمریکادیر. بونو ایران- دا یاخشی بیلیر آمریکانین قافقازا گلمه‌سی، ائرمنی‌لر طرفیندن قاچیلماز یا خود لابددیر. سوال بودور: بونا کیم مانع اولاجاق؟ بورادا ایکی سئچیم (واریانت-گزینه) وار : بیرینجسی ایران، تورکیه – آذربایجان‌لا بیرلشیب قافقازدا سؤز صاحیبی اولوب بونا انگل یاراتمالیدیرلار. ایکینجی‌سی: ایران آمریکادان دانیشیغا گیریب، ائرمنی-آمریکا اوچلوگو یاراتمالیدیر. هانسی کی بونو زیدآبادی دا سؤیله‌ییر. ایکینجی واریانتی نظرده توتساق؛ بو باش وئرن دگیل. چونکو گرَکیر ایران بوتون خارجی سیاستینی دَگیشسین!سوسیالیست خارجی سیاستینده میلیتچیلیگین رولو بو دگیشیک، دومینانت شکیلده ایچهریده اولان قووه لری یئر-به یئر (جابه جا) ائده‌جک. بونونلا دا، اولابیلسین ایراندا یوموشاق انقلاب باش وئرسین. البته بونو خوشبین حالتده سؤیله‌مک اولار . بئله حالدا حادثه‌لر هانسی مقصده استقامت گؤتوره‌جک؟ بللی دگیل. ائله نظره گلیر حاکمیت بو واریانتا گئده بیلمز یا دا چتین گئدر. آنجاق بیرینجی احتمال باش وئرر سه، منه ائله گلیر حاکمیت راحات اؤز هئژمونیاسینی ایچهریده ساخلایا بیلر. تکجه مجبور اولاجاق ایرانشهری سیاستنی قافقازلا ایچهریده آذربایجان بؤلگه‌سینده قیراغا قویسون، باشقا جور دئسک: واز کئچسین. بو سیاست ایرانین گلجگ مقدراتینا دا بیر تضمین دیر. ایران گئج یا تئز مجبوردور ایرانشهری سیاستینه گؤز یومسون. اما بورادا اختیار الینده اولاراق بونو مدیریت ائدیب و بعضی ایسته‌نیلمه‌ین حرکت‌لری ده کنترل ائده بیلر. عین حالدا قاقفازدا سؤز صاحیبی اولا بیلر. ایران آذربایجانا قارشی تاکتیکی سیاستنی قیراغا قویوب استراتژیک بیر مناسبته گیرملی دیر. ائرمنیستان-ین داخیلی گوجو و بؤلگه ده اولان جغرافی شرایطی اجازه وئرمز. بو اؤلکه‌نین داخلن اؤزونون ژئوپلیتیکی قووه‌سی یوخدور.
اونون شرایطی غربه، آمریکا و روسیا، رگیوندا (بؤلگه‌ده) نفوذ ائتمک اوچون ژئوپلیتیک ساییلا بیلر؛ سایلیر دا. آنجاق بو ائرمنیستان اقتصادینا اینکیشاف و رفاه گتیرمیر. ائرمنیستان یالنیز تورک دؤولت‌لرینه اقتصادی بیر کوریدور اولاراق اؤنَملی ساییلیر. بو اونلارین بیر اؤلکه و دؤولت کیمی قالماغینا تکجه اقتصادی شانسی دیر . بو دا ائرمنیستان_ین سیاسی ایراده سیندن آسیلی‌دیر. بونون اوچون ائرمنیستان قونشولاریلا صلح و دوستلوق مناسبتینده اولمالی‌دیر. غرب‌له روسیانین نظامی(حربی) نفوذو ائرمنیستانی، داها چوخ ثابیت‌سیزلیگه و پرابلئملی بیر اؤلکه اولماغا سؤوقلندیریر. آذربایجانین ژئوپلیتیک مؤوقعیتی بام-باشقادیر. آذربایجان نئفت، گاز، اقتصادی منبع اولاراق عین زاماندا غرب‌له-شرقه بیر کؤرپو کیمی کئچید زوناسی(منطقه‌سی) ساییلیر. اونون انرژی منبعی له گوج پتانسیلی اؤز ایچینده‌دیر. اونو ایستر-ایسته‌مز ژئوپلیتیک قووه یه میندیریر و یا چئویریر. ائرمنیستان ایسه عمومیتله غرب و روسیایا اوینادیغی رولو، ایرانا اوینایا بیلمز و تاریخ بویو دا اویناماییب. غربین مقصدی ائله جه ده روسیانین نیتی، ایرانی نظارت آلتیندا ساخلاماقدیر. ایرانین یگانه احتیاجی ائرمنیستانا، بو دؤولتین تورکیه ایله آذربایجانا دوشمنچیلیک پرینسپی‌دیر. آنجاق بو پیرینسیب دَگیشمکده دیر. پاشینیان دؤولتی یاخشی بیلیر تورکیه و آذربایجان اقتصادی اینکیشافا دوغرو گئدیرلر. بو اینکیشاف اونلارا صلح و رفاه وعد ائدیر. آنجاق ائرمنیستان بو اینکیشاف‌دان گئری قالیر .بونا گؤره ائرمنیستان اؤز جمعیتنی خاریجی اؤلکه‌لره کؤچمک‌ده گؤررکن، ایتیره‌جک‌دیر. اونلار اوچون بو بیر فاجعه‌دیر. باشقا طرفدن بو دوشمنچیلیک ائرمنی‌لره هئچ بیر قازانج گتیرمیر. ائرمنی‌لر یاخشی بیلیر تورکیه و آذربایجانا اراضی ایدعالارین هئچ بیر سونوجو یوخدور و یالنیز بو اؤلکه نی تجرید ده ساخلاماقدان باشقا هیچ بیر عایداتی اولمایاجاق. بو اؤلکه مجبوردو اؤز مناسبتینی بو ایکی دؤولتله دوستلوق و امکداشلیق چرچیوه‌سینده تنظیمله‌سین. اساسا پاشینیان بونا گؤره روسیادن اوزاق دورماق ایسته‌ییر. روسیانین اقتصادیاتی ائرمنیستانی اینکیشافا طرف آپارا بیلمز. اوندا بو گوج و تاوان یوخدور. روسیا، ائرمنیستانا، یالنیز عسگری بازا(پایگاه نظامی) کیمی باخیر. بو او دئمکدیر روس‌لار ، ائرمنیستانی بیر سپر اولاراق، غربین قافقازا نفوذ ائتمه مسینه، الده ساخلاییب‌لار . طبیعی‌دیر که بئله حالدا ائرمنیستان دؤولتی نورمال بیر دؤولت اولمور و اورادا سرمایا یاتیریمی ایری چاپدا (عمده حالدا) اولا بیلمز. بونلارا باخارکن، پاشینیان عاغیللی بیر سیاست گؤتوروب. پاشینیان تورکیه و آذربایجان‌لا مناسبت‌لری نورماللاشدیرسا، بونونلا یاناشی اقتصادی امکداشلیق و زنگه‌زور کوریدورو آچیلسا، رئگیوندا بؤیوک دگیشیکلیک باش وئره‌جک. بونون آذربایجاندا اقتصادی اینکیشاف‌دان باشقا سیاسی تأثیری ده اولاجاق و دموکراسی نین اینکیشافینا دا تکان وئره‌جک.
بهنام کبانب / اجیرلی
