اشکالات اساسی «الفهرست» به عنوان یکی از منابع آذریبازان
«الفهرست» یکی از منابع آذریبازان جهت تراشیدن زبان جعلی«آذری(؟)» برای سرزمین آذربایجان بوده است.
البته مطالب نسخههای مختلف کتاب الفهرست دارای اختلافات چشمگیر و اساسی است. در برخی، مطالبی آمده که در دیگر نسخهها نشانی از آنها نیست.
مطلبی که دستاویز ایرانشهریها شده بود، نقل قول«ابن ندیم» و بدون سند از «ابن مقفع» بود.
نقل قول «ابن ندیم» هم توسط «محمد خوارزمی» تا «الیعقوبی» عینا نقل قول شد.
ایرانشهریها چنان وانمود میکنند گویی همه اینها استنتاجهای مجزا هستند.
«ابن ندیم» زبانهای زرگری درباریان(و نه مردم) را برشمرده و پرثو(بهله) تُرکان اشکانی را در دربار سمت شمالغرب جغرافیای ایران دانسته و این مساله با ترجمه عجیبی تا امروز منبع ایرانشهریها شده است.
ترجمه صحیح از دکتر عزیزپور:
«و از زبانهای فُرس!، فهلوی است که شاهان! در مجالس خود با آن حرف میزدند(☆)و ٱن زبانی است منسوب به بهله، و بهله اسمی است که به پنج سرزمین اصفهان، همدان، ماهنهاوند و آذربایحان شامل میشود.
و (یکی) از زبانهایشان فارسی است که مؤبدان! و در مناسبهایشان به آن تکلم میکردند،(☆) و آن زبان نواحی فارس! است.
و دری زبان اهل شهرهای مدائن است و کسانی که در درگاه شاه! بودند بدان تکلم میکردند(☆)، پس منسوب به پایتخت(مرکز تمدن) است و از بین زبانهای اهل مشرق زبان بلخ بر آن غالب است.
و خوزی زبانیست منسوب به نواحی خوزستان، و پادشاهان!(☆) در خلأ و جاهای استفراغ و هنگام عریان شدن در حمام و آبزن و محل غسل بدان تکلم میکردند.
و سریانی زبانیست منسوب به نواحی سورستان که اکثریت عراق است و سریانیها کسانی هستند که به آنها نبط(نبطی) گفته میشود. و کلام حاشیه ملوک!(☆) بود وقتی که حوایج میخواستند و دادخواهی میکردند، زیرا چاپلوسترین زبانهاست».
نتیجهگیری:
-«الفرس» را زبان فارسی ترجمه کردهاند و سالها ما را بدان فریفتهاند.
-هیچکسی نپرسیده که چگونه زبان فارسی جز گروه زبان فارسی است؟
«فُرس» در همان کتاب و چند سطر بعد با «فارسی» متفاوت نوشته شده اما در ترجمه هردو را عمداً و به جعل «زبان فارسی» ترجمه کردهاند.
– من با 5 عدد ستاره(☆) علامت زدم که این زبانها در دربار صحبت میشده و اینها زبان مردم نبوده است. فقط فارسی در فارس تکلم میشده است. از این رو – مردم حرف نامفهوم را (دری وری) گفتهاند.
-نظر «ابن ندیم» توسط هیچ نویسنده دیگری تایید نشده است.
-تعاریف از پهلوی چنان آشفته است که از زبان تُرکی اشکانی «پرثو» تا پهلوی محلی ساسانی در سمت جنوبغربی را دربرمیگیرد. اَسَن قالین
رحیم آغبایراق
