ایران اسراییل را به رسمیت نمیشناسد و برچیدن بساط این کشور از نقشه جغرافیایی را یکی از اهداف اصلی خود اعلام کرده است.
آزربایجان شمالی از بدو پیدایش روابط بسیار نزدیک با اسراییل دارد. همانگونه که روسیه و چین دو کشور بسیار نزدیک و دوست ایران، با اسراییل روابط بسیار نزدیک و صمیمی دارند.
اما دستگاه دیپلماسی کشور از میان اینهمه کشوری که با اسراییل رابطه دارند، چسبیده به جمهوری آزربایجان شمالی که چرا با اسراییل روابط صمیمی دارد؟ پان آریایی های تورک ستیز هم با اینکه خودشان روابط بسیار نزدیک با اسراییل دارند، این موضع دستگاه دیپلماسی را تایید و تشویق میکنند.
ایران جمهوری آزربایجان شمالی را کشوری مستقل و دوست خود اعلام میکند ولی همزمان از او میخواهد که روابط خود با اسراییل را تغییر دهد. این خواسته اگر در سطح دیپلماسی باشد قابل درک است، ولی وقتی کار به نیروی نظامی و لشکر کشی به مرزها میرسد مسئله شکلی خطرناک به خود میگیرد. اگر آزربایجان شمالی در دفاع از حق حاکمیت خود کوتاه نیاید و روابط خود با اسراییل را طبق خواسته دستگاه دیپلماسی ایران تنظیم نکند، چه خواهد شد؟
معلوم نیست، دیپلماسی کشور این تعارض را چگونه حل میکند؟ از طرفی استقلال و حق حاکمیت کشوری را به رسمیت میشناسد و از طرفی از همان کشور میخواهد که روابط خود با دیگران را به خواست او تنظیم کند. فرض کنیم دادگاهی بخواهد در اینمورد داوری کند، واقعا دیپلماسی کشور در این مورد با چه استدلالهایی از عملکرد خود دفاع خواهد کرد؟
صرف دشمنی ایران با اسراییل به هیچ کشور دیگری مربوط نیست، ولی چگونگی اعمال این دشمنی اگر بگونه ای باشد که در مجامع بین المللی قابل دفاع نباشد، جز محکومیت بین المللی چیزی به بار نخواهد آورد. نمیتوان استقلال و حق حاکمیت کشوری را به رسمیت شناخت و همزمان آنکشور را مجبور کرد که روابط خارجی خود را به اراده دیگران تنظیم کند. اگر هم نکرد با لشکرکشی و انجام مانورهای خطرناک به ترساندن آنکشور روی آورد. در مجامع بین المللی وجدانهای سالم اینگونه مواضع را تقبیح و محکوم خواهند کرد.
وجدانهای بیدار باید بکوشند، اشتباهات دستگاه دیپلماسی در شمال غرب کشور را گوشزد کنند تا از فراهم آمدن شرایط آشوب و جنگ در منطقه جلوگیری شود. برای دشمنی با اسراییل نمیتوان جان میلیونها آزربایجانی مسلمان و بیگناه را به بازی گرفت. اگر واقعا دشمنی با اسراییل اینهمه جدی شده، میتوان به صورت مستقیم و رودرو با او در سرزمین خودش وارد جنگ شد، نه اینکه با یک اشتباه استراتژیک جنگ را به درون کشور، آنهم به سرزمینی بهشتی آزربایجان کشید.
حسن ارک