«ایلدیریم» (حسن ریاضی)دان منه اؤزل بیر خاطیره قالدی!
دوکتور حسن ریاضی ( ایلدیریم) ایله انقلابدان سونرا تهراندا تانیش اولدوم؛ اونون دا اوره‌یی من کیمی دیلیمیز و ادبیاتیمیزا چیرپینیردی، او اوزدن اورتاق و مشترک بیر نقطه‌یه باغلی‌یدیق.
۱۳۶۹جو هجری شمسی ایل و شوروی‌نین او زامانکی رهبری«میخائیل قورباچوف»ون « پرستریکا و قلاسنوست» (یئنی‌دن قورما و آشکارلیق)سیاستی نتیجه‌سینده شوروی جمهوریلرینه معین آزادلیق وئریلدیکده شمالی آذربایجان ایلک دفعه اولاراق، تهراندا تشکیل تاپان کیتاب سرگیسینده مستقل بیر جمهوری کیمی شرکت ائتمیشدی .
او زامان شوروی حکومتی، باغلی بیر حکومت اولدوقدا گونئی آذربایجانلیلارین قوزئی آذربایجانلا ارتباط یولو یالنیز رادیو و تلویزیون دالغالاری ایله میسر اولوردو؛ آمما « تهران کیتاب سرگیسی» و قوزئی آذربایجانین بو نمایشگاهدا شرکت ائتمه‌سی بیز کیمی‌لره بؤیوک بیر فورصت یاراتمیشدی شمالی آذربایجان کیتاب غرفه‌سیندن گؤروش ائدیب آنا دیلیمیزده ( البته سیریلیک الیفبادا) و شمالی آذربایجاندا چاپ اولموش کیتابلاری گؤزوموز ایله گؤرَک.
او ایل من،اکبر آزاد و حسن ریاضی ( ایلدیریم) اوچوموز تهران کیتاب سرگیسینده قوزئی آذربایجان غرفه‌سیندن گؤروش ائتمه‌یه تصمیم توتوب اورا گئتدیک.
طبیعی کی، بو گؤروش هیجانلا دولو بیر گؤروش‌ایدی، آذربایجان غرفه‌سینده آنا دیلیمیزده چوخلو کیتابلار نمایشه قویولموشدو، غرفه مسئولو ایله دوغما دیلیمیزده دانیشیب بئله بیر ایمکانین یارانماسیندان دویغولاریمیزی غرفه مسئولونا بیلدیردیکدن سونرا، کیتابلارین نئجه ساتین آلماسیندان سوروشاندا دئدی:
« تاسف‌له کیتابلارین ساتیلماسینا اجازه یوخدور، آمما سرگی زامانی بیتدیکدن سونرا کیتابلارین هامیسینی ایرانین سرگی مسئولونا تحویل وئره‌جه‌ییک و آذربایجانا کیتاب قایتارمایاجاغیق!»
بیز دئدیک؛ بیز بو کیتابلاری اوخوماق ایسته‌ییریک بس نه ائتمه‌لییک؟
او مسئول چوخ ماراقلی بیر جمله دئدی:
« لنین دئییب؛ کیتاب اوغورلاماق مقدس اوغورلوقدور! من اؤزومو گؤرمه‌مزلیگه ویرارام ، سیز گلین کیتابلاردان تک تک گؤتوروب کؤینگیزین آلتینا قویوب سالوندان چیخین!»
او گون هر اوچوموز عؤمروموزده ایلک اوغورلوق ایشینه اَل آتدیق! .
ایندی بو اوچ نفرین بیری و دوکتور حسن ریاضی ( ایلدیریم) ۳۱ ایل او اؤزل خاطیره‌دن سونرا دیلیمیز، ادبیاتیمیز یولوندا اوزون ایللر چالیشیب آغیر خسته لیگدن آرامیزدان کؤچوب، اکبر آزاد «آنادیلی» مراسیمینه گؤره دوستاقدا، من ایسه غم و کَدرله بو خاطیره نی یازیرام…!!
هیهات… دونیا…!!
حسن راشدی
