البته این بلوک بندی جدید بخاطر گلوبالیسم اقتصادی، روابط انسانی بین ملل و توسعه شبکه های مجازی، منعطف تر از دوره جنگ سرد خواهد بود.
در عین حال بسیاری از کشورها اعم از دیکتاتوری یا دموکراتیک در عین نزدیکی نسبی به یکی از دو بلوک، بسته به شرایط خود به یکی از دو بلوک نزدیک تر خواهند بود بدون آنکه جزیی از آن باشند. از جمله عربستان و امارات که با وجود نظام دیکتاتوری به بلوک دموکرات ها نزدیک تر خواهند بود و پاکستان با وجود نظام نیمه دموکراتیک به خاطر مناقشه با هند دموکرات، به چین و روسیه متمایل خواهد شد.
ایران بخاطر مناقشه چهل ساله با غرب دموکرات و ساختار استبدادی خود که مغایر اصول دموکراسی غربی است، عملا در بلوک دیکتاتوری قرار گرفته است. تلاش برای رفع بحران های اقتصادی، توام با حفظ اقتدار داخلی باعث خواهد شد ایران به طور کامل به یکی از اقمار اتحاد دیکتاتوری چین-روسیه تبدیل شود.
اقتصاد ایران کمی بهتر اما به چین و روسیه وابسته تر خواهد شد و با الگو برداری از چین ، آزادی ها بیش از پیش محدود خواهد شد و در سایه حمایت چین و روسیه، حکومت مرکزی در مقابل فشارهای بلوک دموکراسی مقاوم تر شده، فضای سیاسی را بسته تر خواهد کرد.
در زمینه اینترنت و شبکه های مجازی، با دریافت تکنولوژی محدود سازی اینترنت و اتصال گسترده تر به اینترنت بلوک دیکتاتوری، ما احتمالا بجای اینترنت آزاد یا محدود ملی، اینترنت چینی خواهیم داشت.
البته طبیعی است که با توسعه تکنولوژی “اینترنت ماهواره ای” محدودودیت اینترنتی حکومتی دوام نخواهد داشت و به زودی با ورود دیش های اینترنت ماهواره ای، چالش نصب دیش از مردم، جمع آوری دیش ها توسط دولت بار دیگر تشدید خواهد شد.
از نظر سیاسی با تشدید وابستگی به بلوک دیکتاتوری ، ساختار فعلی صُلب تر و اپوزیسیون داخلی آسیب پذیرتر و اپوزیسیون خارجی خنثی تر خواهد شد ( همچون چین و روسیه فعلی)
جنبش های ملی- اتنیکی هم با محدودیت شدیدتر روبرو خواهند شد.برخی از این جنبش ها که به اپوزیسیون خارجی نزدیک هستند بیش از پیش سرکوب خواهند شد.
تحت چنین شرایطی فعالان ملی آذربایجان در عین حفظ سیاست پرهیز از اپوزیسیون داخل و خارج، احتمالا باید شیوه و سطح فعالیت خود را تغییر داده بیش از پیش به سمت فعالیت های فرهنگی-مدنی در عین تعامل انتقادی با دولت مرکزی حرکت نمایند.
پی نوشت: توجه داشته باشیم که تحولات آتی جهانی غیر قطعی می باشد و این پیش بینی، یکی از احتمالات ممکن است و قطعی نیست.
رسول معینی راد
302