بار دیگر در دوره دکتر روحانی اصلاح قیمت یارانه بنزین انجام گرفت حرکتی که در ابتدا با “طوفانی” از اعتراضات مواجه شد اما تنها چند روز پس از آن طرح جواب خوبی داد و اکثریت مردم بویژه طبقات متوسط و پایین جامعه از منافع طرح بهره مند شدند. ضعف دولت روحانی در اطلاع رسانی در روزهای اول و غافلگیری مردم در ساعات پایانی شب پنج شنبه اجرای طرح فضا عمومی را ملتهب کرد و “اعتراضات احساساتی” مردم بدون نگاه دقیق بر سود و زیان طرح چند روزی جامعه ما را ملتهب کرد و بحران فرو کشید و جامعه روند عادی خود را طی کرد.
این دو طرح اصلاح یارانه ای بعد انقلاب اسلامی بود که مستقیما دولت به حساب مردم پول نقدی واریز می‌کرد.
بعد از تحریم‌های بسیار زیاد ترامپ و به تبع آن تورم وحشتناک در حوزه ارزی کشوری، دولت دکتر روحانی مجبور شد که ارز 4200 تومنی برای کالاهای اساسی در کتاب بودجه قید کند.
سیاستی که میلیاردها دلار را به خود اختصاص داده بود. برای کالاهای اساسی همچون گندم، دارو برنج روغن و فرآورده های دامی، و چندین کالای اساسی و مهم دیگر!این سیاست چون کالاهای استراتژیکی را در برمیگرفت همه آحاد جامعه از آن بهره می‌بردند.
دولت دکتر روحانی علی رغم کمبود درآمدهای ارزی بخاطر تحریم‌های نفتی و بانکی و بیمه ای این سیاست را تا آخرین روز دولت خود ادامه داد و به نوعی می‌توان گفت این سیاست در بودجه 1400 توسط دولت روحانی گنجانده شده بود و دولت دکتر رئیسی تا شروع سال جدید مالی این شیوه را ادامه داد چون بودجه دلاری آن قبل از به کار آمدن رئیسی در بودجه گنجانده شده بود و دلیلی نداشت که از اجرای آن” طفره” برود.
اما با شروع سال مالی جدید دولت رئیسی تمرکز بر حذف ارز 4200 تومنی کرد و به تاریخ 20 اریبهشت مبالغی را به حساب خانوارهای ایرانی یارانه بگیر واریز کرد.
اما جالبترین نکته نگاه مردم به این طرح جدید هست.مردم با تجربه ای که از دو دوره واریزی پول نقدی در دولت‌های احمدی نژاد و روحانی دارند اینبار باهوش تر شده اند باتجربه شده اند و متوجه شده اند که سیاست‌های تعدیل یارانه ها گرچه در شروع کار به کامشان بود اما در نهایت به ضررشان تمام شده است.
مردم متوجه شده اند که یارانه 45000 هزار تومنی احمدی نژاد سالهاست ثابت مانده اما قیمت‌های حامل‌های انرژی همچون آب برق گاز همه ساله” جهش” داشته و از درآمد آنها چیزی عاید مردم نشده.
در دوره روحانی قیمت بنزین افزایش یافت. اما حجم فروش بنزین آزاد هم ماه به ماه افزایش یافت و درآمدهای دولت از بنزین آزاد داخلی و صادراتی چندین برابر شد اما مقدار یارانه معیشتی همان مانده که همان!!!
حالا سوالاتی که برای سیاست جدید تعدیل یارانه ای دکتر رئیسی این است
مبلغ دقیق یارانه اختصاصی ارز 4200 در سال 1400 و 1399 برای مردم در بودجه، بر حسب دلار دقیقا “چند دلار” بوده؟ آیا دقیقا اندازه همان دلار دولت برای مردم یارانه واریز کرده یا اینکه کمتر از پنجاه درصدش را واریز کرده و 50 درصد دیگر را برای خودش برداشته؟
سوال دوم
امسال یارانه کالاهای اساسی را حذف میکنید و به جایش پول می‌دهید. آیا سال‌های دیگر با افزایش قیمت همین اقلام اساسی، یارانه واریزی افزایش می یابد یا اینکه این مبلغ هم مثل اسلاف خودش سالها ثابت خواهد ماند و همه ساله قیمت کالاهای اساسی افزایش را تجربه خواهند کرد؟و مردم یارانه بگیر پس از مدتی اندک هر روز” فقیرتر” خواهند شد؟
