جنگ قاراباغ و سایه فرانسه در تحریکات اخیر ارمنستان
تحریکات نظامی ارمنستان علیه آذربایجان در پس زمینه فرآیندهای مهمی در جهان صورت می گیرد.
همزمان، یونان نیز اقدام به تحریکات نظامی و سیاسی علیه ترکیه کرد.
بر اساس معاهدات #لوزان (1923) و پاریس (1947)، یونان حق نظامی کردن جزائر اطراف ترکیه در اژه را ندارد آما یونان علاوه بر عدم انجام تعهدات، در آگوست 2022، سامانه موشکی ضدهوایی اس-300 را علیه نیروی هوایی ترکیه مستقر کرد.
آنچه بین ترکیه و یونان اتفاق می افتد تأثیر مستقیمی بر قفقاز جنوبی دارد.
بر اساس اعلامیه شوشا در مورد روابط ائتلافی آذربایجان و ترکیه، اگر کشور ثالثی تمامیت ارضی و مرزهای دو کشور را تهدید کند، طرفین باید به یکدیگر کمک های لازم را ارائه دهند.
لازم به ذکر است که روابط همکاری نظامی بین ارمنستان و یونان نیز وجود دارد.
تاریخچه همکاری های نظامی بین کشورها با توافقنامه امضا شده توسط وزارتخانه های دفاع در سال 1996 آغاز می شود. درسالهای 1998-2008، طرفین قراردادهای مربوطه را در مورد مطالعه پرسنل نظامی ارمنی در مدارس نظامی یونان امضا کردند.
در سال 1998، طرفین قرارداد همکاری در زمینه تسلیحات و تجهیزات نظامی را امضا کردند.
در سال 2011 توافقنامه همکاری نظامی تمدید شد و در سال 2016 برنامه همکاری نظامی به تصویب رسید و واحدهای نظامی ارمنی در سال‌های 2003، 2007 و 2008 در عملیات‌های کوزوو در قالب گردان نظامی یونان شرکت کردند.
در نتیجه ارمنستان تهدیدی برای آذربایجان و یونان تهدیدی برای ترکیه است.
ارمنستان و یونان شرکای نظامی هستند و ترکیه و آذربایجان کشورهایی هستند که طبق اعلامیه شوشا تعهدات امنیتی متقابل دارند.
وقوع همزمان دو مناقشه و همچنین اینکه ترکیه و یونان اعضای ناتو هستند و ارمنستان و آذربایجان در چارچوب بروکسل در حال مذاکره هستند، نیاز به تحلیل سطح جدیدی از فرآیندها دارد.
مشاهدات نشان می دهد که کشوری ثالث، به طور دقیق تر فرانسه، پشت هر دو فرآیند است.
موفقیت های دیپلماتیک ترکیه – تضمین صادرات ایمن غلات #اوکراین به جهان، پذیرش آنکارا به عنوان یک میانجیِ مورد قبول کیف و مسکو، و همچنین تقویت موقعیت ترکیه در #قفقاز جنوبی، #خاورمیانه، آسیای مرکزی و سایر مناطق – با حسادت خاصی از سوی فرانسه مواجه می شوند.
#فرانسه به شدت نگران افزایش نقش #ترکیه در جهان و کاهش نقش خود است.
برای جلوگیری از افزایش نفوذ #آنکارا، #پاریس سعی دارد #یونان را علیه ترکیه و #ارمنستان را علیه متحد ترکیه در قفقاز یعنی #آذربایجان تحریک نماید.
در عین حال فرانسه از عدم ارضای منافع ارمنستان در فرمت های بروکسل و مسکو ناراضی است. فرانسه با بحث در مورد اتفاقات در سطح شورای امنیت از یک سو می خواهد جایگاه خود را به عنوان عضو دائمی شورای امنیت ارتقا دهد و از سوی دیگر در تلاش برای تقویت مواضع شریک خود ارمنستان در شورای امنیت است.
تصادفی نیست که فرانسه همین الان این موضوع را در شورای امنیت مطرح کرد.
فرانسه در حال حاضر ریاست شورای امنیت سازمان ملل را بر عهده دارد.
لازم به ذکر است در حالی که نقش فرانسه در قالب بروکسل محدود است، پاریس به هیچ وجه در نشست مسکو شرکت نمی کند.
فرانسه با طرح این موضوع در سطح شورای امنیت سازمان ملل که بالاتر از اتحادیه اروپاست، تلاش می کند موقعیت تضعیف شده خود را در قفقاز جنوبی احیا نماید.
در عین حال که فرانسه در میان پنج عضو دائمی این موضوع را در سطح شورای امنیت مطرح کرد، باید مواضع احزاب فرانسه گرا را در داخل ارمنستان تقویت کند.
منبع: مرکز مطالعات قفقاز جنوبیِ آذربایجان
ترجمه و تلخیص: رسول معینی راد
