زلزله خوی مقدمه ای بر زلزله های بزرگ

زلزله خوی، مقدمه ای بر زلزله های بزرگ

زلزله خوی، مقدمه ایست بر چندین زلزله بزرگ که اولین آن جنوب‌شرق ترکیه رخ داد و با بیش از 150 پس لرزه نشان داد که فشار صفحه عربستان به صفحه اوراسیا، به مرز انفجار رسیده.
متاسفانه حدس من این است که زلزله ترکیه و سوریه بالای پنج هزار کشته داشته باشد. اما این نه پایان زلزله ها که هشداری است برای زلزله های بعدی.
همچنانکه در اسلادها مشخص است، احتمالا زلزله سنگین دیگری در شمالغرب ترکیه در منطقه استانبول مرمره طی ماهها یا سالهای آتی رخ خواهد داد و زلزله دیگر در محل تلاقی چهار کشور فلسطین، لبنان، اسرائیل و اردن.
ضلع شمالشرقی صفحه عربستان که بنام گسل زاگرس شناخته میشود در حال حرکت است و با نگاه به اسلاید بعدی مشاهده می کنیم شهرهایی چون بندرعباس، یاسوج، شهرکرد، کرمانشاه و سنندج در منطقه با حداکثر خطر قرار دارند.
متاسفانه تقریبا تمام این مناطق بخاطر تعلقات اتنیکی و مذهبی متفاوت، ده ها سال گرفتار تبعیضِ مضاعف، فقر و عدم توسعه بوده اند و وقوع زلزله سنگین در این مناطق به فاجعه ای غیر قابل تصور منجر خواهد شد.
از طرف دیگر گسل های منطقه ای تبریز کل ضلع شمالی و شرقی را تحت تاثیر قرار داده اند. مناطقی که در دوره شهرداری مرحوم دکتر وارسته قرار بود به فضای سبز و جنگلی تبدیل شود که با حذف ایشان در دوره پهلوی، میزبان دهها هزار حاشینه نسین فقیر شد و به ایجاد محله هایی چون حیدرآباد، قیرخ متری، ارم، ایده لی و …منجر شد.
اکثر ساختمان های این مناطق کاملا غیر اصولی ساخته شده و با زلزله ای مشابه زلزله ترکیه تماما نابود خواهند شد. همچون شهر حرم سوریه که در زلزله اخیر کلا منهدم گردید.
مسالهء دیگر که قبلا به آن پرداخته ام توسعه غیر اصولی شهر در مناطق زلزله خیز باغمیشه، رشدیه و ضلع شمالی پاسداران است که دقیقا در محل تلاقی گسل های تبریز قرار دارند و این برنامه ریزی خیانت/حماقتی بوده که طی دهه های اخیر رخ داده است و هیچ کدام از مسئولان استانی و شهری به آن توجهی نکرده اند.
من شخصا امیدی به مسئولان ندارم و در شرایطی که صدای پای مرگبار زلزله به گوش می رسد، آنان همچنان در خواب خرگوشی اند یا خود را به خواب زده اند. تلاش من این است که حساسیت و دقت نظر مخاطبان و خوانندگان در انتخاب/ساخت خانه و ساختمان استاندارد در منطقه مناسب را افزایش دهم به این امید که از آسیب یا مرگ عده ای در زلزله های احتمالی آتی پیشگیری شود.
پی نوشت: ۱بهمن ۱۴۰۱

رسول_معینی‌راد زلزله