سلسله زلزله هایی که از چالدیران ترکیه شروع و به جنوبغرب تا شمال وان کشیده شد- گرچه شکستگی ها از آذربایجان دور می شود- شاید سرآغاز زلزله هایی باشد که به آزاد شدن انرژی در غرب آذربایجان خصوصا مناطق خوی و تبریز منجر شود. از مشخصات این زلزله وقوع پیش لرزه از یک هفته قبل در منطقه بوده که بالاخره زلزله ای به بزرگی 5 درجه ریشتر منطقه وان را تکان داد.
ولی این زلزله ها چقدر می تواند شهرهای آذربایجان را تحت تاثیر داشته باشد؟ شهر تبریز از معدود شهرهایی است که از بخت بدش در زون گسلی در حال گسترش است. طول آکتیو گسل تبریز در حدود صد کیلومتر است که با در نظر گرفتن پارامترهای دیگر تا دویست کیلومتر نیز می رسد. طویل بودن این گسل به همراه زون بودنش بر پیچیدگی مکانیزم آن افزوده است. محاسبات زلزله شناسی پریود بازگشت زلزله های بزرگ بالای 7 ریشتر در تبریز را حداکثر دویست سال نشان می دهد. بنابراین با توجه به اینکه از آخرین زلزله بزرگ و مخربی که در سال 1780 میلادی در تبریز رخ داده بیش از دویست سال گذشته و با علم به شواهد و قراینی چون زلزله های بزرگ قطور، میانا- سراب، اهر ورزقان و خرد زلزله های اطراف میشو و خوی که آکتیو بودن منطقه را نشان می دهد، انتظار داریم زلزله بزرگی در منطقه تبریز رخ دهد. به نظر می آید گسل تبریز در وضعیت پرتنشی قرار دارد و تحمل فشار تکتونیکی ان در حد بالایی است که متاسفانه این امر هم به وقوع زلزله ای پرقدرت کمک خواهد کرد.
اگر طول گسل تبریز را ۱۰۰ کیلومتر در نظر بگیریم که متاسفانه قسمت عمده آن در پهنه شمالی شهر تبریز قرار دارد،انتظار وقوع زلزله حداکثر ۷.۶ درجه را خواهیم داشت.
منطقه خوی نیز بجز غرب آن یعنی منطقه قوطور از سال 1900 میلادی زلزله بزرگی بخود ندیده و مناطق شمالغرب و جنوب غرب آن مستعد زلزله بزرگ می باشد. فعل و انفعالات تکتونیکی اخیر در مناطق همجوار آذربایجان باید جدی تلقی گردد.
در ماههای قبل مناطق شرق و غرب تبریز به کرات لرزیده اند. فعالیت در غرب تبریز محدوه گسلهای شمال و جنوب میشو حتی تا قوطور زنگ خطری برای این موضوع بوده است.
تنها راه خلاصی از خطرات زلزله اهمیت دادن به اصول مهندسی و علمی می باشد. بطور مستقیم معاونت عمرانی استانداری استانهای آذربایجان ، مسکن و شهرسازی، شهرداری تبریز، خوی و بلکه تمام شهرها و نظام مهندسی متولی استحکام سازی شهرهایمان هستند. در باره مقاومت در برابر زلزله ساختمانهای شهری چه کرده اند دستگاهها حتما به عنوان متولی پاسخگو هستند.
انجام عملیاتهای ایمنی در شریانهای حیاتی شهری، استحکام سازی لرزه ای سازه ای مسکونی، اعمال مطالعات ریزپهنه بندی لرزه ای شهرها توسط شهرداری و نظام مهندسی و همچنین آگاه سازی مردم برای مشارکت در کاهش خسارات حتما می تواند از تلفات و خسارات احتمالی زلزله ها بکاهد.
214
خبر قبلی