کرویدورهای حیاتی زنگه زور و شمال_جنوب
سال 2000 قرارداد راهاندازی کریدور شمال- جنوب با مشارکت چند کشور از جمله هند، ایران، روسیه، آذربایجان و ترکیه امضا شد، اما به خاطر زیرساختهای ناقص ایران، خصوصا فقدان راهآهن چابهار- زاهدان و رشت- آستارا این قرارداد هرگز عملیاتی نشد.
صادرات هند به روسیه از طریق اقیانوس هند، باب المندب، دریای احمر، کانال سوئز، مدیترانه، تنگه استانبول، دریای سیاه و در زمان شش هفته صورت میگیرد و استفاده از این کریدور میتواند زمان این مسیر را به سه هفته کاهش دهد. برای همین روسیه و هند مشتاقان از این طرح بودند. ترکیه اگر از مسیر روسیه به این کریدور متصل میشد زمان پنج هفتهای تبادلات آن کشور با هند به چهار هفته کاهش مییافت و برای همین ترکیه عجله زیادی برای اجرایی شدن این طرح نداشت.
دیروز (جمعه ۱۸ شهریور) سند الزامی شدن اجرای این کریدور در پایتخت جمهوری آذربایجان میان معاون نخستوزیر آذربایجان، معاون نخستوزیر روسیه و وزیر راه و شهرسازی ایران امضا شد که بر اساس آن، باید پیشنویس قرارداد توسعه خطوط آهن ایران طی یک ماه آماده شود.
روسیه به شدت به اجرایی شدن این طرح نیاز دارد و در صورت اجرایی شدن کریدور زنگهزور، ترکیه نیز میتواند از طریق نخجوان و زنگهزور خود را به این شبکه ریلی در آذربایجان متصل کند، برای همین افتتاح کریدور زنگهزور برای همراه کردن ترکیه با این طرح مبرم و ضروری است. علاوه بر نیاز ایران به این طرح، نیاز شدید روسیه به آن باعث همراهی حداکثری ایران نیز با آن کریدور خواهد شد.
با وجود مخالفت برخیها، گشایش کریدور زنگهزور با موافت اکثر کشورها حتی روسیه همراه خواهد شد و جمهوری آذربایجان به چهارراه کریدور شمال- جنوب روسیه، ایران، هند و کریدور غرب- شرق ترکیه، آسیای میانه، چین تبدیل خواهد شد و آنکه سنگ راه این ارتباطات باشد بیش از پیش منزویتر خواهد شد.