واقعاً وقتی که آدمی قالی عظیم و پهناور سرزمینی به اسم ایران را جلوی خود می گستراند، با رنگین کمانی از زبانها و گویش ها و لهجه های متفاوت و گوناگون روبرو می شود که انسان را به حیرت و تعجب می اندازد و آن موقع تنوع زبانی فراوان و متفاوتی را در این مملکت مشاهده می کند.
گویش میمه ای گویشی است که خانم شهلا فتحی بروجنی با مهارت و استادی کامل راجع به آن، کتابی تحقیقی و علمی نوشته و منتشر نموده است.
مطالعه همین یک رقم کتاب محلی اما علمی و دقیق، ما را با تنوع زبانی کاملاً متفاوتی در ایران آشنا می سازد. با مطالعه این کتاب پی می بریم که در سرتاسر ایران، زبانها و گویش های متفاوتی وجود دارد که تفاوت کلی و بزرگی با زبان فارسی دری دارند که به خاطر بی لطفی های رو در رو ، ناشناخته مانده و در حال نسیان تدریجی اند.
با نگاهی کوتاه بر مجموعه لغات گویش میمه ای آنها را می توان بر سه دسته تقسیم کرد:
1ـ مجموعه لغات مشترک و یا شبه مشترک با زبان فارسی دری
2ـ مجموعه لغات مشترک و یا شبه مشترک هر چند کم با زبان ترکی، یعنی اینکه ریشه آن از زبان ترکی اقتباس گردیده است.
3ـ مجموعه لغاتی که مستقل بوده و جدا از زبان های فارسی دری و ترکی می باشد و همین قسمت سوم، گویش میمه ای را مجزا از زبان فارسی و غیره گردانده است.
لازم به ذکر است برخی گویش های دیگر هم وجود دارند که به گویش میمه ای نزدیک هستند از جمله گویش منطقه جوشقان قالی و گویش گزی که به شهرستان میمه نزدیک هستند. شهرستان میمه، شهرستانی مهاجر فرصت است که بطور عمده برای کار به اصفهان نصف جهان می روند ولی در عوض با کمال تعجب، مهاجران قابل توجهی افغانی در این شهرستان زندگی می کنند.
نتیجه: ایران متشکّل از زبانها و گویش ها و لهجه های بسیار متنوعی است که هیچکدام از آنها، زبان مادری خود را در مدارس و دانشگاه ها و حوزه ها تحصیل نمی کنند و با زبان فارسی در مدرسه و رادیو ـ تلویزیون آشنا می شوند و این موجب پیشروی زبان فارسی و عقب نشینی زبان های بومی گردیده و می گردد.
منصور جدّی