این یادداشت با الهام از مقاله تحت عنوان”اویانیش دونمی” اوزان دکتر فرمان فرضی نوشته می شود
اگر از عینک بیداری ملی به تاریخ هزار ساله حکومت و دولت ترکان در ایران نظری داشته باشیم، مجبور خواهیم شد که در علم ریاضیات بدین شکل تغییراتی بدهیم؛
با عدد: 100> 1000
با حروف: صدسال بیشتر از هزار سال است
در هزار سال گذشته که دولت و حکومت در جغرافیایی فعلی مطلق از آن تورک ها بود به اندازه یکصد سال گذشته شاهد خلق آثار ادبی با محتوای بیداری ملی به زبان تورکی نبودیم حال آنکه در این صد سال دولت تورک منقرض و یک حکومت مطلق شوونیسم، ایرانشهری و ضد تورک بر سر کار گماشته شده است.
بارها تکرار و بارها تاکید کرده ایم هیچ ملتی نمی توانست و نمی تواند صد سال زیر چکمه های فاشیست دوام بیاورد:
_مدرسه بر علیه تورک
_تلویزیون بر علیه تورک
_روزنامه بر علیه تورک
_رسانه های رسمی بر علیه تورک
_رسانه های غیر رسمی بر علیه تورک
_ادارات دولتی بر علیه تورک
_نهادهای غیر دولتی بر علیه تورک
و….
اما ما همچنان زنده ایم و بقول دکتر فرضی، آذربایجان در یک قرن اخیر دوران طلایی خود را در طول تاریخ تجربه می کند.
بنده هم اکنون وقتی کلاه تفکر را از سرم برداشته و به گذشته می نگرم، می بینم فقط یک انتشارات به تنهایی کم کاری و یا احیانا کم لطفی هزار سال حکومت شاهان تورک در خصوص توسعه شعور ملی و زبان تورکی را جبران کرده و می کند.
چاپ ده ها هزار جلد کتاب تورکی با تعدد موضوعات مختلف به زبان تورکی.
کاری بس گران که حکومت های تورک انجام ندادند و هم اکنون هم یک اردو از انجام آن عاجز است اما شاعران و اوزان های ما انجام می دهند و توانمند هستند.
و یا تنها آثار ادبی و ملی شاعران و نویسندگان منطقه مشگین و مغان در ۵۰ سال اخیر به تنهایی تمامی نقصان های تاریخ هزار ساله شاهان تورک را جبران می کند، اگر دیگر مناطق با محوریت قاراداغ را بر آن اضافه بکنیم در اصل باید بنویسیم:”دوران الماسی،یاقوتی و زُمردی آذربایجان”
و نهایت علیرغم تار و پودهای پیچیده پروژه های نسخه و دیکته شده متعدد بر علیه زبان و ملت آذربایجان در تاریکخانه های ایرانشهری، آذربایحان همچنان زنده مانده و خواهد ماند و حتی کمبودهای تاریخی حکومت های خود را هم جبران خواهد کرد، چرایی،چگونگی و علت العلل این معجزه را باید در ماهیت قوپوز و هنرمندانی جست هم اکنون که شما مشغول خواندن این یادداشت هستید هزاران شاعر، نویسنده و اوزان با صدها مصائب روزمره همچنان به زبان مادری ما شاهکار خلق می کنند. این عزیزان قهرمانان گمنام تاریخ ما هستند.
پ.ن: درخارج سعی می کنیم فارغ از سیاست قدم در فرهنگ سازی این نکته مهم برداریم که آذربایجانیان مقیم کشورهای جهان برای مجالس عروسی و دیگر جشن ها از آشیق های داخل ایران دعوت بکنند و این کمترین خدمتی است که با افتخار برای این قشر به سرانجام خواهیم رساند.
حسن کریمزاده صاحبدیوان