ایروان و سنندج دو شهر تاریخی آذربایجان
_سنندج
سیاست های امپریالیسم بین الملل و در راس آن استعمار پیر انگلیس، بخصوص در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ، علیه تورکان ایران و ضدیت با هویت زبانی و سرزمین آبا و اجدادی آنها، اظهر من الشمس است و جای توضیح کامل آن در این مقال نمی گنجد. لکن ذکر و اشاره به یک نمونه آن خالی از لطف نخواهد بود.
اینجا سینان داش آذربایجان در حدود 1 قرن پیش است که بعد ها توسط رضا شاه پهلوی قلدر ، استان کردستان (سنندج) نامیده شد.
تعجب نکنید, تو این این عکس حدود ۱۰۰ سال قبل تورک تباران (اردلان) سینان داش، مهاجران و آوارگان کورد را لباس و غذا و مکان میدهند.
در واقع اسم اصلی سنندج فعلی (سینان داش) بوده که بنا به اغراض و أمراض استعماری، تغییر اسم و هویت داده اند.
_ایروان
در کتاب ایروان یک ولایت مسلمان نشین بود نوشته مرحوم دکترصمد سرداری نیا، در ص 91 از سند روسی Komeral nor opisanik نام می برد که در مورد خان نشین های ایروان و همینطور نخجوان است. این سند آماری است که توسط روسها در سال 1826 از این دو سرزمین اشغالی بدست آمده است. جمعیت مسلمان این دو خان نشین 117849 نفر که 80 درصد مسلمان بوده اند و 25151 نفر مسیحی بوده اند. در سال 1832 جمعیت ارامنه به 82377 نفر و مسلمانان به 82373 نفر رسید. یعنی در عرض 4 سال بعد از اشغال اراضی ممالک محروسه قاجار توسط روسها، جمعیت مسلمانان ایروان و نخجوان سی و پنج درصد کاهش و جمعیت ارامنه آن نواحی حدود سه برابر شد. این مسایل به خوبی نشان می دهد نسل کشی عظیمی در میان بوده و حداقل اینکه مسلمانان با اجحافات و زورگویی های شدیدی روبرو شده و در بهترین حالت مجبور به مهاجرت گردیده و ارامنه سرزمین های آذربایجان را با زورگوئی و اجحاف و کشتار اشغال نموده اند.
منصور جدی