داعش و القاعده سازمانهایی برآمده از تفکرات بنیادگرایی اسلامی هستند. در اسلامی بودن اینگونه تشکیلاتها نمیتوان شک کرد. ولی همه میدانند که آنها از طرف قدرتهای غربی ایجاد شدند.
بعد از جنگ سرد دولتهای جنگ طلب غربی برای آنکه بتوانند، برنامه های خود در خاورمیانه را اجرا کنند به اینگونه سازمانها نیاز داشتند. آنها داعش را آفریدند تا خاور میانه را نابود کنند. شوری این آش چنان زیاد بود که امروزه همه کس اینرا میداند.
پان آریایی در ایران نیز اینچنین آفریده شده است. جریان پان آریایی از طرف قدرتهای غربی در ایران ایجاد شد تا ابزار آنها را در منطقه باشد. همانگونه که داعش بنام دفاع از اسلام ایجاد شد، پان آریایی هم بنام دفاع از ایران ایجاد شده است. همانگونه که کارکرد داعش بر علیه اسلام است، کارکرد پان آریایی هم بر علیه ایران است. اما مگر میشود ایندو واقعیت را براحتی اثبات کرد؟
داعش مسلمانان غیر داعشی را نامسلمان میداند. پان آریایی هم اتباع ایرانی غیر فارس بویژه تورکها را غیر ایرانی و اشغالگر میداند. داعش غیر داعشی های مسلمان را سر می برد. پان آریایی ایرانی غبر فارس را زبان و هویت می برد. همانگونه که تفکر داعشی خود را به نامهای نوین سازماندهی و بازتولید میکند، تفکر پان آریایی هم خود را با نامهای نوین سازماندهی و باز تولید میکند. اخیرا در جشن ختنه سورانش نام جدید ایرانشهری را برخود نهاده است.
کار سختی است که اثبات کنیم این تفکری که اینهمه سنگ ایران و تمامیت ارضی آن را بر سینه میزند، اساسا ضد ایرانی است و از طرف دول غربی برای استعمار داوطلبانه ایران طراحی و ایجاد شده است. با همان مهارتی که داعش را از درون اسلام برآوردند، پان آریایی را هم از درون ناسیونالیسم ایرانی بیرون کشیدند. داعش اسلام را در در خشونت و تهاجم خلاصه میکند، پان آریایی ایران را در قوم فارس و چند شهر اطراف کویر مرکزی.
همانگونه که داعش و عملکردش جهانیان و حتی مسلمین را از اسلام بیزار و سرخورده میکند. پان آریایی هم اقوام ساکن در ایران از نام ایران و قوم فارس بیزار و سرخورده میکند.
پان اریایی از جانب غرب بر ایران حاکم شده است تا امکانات کشور بزرگی به مانند ایران را، از یکسو بر ضد وحدت و یکپارچگی جهان عرب و اسلام به کار گیرد، و از طرف دیگر با نابود کردن قدرت و توان تورکها، از قدرت گرفتن هویت تورکی در حکومت ایران و کشورهای تورکی در منطقه ممانعت به عمل آورد. مسئله به همین سادگی است.
شگفتی در اینجاست روشنفکری ایران هرگز متوجه این حقیقت نیست و ظاهرا عناد دارد که متوجه نشود.

حسن ارک

آیا جنگی بر علیه ایران و تورکیه در شرف آغاز است؟ دلم برای “لحظه های بی بازگشت” تنگ شده است…تورکیه،ایران!!!!/ علی افسر شهبازی

– یونان تبدیل شده است به پادگان آمریکا…
– آمریکا تعداد بالایی اف ۱۵ وارد یونان کرده است…
– تریلی تریلی سلاح تحویل کردهای سوریه…
– جمله ی سنگین اردوغان مبنی بر لبریز شدن صبر ترکیه …
– انتخابات عراق و باخت ایران و لحظه شماری برای روزهای سخت…
– تاریکی های لبنان…
– انتقال سلاح های فوق سنگین به اردن…
– سلاح های میلیاردی آمریکا در دست طالبان… آیا جنگی سخت بر علیه ترکیه و ایران در شُرِفِ آغاز است؟ آیا امیدی برای وحدت دو کشور وجود دارد؟

در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۶ حدود ۵ سال پیش مقاله ای را با عنوان “لحظه های بی بازگشت” نوشتم… در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۸ نیز حاشیه ای بر این مقاله نوشتم که دوستان علاقه مند میتوانند هر دو مورد را در کانال تلگرامی “ایمضا” مطالعه کنند…
امشب دلم شدیدا به این مقاله تنگ شد!!!!
در این مقاله ی طولانی به این نتیجه رسیده بودم که حدودا هر یکصد سال، تغییرات بزرگ در جهان رخ میدهد و جای ابرقدرتها عوض میشود، و اکنون آشوبِ منطقه نشانگر تغییرات بزرگ است که ایران و ترکیه در این تغییرات دنبال نان و نامی هستند و اگر آنها بتوانند باهم متحد شوند تغییرات بزرگی را رقم خواهند زد و اگر نتوانند متحد شوند در آینده ی نه چندان دور حسرت این لحظه های از دست رفته را خواهند خورد که متحد نشدند و لحظه هایی که دیگر بر نمیگردد………!!!!!!!!!!!

استاد بزرگوار و بی ادعایم جناب رشید عباسی در گروه آزربایجان، تئوری، تحلیل نوشت: آمریکا تعداد بالایی جنگنده ی f15 وارد یونان کرده است با ادوات جنگی بسیار سنگین، و همینطور ادوات بسیار زیاد نظامی وارد اردن نموده است و تریلی تریلی سلاح برای کردهای سوری، انتخابات عراق و پیام آشفتگی بغداد، اوضاع لبنان که همه حکایت از تغییرات کلان در منطقه میدهند…
بنده یادم افتاد صحبتهای دیروز جناب اردوغان که گفت: صبرمان نسبت به آنهایی که مرزهایمان را تهدید میکنند به سر آمده است… و یادی کنیم از سلاح های بسیار زیادی که در افغانستان آمریکا تحویل طالبان داد و نیز اینکه به دروغ ایران را در مرزهای شمالغربی مشغول کرده اند…
قطعا سلاح های تحویلی به کردهای سوریه و “تبدیل یونان به پادگان آمریکایی ها” و گشایش جبهه های دیگر، برای ترکیه روزهای خطرناکی را پیش بینی میکند و نتیجه ی انتخابات عراق، سلاح های انبار شده در اردن، لبنانی که شبها در تاریکی مطلق به سر میبرد، اسرائیلی که در بحرین و امارات و اقلیم کردستان پرسه میزند و طالبانی که وحشیانه دنبال دستور است، همه ی اینها برای ایران خوفناک است، شاید همین خوف و واهمه باعث میشود تا نزدیکی های صبح بیدار بمانی و اوضاع را تحلیل کنی… هر چه هست ایران و ترکیه نتوانستند در سالهای گذشته متحد شوند و بجای اتحاد با صدها میلیون تورک، ایران را بردند با دو میلیون ارمنی پا برهنه مشغول ساختند و نفرت را بین ایران و ترکیه بیشتر کردند تا لحظه ی آغاز حمله بر علیه این دو فرا برسد و هر دو کشور در حسرت “لحظه های بی بازگشت” بسوزند…
اگر از حق نگذریم تورکیه آماده ی این اتحاد بود ولی دستهایی نامرئی ایران را بر علیه وحدت مدیریت کردند و ما تاوان سختی برای اینگونه مدیریت ها خواهیم پرداخت…
اما از تمام اینها که بگذریم ما هم بعنوان جنبش سیاسی آزربایجان برای روزهای سخت آماده نشدیم، روزهایی که در مقاله ی ” ترکیه، بردها و باخت ها” اشاره نموده بودیم … روزی میرسد که ترکیه را در جبهه های دیگر مشغول میکنند و یا ترک ها ناچار میشوند مسائل خود را اولویت بندی کنند و ما در اولویت آنها نباشیم و آنموقع ما دستمان خالی خواهد بود برای روزهای سخت که حکومت مرکزی ایران نیز با مسائل خود مشغول است…
و خدا کند که به خیر بگذرد این ایام پر آشوب… هر کسی باخت یکصد سال دیگر باید منتظر بماند و هزینه های شدید جانی…

رضاشاه در کت و شلوار/علی مرادی مراغه ای
در طول عمرش هرگز کت و شلوار نپوشیده بود از زمان نوجوانی که وارد قزاق شد همواره لباس نظامی برتن داشت حتی وقتی به ترکیه سفر کرد علیرغم سفر رسمی و دیپلماسی باز در لباس نظامی بود اما اولین بار پس از ورود متفقین و در زمان تبعید،لباس نظامی را از تن اش در آورد در اصفهان زمانی که در خانه کازرونی ها بیتوته میکرد خانواده ایی کارخانه دار که زمانی مورد حمایت رضاشاه بود. در این خانه بود که خیاطی به خانه دعوت کردند تا کت و شلواری برای رضاشاه بدوزد همین کت و شلوار سفیدی که در عکس زیر دیده میشود که گشاد است و در تنش زار میزند اما این کت و شلوار در زمان دوخت،مناسب و در اندازه بود و در عرض چند روز،رضاشاه اینهمه از غم و غصه، لاغر و تکیده شده بود.

در اصفهان بود که بر او فشار آوردند باید تمام ثروت خود را به فرزند ارشدش منتقل کند،در نتیجه، در دفترخانه امضا کرد که
«…مصالحه نمودم کلیه اموال و دارائی خود را (اعم از منقول و غیرمنقول و کارخانجات و غیره)را از هر قبیل که باشد…» در مقابل ده گرم نبات به پسر ارشدش منتقل نماید.(روزنامه ایران.شماره6679.).
زمانیکه همین فرزند ارشدش یعنی محمدرضا متولد شد مستاجر بود و حتی خانه از آنِ خود نداشت اما اکنون در زمان تبعید،دیکتاتور، ثروتی عظیم و باور نکردنی داشت که برابر با 46درصد نقدینگی کل کشور بود!بر طبق گفته منابع«68ملیون ریال(برابر بیش از4ملیون دلار) تنها در حسابهای شخصی در بانکهای ایران داشت»(نگاهی به شاه.عباس میلانی…107)

نمایندگان مجلس هم که گویی تازه از قفس بیرون پریده باشند در حمله به دیکتاتور سر از پا نمی شناختند کسانی مانند علی دشتی از پشت تریبون مجلس، فریاد میزدند كه:
آیا جیبهای رضاشاه را گشته اند تا جواهرات سلطنتی را با خود نبرده باشد؟!
در حالیکه، همین دشتی، زمانی او را نادرشاه نامیده و در زمان جمهوریخواهی اش وقتی که رضاخان قهر کرده به بومهن رفت دشتی در روزنامه اش نوشته بود: پدر وطن رفت…!

وقتی در جریان خروجش از ایران، به کرمان رسید دادِ دیکتاتور به هوا رفت، گوش درد عفونی رضاشاه شدت یافته و پزشک محلی دستور داده بود که باید چند روزی استراحت کند، اما کنسول انگلستان به شاه مملکت اجازه نمی داد و اصرار داشت که هر چه زودتر باید جهت خروج از کشور عازم بندر عباس گردد! دیکتاتور که تا دیروز فریادهایش زهره بر دلهای هر ژنرال و وزیری میریخت اکنون به التماس از کنسول میخواست اجازه دهد چند روزی در کرمان استراحت کند می گفت:باید از تهران پول بفرستند. آنگاه رو به جم کرده فریاد زد:
تو برو به این بی شرفها(منظور وزرا) تلگراف کن، ای زن قح…اگر پول نرسانید می دهم این مادرقح…را تیرباران کنند…

به محض ورودش در کرمان، سراغ سرتیپ سیاهپوش کفیلِ لشکر کرمان را گرفت اما سرتیپ سیاهپوش عمدا به سیرجان رفته بود تا با دیکتاتور روبرو نگردد! دیکتاتور که جریان را می دانست پایش را در یک کفش کرده بود که فورا باید سرتیپ سیاهپوش حاضر شود! برای پیدا کردن سرتیپ، تلفن کردند اما در آنسوی خط، جواب دادند که سرتیپ حضور ندارد رفته برای بازدید پست های بین راه!رضاشاه فهمید که سرتیپ سیاهپوش نمی خواهد او را ببیند خشمگینانه گفت:
برو تلفن کن هر جهنم دره ای است بیاید…

وقتی در شب، سرتیپ سیاهپوش به حضورش رسید رضاشاه با نثار بارانی از فحشهای رکیک گفت:
«حالا مرا نمی شناسید من اگر برای همه بد بودم لااقل برای شما نظامیهای مادرقح…که خوب بودم ! زود باش پدرسوخته یک اسکورت آماده کن…»
البته این تیمسار پهلوان پنبه رستم صولت هم قبلا فکر همه چیز را کرده بود و برای در امان ماندن از غضب دیکتاتور در این روزهای آخر، یک صندوق تریاک اعلا از محصول ماهان کرمان را هدیه آورده بود…وقتی هدیه اش را تقدیم نمود دیکتاتور فورا این هدیه با ارزش را پذیرفت…بدین ترتیب، تریاک راهگشا شد و کار به خوشی فیصله یافت…

در ژوهانسبورگ نیز کلافه، افسرده و دچار اختلال خواب شده هر روز بیشتر به آب می رفت و آن کت و شلوار گشادتر!.دستور دادند تا قورباغه‌ ها را از باغ محل اقامت او بیرون بریزند تا بتواند چند ساعتی در شب بخوابد در پوشیندن کت و شلوار رسمی در ضیافتها، مدام غرولندش بلند بود در نامه ‌ای به تاج ‌الملوک نوشت که زندگی‌اش “حکم جان کندن” پیدا کرده و به این ترتیب سه سال بیشتر نتوانست زنده بماند…

شرف المکان بالمکین…!/علی مرادی مراغه ای
روزنامه ملانصرالدین کاریکاتوری از اولین مجلس مشروطه ی ایران کشیده که فوق العاده جالب است جوجه ایی ظریف و تازه از تخم بیرون آمده که بشدت آسیب پذیر است و به زور می خواهد سرپای خودش بایستد و دور و برِ جوجه پر از کرکس ها و لاشخورهایی هستند که در حال پرواز در اطراف جوجه هستند تا یک لقمه اش کنند! روی تخم نوشته شده مجلس ایران!
طفلکی مرغ هم که همان ملت ایران باشد در وسط لاشخورها گرفتار آمده است .

به نظر می رسد که مجلس یا پارلمان ایران، آسان و زودتر از زمان خود متولد شده است محمدامین رسولزاده در آن زمان در روزنامه ارشاد چنین نوشت:
«ملت ایران موفق شد که حریت را(حریت گرانبها و به درجه کیمیای افسانه ایرانیان پر بها را) حریتی را که همه کشورهای اروپایی برای دستیابی به آن زحمت کشیده و خون ها نثار کرده اند و خانمانهایشان برباد رفته است، با اقدامی جزئی و به سهولت بگیرد…»
اما در حوزه روحی و ذهنی، هر چیز گرانبهایی که زود بدست آید زود هم از دست خواهد رفت.

هنگامی که مجلس نوپای ایران، طعمه توپهای لیاخوفی گشت، شیخ فضل الله نوری، آن توپها را به ابابیل تشبیه کرد و در رساله اش«حرمت مشروطه» چنین نوشت:
«مشروطه خواهان آشکارا از راه هدایت روی برتافتند پس در این حال فرمان خدا بر هلاک ایشان تعلق گرفت و خداوند حیله ایشان را نابود ساخت و سلطان عادل(محمدعلی شاه) در حق آنان کاری کرد که درباره اصحاب فیل انجام شد»(رسائل مشروطیت…حرمت مشروطه…ص263)

قیام یازده ماهه تبریز بر علیه دیکتاتور محمدعلی شاه آغاز شد، محمدولی خان تنکابنی از شمال و سرداراسعد از جنوب با رعیتهای خودشان به تهران حمله کرده و دشمنان مشروطه را فراری دادند و یا به دار آویختند و مجلس دوم ، انتخاباتش برگزار شد و انبوهی از خان ها و فئودالها شدند نماینده مجلس…! و اینها به اصطلاح دانتون ها و روبسپیرهای ما بودند!
در رکاب آنان، هزاران رعیتهایشان به پیروی از اربابانشان می جنگیدند که اگر اربابان آنها در طرف محمدعلی شاه قرار می گرفتند رعیتهایشان هم در طرف محمدعلی شاه قرار می گرفتند، چنانکه اندکی قبل، وقتی محمدولیخان تنکابنی به تبریز برای جنگ با ستارخان آمده بود رعیتهایش نیز با او آمده بودند! و وقتی او از جنگ با ستارخان امتناع کرده به شمال و سرِ زمینهایش بازگشت رعیتهایش نیز با او بازگشتند!
انبوهی از توده ها بدنبالش روان بودند و نمی دانستند چرا می جنگند؟ و بخاطر چی می جنگند؟ و با کی می جنگند؟!…

در یک نظام عقب مانده و با مناسبات زمینداری، وقتی انتخابات برگزار میگردد خان ها و مالکان از صندوقها بیرون می آیند و وقتی خانی و مالکی به تهران و به دیکتاتور محمدعلی شاه حمله می کند مانند محمدولیخان تنکابنی که دو سوم املاک مازندران را صاحب بود رعیتهایش نیز در رکابش چشم و گوش بسته می جنگند.چنین است که در زمانی که استبداد محمدعلی شاه برقرار بود و یا از تخت به زیر کشیده شد فرقی به حال آن مجلس نکرد، همان بود که بود و آن جوجه هرگز بزرگ نشد بیش از یکصد سال از عمرش گذشت باز بزرگ نشده و همچنان جوجه ماند، ساختمانش عوض شد، اسمش عوض شد، همچنین، صندلی هایش و تریبونهایش نیز…اما چه فایده که:
شرف المکان بالمکین…!

پیشه وری و انقلاب سال 1357/رحمان کتابچی

فرهنگ سازی برای روشنگری یا توجیه عملکرد ، کتمان حقایق ورفتارهای درست یا نادرست حکومتی از موارد ضروری میباشد این اندیشه وعمل از قدیم رایج بوده ومی باشد ومخصوصا درتاریخ معاصر با توجه به امکانات ارتباطی ومنجمله صوتی ، تصویری ، نوشتاری وفضای مجازی کاربرد موثری داشته ودارد واین تاثیرات در آنزمان در ما نو آموزان وحتی بزرگسالان باسواد ، قالبندی ذهنی وشستوشویی مغزی ، تغییر ناپذیررا بوجود آورده بود البته بعضی از افراد فارغ از روشن شدن حقایق هنوز هم درهمان قالبندی قبلی مانده اند انگار این تکانهای چنیدن ساله این افراد خواب زده را بیدار نکرده است . آنچه را که ما از بزرگسالان ودیگر افراد در باره پیشه وری ودیگر اتفاقات تاریخی می شنیدیم با نوشته های حکومت آریایی پهلوی متفاوت بود وبه همین دلیل برای افراد کنجکاو این اطلاعات دو طرفه کفایت نمی کرد و موجب تعارض در معلومات میشد . بعد از آمدنم به شهر دنبال کتابهای در مورد همین موضوع بودم اینگونه کتابها ی ( ضد فرقه) در بازار فراوان بود کتابهای مانند باز گشت بود ومرگ هم بود و…، ایرج اخگر ، نجفقلی پسیان ، ابواحسن احتشامی و.. که گشت گذار وخاطره آمیز درمناطق مختلف آذربایجان و بصورت جنجال بر انگیز نوشته بود ند در دسترس بود وقتی آنها را میخواندم و آز آنجا که بیشتر از گفتارهای مردم به کتابها تکیه داشتم وخیلی شاد میشدم که نوشتهایشان در مورد موضوع همسو و موافق با افکارامثال من است ومرا راضی میکرد و صدمه ی که از گفته های دیگران میتوانست به باور های من آسیب برساند محفوظ میداشت چون آنچه را که آموخته بودم وبعلت یکجانبه ومحدویت معلومات ما آریا پرورده ها ، همیشه حق را به خود میدادیم که کسی نباید مطلبی به غیر از اینها بنویسند فکر میکنم امثال من که نزدیک به صدر صد یک آریای مورد قبول برای تاریخ وعصر پهلوی بودیم چون به علت سرمایه گذاری و وقتی که برای ساختن ما مصرف شده بود برای آنها (تاجیک زبانها ) کفایت میکرد وما بهتر از آنها وبصورت دو آتشه از ایده آنها دفاع میکردیم و بعضیها حالا هم میکنند !!! بمرور زمان کتابهای دیگر نیز میخواندیم اما هر کتابی یا صحبتی که مخالف دانستهای ما بود حذر میکردیم با اینکه با سلسله آریامهری مخالف بودیم ومخالفت با فرقه وپیشه وری را نیزدر جای خود باقی بود فرقی که من با دیگران داشتم علاقه من به زبان وفرهنگ ترکی و…بود که در خانواده ام شکل گرفته بود ونهایت با دلخوشی تمام در همین قالب ماندیم تا اینکه انقلاب 57 در میان بهت وناباوری که حاصل استبداد پهلوی بود از راه رسید .
در انقلاب 57 از پیشه وری و فرقه او چندان یاد نمی شد همان 30 سال خاموش وفراموشی هنوز به قوت خود باقی بود در سال 58 در میان همه شعارهای مختلف مستضعفین وصدور انقلاب ، من تنها یک شعار در دیوار نزدیکی نیرو گاه برق تبریز دیدم که نوشته بود خود مختاری برای آذربایجان و خیلی از افراد وقتی میخواندند یا بی تفاوت بودند یا طعنه وار رد میشدند. آنهاییکه ( افراد فرقه ) که بعد از انقلاب دوباره به وطن برگشته بودند در حاشیه ماندند هر وقت هم در مورد فرقه و سر گذشت خودشان مسائلی را بیان میکردند با انگ وافترا جاسوس شوروی و وطن فروش روبرو میشدند هیجانات واحساسات انقلابی ما اجازه نمی داد به گفته های آنها گوش کنیم (البته من خیلی مشتاقانه گوش میکردم واین معلومات هم از اندوخته های آنزمان می باشد ) وقتی از فجایع پهلوی در هنگام فرو پاشی فرقه از طرف اشخاص فرقه یا کهنسالان شرح داده میشد خیلی از جوانها نه تنها رغبتی برای شنیدنشان نشان نمی دادند بلکه افراد دیگر را نیز نهی میکردند حتی بعضی مواقع کتاب یا مجله وارلیق ودیگرکتاب ومجلات ترکی زیادی در آنزمان منتشر می شد هر وقت دوستان انقلابی ! آنها را در دست من میدیدند با طعنه میگفتند اینها چیه ، ما باید جهانی وانسانگرایانه فکر کنیم (البته در چهار چوب فرهنگ آریایی ) اینها گرایش های اتجاعی و عقب مانده می باشد (انگار انسانگرایی فقط برای ما ترکها بوجود آمده است و راستی چقدر از این زاویه خودباخته شده و ضربه خوده ایم) چون ما جهانی فکر میکردیم اما تاجیک ها ،کوردها و… برای خودشان وتایخ وفرهنگشان را در این فرصت وفضای آزادی پر بار وغنی میکردند و مابیشتر از آنها برای فرهنگ آریای تلاش میکردیم فکر میکنم تاریخ این قصور ما را نخواهد بخشید «ئوزگه چراغینا یاغ اولماقدان ئوزونه یانماق یاخجیدیر » اگر سوختن است برای خودت ، برای چراغ دیگران روغن سوخت شدن روا نباشد – ونتیجه ی این قصور را در سالهای بعد دیدیم .

کتابِ «کوچ در پی کار و نان: فاعلیت منفعلانه‌ی مستمندان آذربایجان از ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۹ خورشیدی
محمد مالجو برای همه آنهایی که مباحث مربوط به اقتصاد را تعقیب می‌کنند نامی شناخته شده و نامبر وان است. ایشان استاد اقتصاد در دانشگاه، مترجم و نویسنده نزدیک به بیست جلد کتاب در حوزه اقتصاد سیاسی است که چند ماه پیش کاری کارستان کرده و با تالیف کتابی، قطعه‌ محذوف و فراموش شده تاریخ معاصر آذربایجان را به تصویر کشیده است.

کتابِ «کوچ در پی کار و نان: فاعلیت منفعلانه‌ی مستمندان آذربایجان از ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۹ خورشیدی» بر اساس اسناد «آرشیو ملی ایران» و «مرکز اسناد اصفهان» و «مرکز اسناد کرمان» و نیز «سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران» تنظیم شده است. این کتاب از قحطی، بلا و فلاکتی سخن می‌گوید که بعد از سقوط حکومت خودمختار آذربایجان، گریبان این ملت را گرفته و آن را تا ورطه نابودی کشانده در نهایت منجر به کوچ صدها هزار انسان می‌شود. به قول نویسنده، بی‌سابقه‌ترین سرکوب خونین کارگزاران حکومت خودمختار آذربایجان و پایگاه‌های اجتماعی‌اش توسط کارگزاران حکومت مرکزی، مصادر اموال آنها، اعدام‌های که یک سال بصورت روزانه صورت گرفت و تبعید بازماندگان آن مبارزان رهایی‌بخش، نسل‌کشی بی‌سابقه‌ای را رقم زد و بلایای طبیعی نیز در نبود یک حکومت ملی، مزید بر علت شد تا همه مزارع نابود شوند و بنا به گفته نورالدین امامی؛ نماینده مجلس شورای ملی، تنها در بهار ۱۳۲۸ در آذربایجان حدود سه‌ونیم میلیون اغنام و احشام تلف شد و انسانهای بسیاری در گرسنگی و تبعید درگذشتند..

جنایاتی از این دست، در سطر سطر کتاب موج می‌زنند که تنها با خواندن این کتاب (نشر اختران تهران)، می‌توان به این قطعه محذوف تاریخ آذربایجان پی برد. و شاید این جنایات برای آن بوده که آن مردم دیگر نمی‌خواستند یا نمی‌توانستند زیر لوای جلادان مرکزی زندگی کنند، همچنانکه شهربانی آذربایجان در گزارشی به شهربانی کل کشور می‌نویسد «چشم و گوش آنها به کلی باز شده و دیگر گول تشریفات و مقررات و سایر جریانات معمولی کشور را نمی‌خورند. در دوره پیشه‌وری فوق‌العاده افکار مردم را از بدی اوضاع ادارات دولتی و نقص فرهنگ و بهداری و شهرداری و اجحافات طبقه مالک و سرمایه‌دار و بدی وضع طبقه کارگر و عدم اصلاحات متوجه کرده‌اند و حال،به همان علت، دیگر مردم آذربایجان حاضر و قانع به وضع فعلی نمی‌باشند و حتما اصلاحات می‌خواهند و با وعده و وعید راضی نمی‌شوند و عمل می‌خواهند و مطالبه می‌کنند‌».

ابراهیم رشیدی