Kamal Kılıçdaroğlu və Ələvi Hilalının meydana gəlməsi
“Kılıçdaroğlunun Suriyalı Qaçqınlar və Regional Siyasətlə bağlı mövqeyi ilə əlaqədar narahatlıqlar artır”
Türkiyənin müxalifət lideri Kılıçdaroğlu ilə bağlı siyasi ritorika və onun suriyalı qaçqınlarla bağlı fikirləri diqqət çəkib və müzakirələrə səbəb olub. Bəziləri onun tənqidlərinin iqtisadi narahatlıqlardan qaynaqlandığını iddia etsə də, digərləri onun mövqeyinin yüz minlərlə günahsız suriyalı müsəlmanın ölümü ilə nəticələnən qəddar hərəkətləri ilə tanınan Bəşər Əsədin mübahisəli rejiminin mövqeyi ilə üst-üstə düşdüyünə inanır
Tənqidçilər Kılıçdaroğlunun mövqeyinin Suriyada onilliklərdir idarə edən Ələvi diktaturası ilə səsləşdiyini, hər iki tərəfin azlığın başçılıq etdiyi hökuməti devirməyə çalışan Əhli-sünnət (sünni) əhalisinin əksəriyyətinin istəklərinə qarşı çıxdığını iddia edirlər. Bəşər Əsəd və atası Hafiz Əsədin mənsub olduğu Ələvi icması Suriyanın ümumi əhalisinin 10%-dan azını təşkil edir, lakin əlli ildən artıqdır ki, hakimiyyəti əlində saxlayır.
Suriya rejiminin üsyan illərində ayaqda qalması qismən Rusiya və İran hökumətlərinin geniş dəstəyi ilə əlaqələndirilə bilər. Uzun müddətdir ki, avtoritar rejim tərəfindən idarə olunan İran, Ələvi və Şiə icmaları ilə dini və ideoloji oxşarlıqları olan Suriya hökumətinə sarsılmaz dəstək nümayiş etdirir. Bu dəstək müxtəlif formalarda, o cümlədən maliyyə yardımı, neft daşımaları, silah-sursatla təminatı və hərbi personalın yerləşdirilməsində özünü göstərmişdir.
Qeyd edək ki, Kılıçdaroğlunun İranın “Xorasan Əyaləti” ilə ata-baba bağları olduğunu iddia edən son açıqlaması çaşqınlıq yaradıb və İran rejiminə siqnalötürmə kimi şərh edilib. Tənqidçilər iddia edirlər ki, Kılıçdaroğlu hakimiyyətə gəlsə, onun siyasəti Ələvi icmasının xeyrinə ola bilər və potensial olaraq Türkiyənin milli maraqlarına zidd qərarlar qəbul edə bilər. Üstəlik, xarici siyasət prioritetlərinin belə dəyişməsinin Türk xalqları ilə münasibətlərə mənfi təsir göstərə biləcəyi, regional iqtisadi əməkdaşlığa və tərəqqiyə mane olacağı ilə bağlı narahatlıqlar artır.
Bu mövzuda fikirlər fərqli olsa da, Kılıçdaroğlunun Suriyalı qaçqınlarla bağlı fikirlərinin və regional siyasətlə bağlı potensial siyasətlərinin ciddi araşdırma obyektinə çevrildiyi aydındır. Türkiyə gələcək seçkilərə hazırlaşarkən, bu müzakirələrin davam edəcəyi, əsas məsələlər və ölkənin regiondakı diplomatik fəaliyyətləri ilə bağlı milli diskurs formalaşacağı ehtimal edilir. Bununla belə, bu cür siyasətlərin Kürd azlıqlar üçün potensial təsirlərini nəzərə almaq vacibdir, çünki hakimiyyətin dəyişməsinin Kürd əhaliyə, xüsusən də Suriya və İrana qarşı təzyiqlərin və qəddarlığın artmasına səbəb ola biləcəyi ilə bağlı narahatlıqlar yaranır”.
Baaş Redaktor
