نماینده ورزقان در مجلس ایران، ضمن اعتراض به غارت معدن مس سونگون آذربایجان توسط تهران و کرمان، گفت: «معدن مس سونگون حدود ۲۴ هزار میلیارد تومان درآمد پنهان دارد اما حتی یک ریال از این درآمد به آذربایجان شرقی نمی‌رسد.»
به نوشته ایسنا، الهویردی دهقانی روز پنجشنبه، ۲۹ اردیبهشت، در جلسه‌ی فوق العاده‌ی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی آذربایجان شرقی افزود: «آذربایجان شرقی نعمت‌های خدادادی زیادی دارد که یکی از این نعمت‌ها معادن است و استان ما مقام اول معادن کشور را برعهده دارد.»
نماینده ورزقان گفت: «مطمئن باشید معدن مس سونگون یک روز به بزرگترین معدن جهان تبدیل خواهد شد.»
در فروردین ماه ۱۴۰۱ نیز رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌شرقی با اشاره به غارت مس آذربایجان توسط حکومت فارسگرای ایران و کرمانی ها گفت: «سالانه ۲۴ هزار میلیارد تومان کنسانتره مس از معدن مس سونگون به خارج از استان انتقال یافته است.»
معدن مس سونگون ورزقان بزرگترین معدن مس خاورمیانه است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آذربایجان تامین می شود. حکومت ایران از تولید شمش مس این معدن در آذربایجان جلوگیری کرده و خاک آن به صورت خام به کرمان منتقل شده و در آنجا به شمش تبدیل می کند و سود حاصل از این معدن عظیم آذربایجان به جیب استانهای فارس نشین مرکز ایران می رود. حکومت ایران حتی از انتقال حسابهای بانکی مس سونگون به آذربایجان شرقی نیز جلوگیری می کند.
پیشتر در مهرماه ۱۳۹۹ پورمحمدی استاندار سابق آذربایجان‌شرقی با به بی بهره ماندن آذربایجان حتی از «درآمدهای مالیاتی مس سونگون» نیز اعتراف کرد و گفت: «باید واحدهای تولیدی استان مالیات‌های خود را در استان پرداخت کنند. برخی از شرکتهای بزرگ مثل مس که در کرمان ثبت شده مالیاتشان را هم در کرمان پرداخت می‌کنند و در نتیجه حتی ما از درآمدهای مالیاتی مس هم نمیتوانیم، بهره‌مند شویم.»
پورمحمدی در خردادماه ۱۴۰۰ هم گفت: «هر روز به میزان ۵۰ میلیارد تومان کنسانتره مس از مس‌سونگون ورزقان به کرمان می‌رود اگر همین پول در خود استان بماند اینجا بهشت می‌شود.»
در دیماه ۱۴۰۰ نیز الهویردی دهقانی نماینده ورزقان در گفت‌وگو با «میزان»، در اعتراض به غارت معدن مس سونگون ورزقان آذربایجان توسط کرمانی ها گفت:« ۲۰ سال است مس آذربایجان را به کرمان می‌برند، پررو و بدعادت شده اند.»
احمد علیرضا بیگی نماینده تبریز هم ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آذربایجان و تاراج معدن مس سونگون آذربایجان گفت: «روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون ورزقان به خارج از آذربایجان می رود.»
اهداف گروه خبری آذتورک خبرلری:
سایت آذتورک خبرلری بطور روزانه و فعال اخبار و مطالب مربوط به حقوق‌بشر، آذربایجان، جهان تورک، مقالات و غیره…
با اینکه تورک‌ها خدمات بی پایانی به ایران کرده‌اند. اما رژیم‌های مذکور ملت تورک را به دلیل خواسته‌های مشروعشان بارها سرکوب کرده‌اند و این سرکوب ها همچنان ادامه دارد.
سایت آذتورک خبرلری صدای فعالین مدنی و حقوق بشری و مدافعان آزادی و دموکراسی ملت تورک و پاسخی به تبعیض‌ها و سرکوب‌ها علیه آذربایجان است.
سرزمین آذربایجان متعلق به ملت آذربایجان است و سرنوشت آذربایجان را ملت آذربایجان تعیین خواهد کرد. حق تعیین سرنوشت از ارکان اساسی ملت‌هاست و آذربایجان هم از این قاعده مستثنی نیست.
از شما خواهشمندیم، سایت ما را به دوستان و آشنایان خود معرفی کنید و با ارسال فیلم و خبر ما را یاری نمایید.
در حالیکه معادن طلای آذربایجان توسط حکومت ایران مورد تاراج قرار می گیرند، یک جوان دیگر آذربایجانی در تلاش برای یافتن سنگ طلا در معدن طلای اندریان (اندیرگان) ورزقان، جان خود را از دست داد.
در حالیکه رسانه های محلی تصدیق کردند که این جوان آذربایجانی در تلاش برای یافتن سنگ طلا جان باخته، اما مسئولان دولتی ایران ادعا کردند وی یک «کوهنورد» بوده است.
علی آقاسیدی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر آذربایجان شرقی به خبرنگاران گفت پیکر این فرد توسط نجاتگران طی یک عملیات امدادی سخت و پیچیده و طولانی از ارتفاعات صعب العبور و غیر قابل دسترسی معدن اندریان، رهاسازی و به پایین کوهستان منتقل شد.
در سالهای گذشته نیز چندین جوان دیگر آذربایجانی در معادن طلای ورزقان در تلاش برای یافتن سنگ طلا زیرآوار مانده و جان خود را از دست داده اند.
معدن سونگون به عنوان بزرگترین مس معدن خاورمیانه در شهرستان ورزقان قرار دارد. این شهرستان همچنین دارای چندین معدن طلا می باشد با این وجود، ورزقان از داشتن حداقل امکانات و زیرساخت‌های لازم شهری محروم است و شهروندان آن از فقر و بیکاری شدید رنج می برند. حکومت ایران استحصالات این معادن عظیم آذربایجان را به شهرهای فارس نشین مرکز کشور منتقل می کند و عواید حاصل از این معادن نیز نصیب فارس ها می شود.
مسئولان دولتی آذربایجان شرقی بدون اعتراض به تاراج این معادن عظیم آذربایجان توسط دولت فارسگرای ایران، چندین بار مردم آذربایجان را به دلیل برداشت از معادن طلای ورزقان تهدید کرده اند.
در آبانماه ۱۴۰۰، حجت الاسلام سمیعی رئیس دادگاه بخش خاروانای شهرستان ورزقان، شهروندانی آذربایجانی را که از این معدن برداشت می کنند را «غارتگر» خواند و تهدید کرد با آنها «برخورد قاطع خواهد شد.»
پیش از آن نیز «محمدرضا پورمحمدی» استاندار سابق آذربایجان شرقی و همچنین وبسایت امنیتی «آناج» که توسط سپاه پاسداران ایران در تبریز راه اندازی شده، برداشت مردم آذربایجان از این معدن را «غیرقانونی» خوانده و خواستار برخورد با آنان شده بودند.
غارت معدن مس آذربایجان توسط شرکت مس ایران، صدای گماشته خامنه ای در ورزقان را هم درآورد. وی از مدیر جدید این شرکت خواست به تعهداتش در قبال مردم آذربایجان عمل کند.
حجت الاسلام والمسلمین مهدی پورمحمد در دیدار با «علی رستمی» مدیرعامل جدید شرکت مس ایران ادعا کرد «دشمن خواسته‌های کارگران معدن سونگون را تحریف و وارونه جلوه می‌دهد.» او افزود: انتظار داریم مدیریت جدید شرکت صنایع ملی مس ایران نگاه ویژه‌ای به این قشر زحمت‌کش داشته و حق و حقوق قانونی کارگران را پرداخت و اجازه هر گونه سوء استفاده شبکه‌های معاند داده نشود.
غارت معدن مس سونگون آذربایجان توسط تهران و کرمان، صدای گماشته خامنه ای در تبریز را هم درآورد. آل هاشم ضمن اعتراض به خام فروشی کنسانتره مس معدن سونگون در استانهای فارس نشین مرکز کشور، خواستار انتقال حسابهای این معدن به بانکهای آذربایجان شرقی شد.
محمدعلی آل هاشم در دیدار با مدیران شرکت مس ایران، «معدن مس سونگون فرصتی طلایی برای توسعه پایدار اقتصادی خطه آذربایجان است»، گفت: مردم آذربایجان بهره کافی و کامل را از وجود معدن مس سونگون نمی برد اما با راه‌اندازی کارخانه ذوب، اقتصاد استان از برکات این معدن در آینده بیشتر بهره مند خواهد شد.
امام جمعه تبریز «خام فروشی مواد معدنی به خارج از کشور و فرآوری آن در دیگر استان ها» را از دغدغه‌های مردم منطقه دانست و گفت: «برای توسعه اقتصادی استان باید حسابهای بانکی شرکت مس سونگون هم در مؤسسه های مالی و بانک های استان متمرکز باشد.
آل هاشم در پایان با اشاره به مسئولیت‌های اجتماعی شرکت مس سونگون گفت: توجه به توسعه راه های مواصلاتی منطقه و همچنین توجه جدی به توسعه ورزش با عهده داری مسئولیت تیم فوتبال تراکتور از مطالبات عمومی است.
مدیرعامل شرکت ملی مس ایران با اشاره به خام فروشی معدن مس سونگون و عدم راه اندازی صنایع تبدیلی در این معدن گفت: «با سابقه دیرینه‌ای که آذربایجان شرقی در صنعت دارد، قابل قبول نیست که مس سونگون صرفا کنسانتره استخراج کرده و بفروشد.»
«علی رستمی» امروز در دیدار با استاندار آذربایجان شرقی در عین حال از «هدف‌گذاری تولید یک میلیون تن کنسانتره در مس سونگون» خبر داد و گفت: این میزان «با توجه به توان مدیریتی و مهندسی شرکت ملی مس قابل دسترس دانست.»
رستمی نیز همانند روسای سابق شرکت ملی مس ایران وعده ایجاد «واحد ذوب مس» در آذربایجان طی سالهای آینده را داد و گفت: «با تلاش شبانه‌روزی عقب‌افتادگی مس آذربایجان را جبران کرده و امیدواریم در مدت دو تا سه سال شاهد بهره‌برداری از واحد ذوب و تولید کاتد و صنایع پایین‌دستی باشیم.»
او همچنین وعده داد «حسابهای مس سونگون» از سایر استانها به آذربایجان شرقی انتقال خواهد یافت.
معدن مس سونگون ورزقان بزرگترین معدن مس خاورمیانه است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آذربایجان تامین می شود. حکومت ایران از تولید شمش مس این معدن در آذربایجان جلوگیری کرده و خاک آن به صورت خام به کرمان منتقل شده و در آنجا به شمش تبدیل می کند و سود حاصل از این معدن عظیم آذربایجان به جیب استانهای فارس نشین مرکز ایران می رود.
در اسفندماه ۱۴۰۰ الهوردی دهقانی نماینده ورزقان با اشاره به غارت معدن مس سونگون آذربایجان گفت: «سالانه ۲۰ هزارمیلیارد تومان درآمد خالص شرکت مس تنها از مس سونگون ورزقان است که متاسفانه در مقابل آن هیچ کمکی به استان آذربایجان شرقی و شهرستان ورزقان نمی‌شود.»
پیشتر در مهرماه ۱۳۹۹ پورمحمدی استاندار سابق آذربایجان‌شرقی با به بی بهره ماندن آذربایجان حتی از «درآمدهای مالیاتی مس سونگون» نیز اعتراف کرد و گفت: «باید واحدهای تولیدی استان مالیات‌های خود را در استان پرداخت کنند. برخی از شرکتهای بزرگ مثل مس که در کرمان ثبت شده مالیاتشان را هم در کرمان پرداخت می‌کنند و در نتیجه حتی ما از درآمدهای مالیاتی مس هم نمیتوانیم، بهره‌مند شویم.»
در حالیکه غارتگران معدن مس سونگون، منابع طبیعی و هزاران اصله درخت جنگلهای بکر قاراداغ آذربایجان جنوبی را نابود کرده اند، جریمه ۷۶ میلیارد تومانی این معدن به «حساب خزانه» در تهران واریز شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی به خبرگزاری فارس گفت:« ۷۶ میلیارد تومان نیز از طریق برخورد با معدن مس سونگون در پرونده های مرتبط با حوزه منابع طبیعی به “خزانه” واریز شده و اکنون با رویکرد احیا و بازسازی و رفع خطر به معادن مجوز داده و آنها را رصد می کنیم و با معادن بصورت مشارکتی در بحث احیا و بازسازی همکاری حداکثری می کنیم.»
رحیم مهردادی ادعا کرد: «بعد از توافقنامه سال ۹۰ بین استانداری آذربایجان شرقی، سازمان منابع ملی و آبخیزداری و شرکت ملی مس، غیر از تصرف ۱۹ هکتار جنگل و ۱۱.۵ هکتار مرتع در اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ برای باطله ریزی، تخریبی توسط معدن مس سونگون نداشتیم و این مورد نیز با پیگیری های صورت گرفته، متوقف شده است.»
مهردادی افزود: «راه اندازی ۲ ایستگاه آتش نشانی، باند فرود اضطراری بالگردهای اطفاء حریق و ایجاد مخازن ذخیره آب از جمله مواردی بوده که برای کاهش خطرات ناشی از آتش سوزی در جنگل های ارسباران(قاراداغ) مصوب شده اما تا کنون اعتباری برای ایستگاه های آتش نشانی اختصاص نیافته، اما در خداآفرین و کلیبر اقداماتی برای ایجاد باند فرود اضطراری صورت گرفته»
پیشتر در اسفندماه ۱۳۹۹ نیز این مقام مسئول از واریز شدن جریمه ۸ میلیاردی معدن مس سونگون به دلیل قطع ۲۳ هزار درخت جنگل های قاراداغ به حساب تهران خبر داد و گفت: این مبلغ «به صندوق ملی پرداخت شده است ولی تاکنون درصدی از این خسارت به استان برنگشته است.»
معدن سونگون آذربایجان، بزرگترین معدن مس خاورمیانه است اما مردم آذربایجان جنوبی نه تنها سودی از این معدن نمی برند بلکه با پیامدهای ویرانگر زیست محیطی حاصل از استخراج این معدن مواجه گشته اند و این پتانسیل عظیم اقتصادی، عملا به تهدیدی جدی برای آذربایجان بدل شده است.
حکومت ایران همانند سایر معادن آذربایجان، مواد معدنی مس سونگون را نیز به استانهای فارس نشین مرکز کشور منتقل می کند و سود این معدن عظیم نیز به جیب مردم این مناطق می رود و مردم تورک منطقه نیز با فقر، بیکاری و مهاجرت دست به گریبانند.
محمد فرشکاران رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی در اعتراض به غارت معدن سونگون آذربایجان توسط کرمانی ها گفت: «با انتقال مواد خام مس سونگون به کرمان، ارزش افزوده اصلی ثروت آذربایجان نصیب استانهای دیگر می‌شود.»
محمد فرشکاران در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفت: «آذربایجان شرقی از نظر پتانسیل و منابع معدنی و کانی در سطح بالایی قرار دارد و ارزش افزودهای که مس سونگون می‌تواند در استان ایجاد کند بسیار بالا است. اما اینکه این مجتمع با توجه به اهداف توسعه‌ای استان در چه نقطه‌ای قرار گرفته و باید به کجا برسد محل تامل است! متاسفانه شاهد هستیم مواد خام مس سونگون بدون اینکه فرآوری شود، بارگیری شده و به سایر استانها بویژه کرمان می‌رود و در نتیجه ارزش افزوده اصلی ثروت آذربایجان نصیب استانهای دیگر می‌شود که اصلا منطقی نیست.»
او افزود: «قطعا ایجاد صنایع تبدیلی و حفظ ارزش افزوده مس در اشتغالزایی پایدار استان بسیار موثر خواهد بود و می‌تواند باب جلب سرمایه را در بخش‌های دیگر هم باز کند.»
فرشکاران درباره «علت از دست رفتن جایگاه آذربایجان در صنعت و اقتصاد ایران» هم گفت: «آذربایجان‌شرقی به تدریج تبدیل به یک استان سرمایه فرست می‌شود! در برخی صنایع مثل قطعه سازی، چرم، صنایع تبدیلی کشاورزی و دام و طیور موفقیت نسبی داشته‌ایم و ثروتی به استان وارد شده اما این ثروت و سرمایه در استان پایدار نمانده است.»
او با بیان اینکه «معمولا صاحبان سرمایه، سعی کرده‌اند ثروت خود را به خاطر کسب ارزش افزوده بیشتر روانه تهران و در حوزه‌هایی مثل مسکن سرمایه‌گذاری کنند» ، افزود: «شرایط اقتصاد ایران و عدم ثبات بازار باعث می‌شود حرکت سرمایه در سمتی که بیشترین سود را حاصل می‌کند، مثل فعالیت‌های دلالی و زمین و مسکن باشد و همواره در اقتصاد ایران با این مسائل درگیر بوده‌ایم که بجای پیروی از نظم تئوریک مشخص از نظم دلالی پیروی می‌کند!!»
فرشکاران گفت: «قشر مشخصی از این فضای معیوب اقتصادی بهره می‌برد و در واقع ۸۰ درصد ثروت جامعه تنها در دست ۲۰ درصد افراد آن در گردش است؛ درآمد و سودی حاصل می‌شود اما بازخورد و بازتوزیع آن عادلانه و به نفع همه نیست. برای شکستن این فضا باید از قاعده‌های تنبیهی و تشویقی استفاده کرد و اجازه نداد سرمایه استان براحتی خارج شود.»
او در پاسخ به اینکه «چرا آذربایجان‌شرقی در دولت روحانی جزو استانهای اول بودجه محسوب نمی‌شد و از بین استانهای دارای کلانشهر هم خارج شده»، گفت: «شاید محدودیت‌هایی که در مرکز اتفاق می‌افتد مثل قوانین و مقررات جلوی برخی اتفاقات را می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد راحت حرکت کنیم. در این ارتباط نمی‌توان نمایندگان یا مسوولان وقت را مقصر ماجرا دانست و آنها را به کوتاهی محکوم کرد. قطعا تلاش‌هایی صورت داده‌اند اما اگر دیدگاه مرکز این باشد که آذربایجان‌شرقی جزو استانهای برخوردار و سطح یک است، از اعتباراتی مثل محرومیت‌زدایی و غیره محروم می‌شود.»
لازم به ذکر است، معدن مس سونگون ورزقان به عنوان بزرگترین معدن مس خاورمیانه، معدن «سرب و روی انگوران» زنجان به عنوان بزرگترین معدن سرب و روی خاورمیانه و معادن طلای «زره شوران و آغ‌دره» شهر تیکان تپه به عنوان بزرگترین معادن طلای خاورمیانه در آذربایجان جنوبی قرار دارند، اما به دلیل سیاست های تبعیض آمیز و تورک ستیزانه حکومت ایران، استحصالات این معادن عظیم آذربایجان چندین دهه است به استانهای فارس نشین مرکز کشور منتقل می شود و مردم تورک آذربایجان نیز با فقر، بیکاری و مهاجرت دست به گریبانند.
در خردادماه ۱۴۰۰ پورمحمدی استاندار وقت آذربایجان‌شرقی در اعتراف به تاراج معدن مس سونگون آذربایجان توسط حکومت فارسگرای ایران گفت: «هر روز به میزان ۵۰ میلیارد تومان کنسانتره مس از مس‌سونگون ورزقان به کرمان می‌رود اگر همین پول در خود استان بماند اینجا بهشت می‌شود.»
احمد علیرضا بیگی نماینده تبریز هم ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آذربایجان و تاراج معدن مس سونگون آذربایجان گفت: «روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون ورزقان به خارج از آذربایجان می رود.»
همزمان با گرامیداشت روز جهانی زبان مادری، فعالین مدنی آزربایجان در روستاهای ورزقان صدها جلد کتاب ترکی در بین کودکان توزیع کردند.
شهروندان آزربایجان جنوبی با توزیع کتاب های ترکی بین کودکان، ضمن اعتراض به آپارتاید زبانی در ایران و نابودی زبانهای غیرفارسی در ایران، خواستار رسمی شدن زبان ترکی و آموزش به زبان ترکی در مدارس شدند.
هر ساله همزمان با روز جهانی زبان مادری مصادف با تاریخ ۲اسفند در تقویم ایران فعالین مدنی آزربایجان جنوبی با توزیع کتاب های ترکی، پخش تراکت های تبریک، توزیع شکلات، دیوارنویسی، گرافیتی، نصب بنر و اطلاع رسانی در صفحات مجازی لزوم تدریس به زبان مادری را یادآور شده، خواستار اجرای اصول و مواد کنوانسیون ها و میثاق نامه های بین المللی حقوق زبانی توسط دولت ایران می گردند.
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است تا به اهمیت موضوع و لزوم تدریس به زبان مادری تاکید گردیده و دولت ها را متعهد به اجرای این اصل بدیهی انسانی نماید.
در ایران ۴۰ شهروند تورک از بسیاری از حقوق فرهنگی اولیه خود مانند «حق آموزش به زبان مادری»، «حق داشتن تلویزیون سراسری به زبان ترکی»، «حق داشتن روزنامه ترکی سراسری» و «حق نامگذاری فرزندانشان به اسمهای ترکی» محروم اند.
طبق اصل ۱۵ قانون اساسی ایران، «آموزش زبان های غیرفارسی در کشور آزاد است» اما حکومت ایران تاکنون به بهانه های واهی مانع از اجرایی شدن این اصل شده و فعالین تورک آزربایجانی که با روشهای مسالمت آمیز، خواستار اجرای این اصل می باشند را تحت پیگرد قرار داده و با مجازات های سنگین روبرو می کند.
.
.
الله‌وردی دهقانی نماینده ورزقان ضمن انتقاد از تاراج معدن مس سونگون آذربایجان توسط کرمانی ها و شرکت ملی مس ایران و عدم حمایت از تیم های ورزشی آذربایجان گفت: «شرکت ملی مس سالانه بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان از محل بخشودگی‌های مالیاتی و کمک‌های اجتماعی در زیرساخت های ورزشی هزینه می کند و همه این منابع را برای زیرساخت‌های ورزشی استان کرمان هزینه می کند.»
الله‌وردی دهقانی در گفتگو با خبرگزاری صنایع، افزود: «تیم تیراختور دچار مشکل شده و ۳۰ الی ۴۰ میلیون طرفدار دارد. همه این طرفداران و مردم آذربایجان انتظار دارند با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های موجود در مجتمع مس سونگون، شرکت ملی مس از این طریق تیم تیراختور را حمایت مالی بکند.»
او افزود: «عدم حمایت‌های مالی شرکت ملی مس از تیم فوتبال تیراختور در شرایطی است که وزیر صنعت موافقت خود را با این موضوع اعلام کرده است اما متاسفانه شرکت ملی مس کماکان از حمایت و مالکیت این تیم طفره می‌رود.»
نماینده ورزقان تاکید کرد: «با توجه به اینکه اکثریت مردم آذربایجان و مسئولین استانی نظیر استاندار آذربایجان شرقی، نماینده ولی فقیه و نمایندگان مجلس خواهان این انتقال مالکیت و حمایت مالی هستند؛ قطعا این اتفاق خواهد افتاد و این انتقال می‌تواند کمک شایسته‌ای به صنعت فوتبال کشور باشد.»
او با تاکید بر اینکه شرکت ملی مس هیچ منع قانونی برای تصاحب مالکیت باشگاه فوتبال تیراختور ندارد، افزود: «مجتمع معدنی و باشگاه فرهنگی ورزشی مس سونگون این توانایی را دارند تا با خرید باشگاه‌های تیراختور و ماشین سازی مالکیت این باشگاه‌ها را به نام خود ثبت کند. این اتفاق هیچ تعارضی بین شرکت ملی مس و مجتمع مس سونگون به وجود نمی‌آورد. طرح مسائلی همچون وجود منع قانونی، صرفاً یک بهانه برای کسانی است که نمی‌خواهند پول مردم آذربایجان را در همان منطقه هزینه کنند.»
معدن مس سونگون ورزقان بزرگترین معدن مس خاورمیانه است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آذربایجان تامین می شود. حکومت ایران از تولید شمش مس این معدن در آذربایجان جلوگیری کرده و خاک آن به صورت خام به کرمان منتقل شده و در آنجا به شمش تبدیل می کند و سود حاصل از این معدن عظیم آذربایجان به جیب استانهای فارس نشین مرکز ایران می رود.
چندی پیش دهقانی نماینده ورزقان در گفت‌وگو با میزان، با بیان اینکه «۲۰ سال است تمام هزینه‌ها را به استان کرمان می‌برند»، افزود: «برخی با پرویی سهم استان آذربایجان شرقی را خوردند و حالا بدعادت شدند.»
پیشتر نیز احمد علیرضا بیگی نماینده تبریز ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آذربایجان و تاراج معدن مس سونگون آذربایجان گفته بود: «روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون ورزقان به خارج از آذربایجان می رود.»
وبسایت «آناج» که توسط سپاه پاسداران ایران در تبریز راه اندازی شده، اولین بار حدود ۸ ماه قبل، شهروندان بیکار و فقیر منطقه را که به برداشت جزئی طلا از معدن طلای اندیرگان ورزقان روی آورده‌اند را «قاچاقچی» نامید و خواستار برخورد با آنان شد این در حالیست که تمام مقامات و رسانه‌های حکومتی در برابر تاراج این معدن، توسط مافیای فارس اصفهان و کرمان، روس‌ها و اخیرا چینی‌ها سکوت کرده‌اند.
آناج با تیتر «بحـران هویتی در انـدریـان!» در ادعایی پوچ، تلاش مردم فقیر منطقه برای برداشت از این معدن را «بحران_هویتی» خوانده و مدعی شده بود شهروندانی که اکنون دستی بر آتش طلا دارند، برخلاف گذشته عملا برای استخراج درحال خصومت و درگیری با یکدیگرند!
اوایل امسال هم “دهقانی” نماینده ورزقان ضمن انتقاد از واگذاری ۲۰ ساله معدن طلای اندیرگان آذربایجان به روس‌ها، گفته بود: “وقتی مردم می‌توانند با ابتدایی‌ترین تکنولوژی‌ها، از خاک این معدن، طلا استحصال کنند، چرا باید این معدن به دیگران واگذار شود!”
در ادامه همین ماجرا دیروز امام جمعه ورزقان در خطبه‌های نماز جمعه گفت: “دست‌های پشت پرده‌ای در معدن طلای اندیرگان (اندریان)، وجود دارد که باید دستگاه‌های امنیتی دست‌های این افراد را قطع کنند.”
جای تعجب است که ایشان نیز مانند سایر مقامات حکومتی در مقام پرسشگر و نه در مقام مسئول و پاسخگو از مسئولان دیگر پرسید: “چطور تا به امروز این اتفاق (قطع دست‌های پشت‌پرده) نیفتاده جای سوال است؟!”
حجت الاسلام پورمحمد با بیان اینکه مردم متدین روستای اندیرگان (اندریان)، قاچاقچی نیستند، مدعی شد: “مردم روستای اندریان ۲۷ شهید و ده‌ها طلبه تقدیم این انقلاب کرده‌اند و برخی اشخاص سازمان یافته و پشت پرده به نام مردم اندیرگان (اندریان)،چپاولگری می‌کنند، آن امنیتی که ریگی تروریست را از آسمان به زمین می‌کشد، چطور نمی‌تواند از قاچاق سنگ طلا از معدن اندریان جلوگیری کند؟!”
وی هیچ‌گونه توضیحی در مورد اشخاص سازمان یافته و دست‌های پشت پرده نداد!
وی در ادامه به کمبودهای گسترده در زیرساخت‌های شهرستان ورزقان اشاره کرد و گفت: “حق و حقوق مردم شهرستان در خدمات اجتماعی از سوی معادن منطقه خصوصا معدن مس سونگون پرداخت نشده است، متاسفانه در ورزقان کمبودهای زیادی از جمله در بخش بهداشت و درمان و جاده وجود داشته و نبود آب شرب، تصفیه خانه آب، پارک، استخر، فاضلاب شهری و… که مردم مظلوم شهرستان را سال‌هاست زجر می‌دهد.”
حجت‌الاسلام پورمحمد به استقلال مس سونگون ورزقان نیز پرداخت و گفت: “قبل از استقلال مس سونگون، باید جایگاه شهرستان با شفافیت کامل مشخص شود تا بیش از این حق و حقوق مردم مظلوم منطقه پایمال نشود.”
اظهارات امام جمعه ورزقان و بیانات جست و گریخته نمایندگان منطقه در مورد تاراج معادن آذربایجان بویژه شهر ورزقان در حالی است که در اعتراض به تاراج معادن آذربایجان توسط مافیاهای حکومتی یا مدیریت معادن و منابع آذربایجان به نفع مردم آذربایجان تاکنون هیچ عزم راسخی از امامان جمعه، نمایندگان مجلس و مسئولان منطقه‌ای مشاهده نشده است.
معدن مس سونگون به عنوان بزرگترین معدن مس خاورمیانه، معادن طلای اندیرگان و مزرعه و چندین معدن بزرگ در آذربایجان‌شرقی با ذخایر ده‌ها میلیارد دلاری، از شهرت منطقه‌ای و جهانی برخوردارند، اما در نتیجه سیاست های تبعیض آمیز حکومت ایران، مردم آذربایجان سودی از این معادن نمی‌برند و اکثرا با انتقال خام مواد معدنی آنها به مرکز کشور، سود این معادن عظیم به جیب مردم فارس این مناطق سرازیر می‌شود و مردم تورک منطقه نیز با فقر، بیکاری و مهاجرت دست به گریبانند.
امام جمعه ورزقان در اعتراض به تاراج معادن طلا و مس ورزقان توسط استانهای مرکزی کشور گفت: «با داشتن این همه منابع خدادادی از جمله مس و طلا شهرستان ورزقان از کمبود امکانات و محرومیت رنج می‌برد.»
به نوشته فارس، مهدی پورمحمد گفت: «شهرستان ورزقان با داشتن این همه منابع عظیم خدادادی از داشتن حداقل امکانات و زیرساخت‌های لازم شهری و روستایی در محرومیت است و همچنان چشم انتظار همت مسوولان را است.»
او افزود: «حق و حقوق مردم شهرستان در خدمات اجتماعی از سوی معادن خصوصا معدن مس سونگون ورزقان آنطور که باید ثمره‌‍‌ای در توسعه شهرستان نداشته و کمبودهای زیادی در حوزه‌های مختلف حوزه رفاهی و بهداشتی و … خصوصا نبود آب شرب، تصفیه خانه آب، سیستم فاضلاب شهری، پارک شهری، استخر و… وجود دارد که مردم شهرستان از این وضعیت ناراحت و نسبت به آینده نگران هستند.»
پورمحمد در پایان ضمن انتقاد از استاندار آذربایجان‌شرقی به دلیل عدم رسیدگی به مشکلات شهرستان ورزقان گفت: «با وجود درخواست مردم از استاندار برای سفر به ورزقان و پاسخ به مطالبات مردمی، متاسفانه تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده است.»
پورمحمد پیشتر نیز با انتقاد از طفره رفتن شرکت ملی مس ایران در احداث کارخانه مس در ورزقان گفته بود: «بیش از ۳ سال است که قول هایی داده شده که طرح های توسعه مس سونگون در این استان بزودی اجرا می شود که متاسفانه همچنان عملی نشده و مسئولین ارشد استان و شهرستان بدانند شرکت ملی مس ایران نمی خواهد به آذربایجان توجه کرده و سرمایه گذاری نماید.»
دو هفته پیش الهویردی دهقانی نماینده ورزقان در گفت‌وگو با میزان، با بیان اینکه «۲۰ سال است تمام هزینه‌ها را به استان کرمان می‌برند»، افزود: «برخی با پرویی سهم استان آزربایجان شرقی را خوردند و حالا بدعادت شدند.»
پیشتر نیز احمد علیرضا بیگی نماینده تبریز ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آزربایجان و تاراج معدن مس سونگون آزربایجان گفته بود: «روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون ورزقان به خارج از آزربایجان می رود.»
معدن مس سونگون ورزقان بزرگترین معدن مس خاورمیانه است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آزربایجان تامین می شود. حکومت ایران از تولید شمش مس این معدن در آزربایجان جلوگیری کرده و خاک آن به صورت خام به کرمان منتقل شده و در آنجا به شمش تبدیل می کند و سود حاصل از این معدن عظیم آزربایجان به جیب استانهای فارس نشین مرکز ایران می رود.
