رویداد «تبریز ۲۰۱۸» یعنی پایتختی گردشگری تبریز میان ۵۷ کشور اسلامی با اتمام سال ۲۰۱۸ به پایان می‌رسد حال زمان آن است که دستاوردهای این رویداد را ارزیابی کنیم البته اگر دستاوردی باشد.
آذربایجان خبرلری؛ «پایتختی گردشگری کشورهای اسلامی»، آنچه برای شهرهای مسلمان جهان آرزوست، برای تبریز خاطره شد. اما خاطره‌ای شیرین یا تلخ؟
مردم می‌گویند «قدر رویداد تبریز ۲۰۱۸ را ندانستیم و این یعنی عملاً این فرصت جهانی را از دست دادیم» مسئولان هم همین را می‌گویند، با این تفاوت که آن‌ها امیدوارند «هر شکست مقدمه یک پیروزی باشد!»
رویداد جهانی «تبریز ۲۰۱۸»، یعنی انتخاب تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام بین شهرهای ۵۷ کشور اسلامی در سال ۲۰۱۸. اگر یکی دیگر از شهرهای ایران بخواهد برای کسب این عنوان نامزد شوند، باید ۵۷ سال صبر کند.
مسئولان: «تبریز ۲۰۱۸» به سال ۲۰۱۸ منحصر نمی‌شود
حالا که حدود یک ماه به اتمام این رویداد جهانی باقی‌مانده، فرصت خوبی است تا به عقب برگردیم، ببینیم این رویداد برای تبریز چقدر مفید واقع‌شده است؟
مسئولان در توجیه عملکردشان می‌گویند: تبریز۲۰۱۸ تنها یک آغاز بود. با این رویداد تبریز در مسیر توسعه گردشگری قرار گرفت و قرار است در آینده اتفاقات خوبی بیفتد.
مثلاً مرتضی آبدار، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان شرقی که نقش دبیر ستاد «تبریز ۲۰۱۸» را دارد، می‌گوید: پیگیری و انجام پروژه‌های گردشگری تنها به سال ۲۰۱۸ منحصر نمی‌شود بلکه در سال‌های بعدی نیز پیگیر این طرح‌ها خواهیم بود.
به گفته آبدار پس از مطرح‌شدن رویداد تبریز ۲۰۱۸ شاهد پیشرفت‌هایی در تمامی حوزه‌های مرتبط با گردشگری در این شهر بودیم. او در گفتگو با مهر می‌گوید: از جمله کارهای انجام‌شده، می‌توان به افزایش بسیار بالای تخت‌های هتل‌های تبریز اشاره کرد به‌گونه‌ای که تعداد این تخت‌ها تا قبل از رویداد تبریز ۲۰۱۸، هفت هزار و ۴۰۰ تخت بود که بعدازاین رویداد و با در نظر گرفتن ۵۲ مجوز زیرساخت‌های گردشگری و هتل، این تعداد تخت به ۱۳ هزار و ۱۰۰ مورد رسیده است.
آمار مسافران ورودی به تبریز رشد داشت
آبدار در یک برنامه تلویزیونی زنده ادعا کرده بود که میزان ورودی مسافران به تبریز به خاطر رویداد «تبریز ۲۰۱۸» افزایش زیادی داشته است درحالی‌که مجری برنامه با چند حساب سرانگشتی، ادعای آبدار را نادرست خوانده بود.
آبدار حالا توضیح می‌دهد: میزان ورودی مسافران داخلی در تابستان امسال ۱۷درصد و مسافران خارجی ۴۲درصد نسبت به تابستان سال گذشته افزایش داشته است.
فرشاد رستمی، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان نیز می‌گوید: تعداد گردشگران داخلی ورودی به استان در تابستان سال قبل سه میلیون و ۱۰۰ هزار بوده که این تعداد تابستان امسال به چهار میلیون و ۴۰۰ هزار نفر رسیده است.
علی معصومی، یکی از مغازه‌داران تبریز در مرکز شهر به خبرنگار مهر می‌گوید: «آن‌طور که می‌گویند، نیست.»
او معتقد است آمارهایی که مسئولان درباره رویداد «تبریز ۲۰۱۸» ارائه می‌کنند، سنخیت چندانی با واقعیت ندارد و ادامه می‌دهد: ما هم در این شهر زندگی می‌کنیم، کجاست این‌همه مسافر؟ چرا مسافران از جلوی مغازه ماها رد نمی‌شوند؟
معصومی به مسئولان پیشنهاد می‌کند که به‌جای سرگرم کردن خودشان با جلسات و آمارهای «غیرواقعی» فکری به حال مشکلات زیرساختی و اساسی شهر بکنند. منظورش همان آسفالت و وضعیت نامطلوب مکان‌های دیدنی و گردشگری است.
جلسات زیادی در مورد رویداد «تبریز ۲۰۱۸» برگزارشده است، هم در تهران و هم در تبریز. از زمانی که تبریز از سوی سازمان همکاری‌های اسلامی به‌عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸معرفی شد، ستادهای استانی و ملی تشکیل شدند که در ستاد ملی گاه معاون اول رئیس‌جمهور، اغلب رئیس سازمان میراث فرهنگی و همیشه استاندار و نمایندگان آذربایجان شرقی حضور داشتند؛ در ستاد ملی نیز مدیران کل اداراتی که قرار بود برای رویداد برنامه‌هایی برگزار کنند.
خروجی جلسات، این بود که ۱۶۰برنامه توسط ۲۲دستگاه به این مناسبت در تبریز برگزار شود، اما نشد. مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی در برنامه تلویزیونی مطالبه توپ را به زمین همان ۲۲دستگاه انداخت که باید به وظیفه‌شان عمل می‌کردند.
حتی یک درصد از اعتبارات سفر استانی رئیس‌جمهور محقق نشده است
اما خودش در شانزدهمین جلسه ستاد اجرایی «تبریز ۲۰۱۸» که با حضور استاندار سابق آذربایجان شرقی برگزار شد، گفته بود: در راستای این رویداد اقدامات ارزشمندی از سوی ۲۳ دستگاه اجرایی انجام پذیرفته که طی ۹ ماه گذشته نمودهای ملی و بین‌المللی داشته است.
او درباره خروجی جلسات نیز توضیح داده بود: در این جلسات بیش از ۶۸۰ مصوبه به تصویب رسید و با ایجاد ردیف اعتباری ویژه تبریز ۲۰۱۸ در بودجه سال ۹۷، اعتبارات ملی، تملک دارایی و هزینه‌ای مشخص شد. در واقع مشخص شد، اما تخصیص نیافت.
معصومه آقاپور علیشاهی، نماینده مردم شبستر چند روز پیش در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت: حتی یک درصد از اعتبارات سفر استانی آقای رئیس‌جمهور در «تبریز۲۰۱۸» تخصیص پیدا نکرده است.او از دولت خواسته مشکلات را ببیند. دکتر روحانی ۱۵اردیبهشت‌ماه امسال به تبریز آمد تا در قالب یک سفر استانی، رویداد «تبریز۲۰۱۸» را افتتاح کند. گفتند او با خود پول هم می‌آورد.
اما مرتضی آبدار، دبیر ستاد «تبریز۲۰۱۸» می‌گوید: «طبق اعتبار نهایی تبریز ۲۰۱۸، مبلغ ۵۰ میلیارد تومان در حوزه تملک دارایی، ۱۸ میلیارد تومان در حوزه جاری و ۲۰ میلیارد تومان در سفر ریاست جمهوری برای تملک اراضی ربع رشیدی تصویب‌شده اما تخصیص این اعتبارات نهایی نشده است.» این تنها مشتی از خروار است.
چه خبر از برنامه‌ها؟
اما ۱۶۰ برنامه مصوب این رویداد چه بود؟ با مراجعه به سایت رسمی «تبریز۲۰۱۸» با یک سری برنامه‌های روتین مثل کنسرت خواننده‌های پاپ، نمایشگاه‌های سالانه‌ای مثل نمایشگاه کتاب و… مواجه می‌شویم که به‌حساب رویداد «تبریز۲۰۱۸» گذاشته‌اند. چند برنامه هم هست که مختص این رویداد است اما هیچ‌یک از آن‌ها اجرا نشده است.
در برهه کنونی که تحریم‌ها قصد دارند اقتصاد ما را نابود کنند، شاید گردشگری بهترین اسلحه برای روزهای سخت باشد
حالا تنها یک ماه تا پایان این رویداد جهانی باقی‌مانده است. رویدادی که می‌شد از آن به بهترین شکل ممکن برای معرفی تبریز به جهان استفاده کرد. رویدادی که می‌شد آغازگر اتفاقات گردشگری خوب برای تبریز باشد. در برهه کنونی که تحریم‌ها قصد دارند اقتصاد ما را نابود کنند، شاید گردشگری بهترین اسلحه برای روزهای سخت باشد.
محمد کلامی، تحلیلگر مسائل اقتصادی به خبرنگار مهر می‌گوید: کاهش ارزش پول ملی می‌تواند برای ما یک فرصت باشد که تولیدات داخلی خودمان را به مسافران خارجی بفروشیم. راهکار این درآمد نیز رونق گردشگری است.
رویداد جهانی «تبریز۲۰۱۸» در دی‌ماه امسال با پایان سال ۲۰۱۸ میلادی به پایان می‌رسد. پایان رویدادی که به نظر مردم هیچ‌گاه آغاز نشده بود./ مهر