متغییر اصلی و تعیینکننده رفتار کشورها همان اصل مهم تامین منافع ملی است
(نامه سرگشادهی دکتر توکل لطفی به نمایندهی مشکین شهر)
با سلام و آرزوی توفیق در ايام ماهمبارک رمضان.
از آنجاکه جنابعالی را فردی منصف و خدمتگزار میشناسیم و از دوره نمایندگیتان در مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه مشگینشهر خاطرات خوبی داریم چند نکته درمورد این مطلبتان با اجازهتان اضافه میکنم.
بطوریکه استحضار دارید منافع ملی کشورها عامل اصلی و تعیینکننده در رفتار آنها و تنظیم مناسبات بینالمللیشان میباشد. لذا اینکه در قانوناساسی و مقدمه آن چه چیزهایی نوشته شده است حداقل در این دور و زمانه محلی از اعراب برایش باقی نگذاشتهایم. زیراکه اگر این قانوناساسی مبنای رفتار تصمیمگیران جمهوریاسلامی میبود، بهیچوجه و تحت هيچ شرایطی مجوزی برای اتحاد با ارمنستان مسیحی مورد حمایت آمریکا، روسیه و فرانسه دربرابر آذربایجان همسایه، مسلمان شيعه و دارای اشتراک فرهنگی- زبانی و قومی با حداقل ٣٥ میلیون نفر انسان تُرک ایرانی و اکثریت مردم مسلمان ایران نداشتیم. درمورد رابطه با اسرائیل و جلب حمایت آن کشور در کنار حمایت تُرکیه برای آزادسازی مناطق اشغالی از دست اشغالگران ارمنی هم هیچ ملامت و سرزنشی نمیتوان بر آذربایجان روا داشت. زیرا که بعد از ۲۷ سال منتظر ترتیبات حقوق بینالملل و سازمان مللمتحد و… حتی اجرای قطعنامههای بلاتکلیف شورای امنیت مبنی بر عقبنشینی ارمنستان از سرزمینهای اشغالی و حفظ وحراست از مرزهای بینالمللی پشت در ماندن، نهایتا در سایه همان تدابير و تلاشهای خود آذربایجان بخصوص با ریخته شدن خون جوانان مظلوم آن کشور به آزادسازی بخشهای بزرگی از مناطق اشغالی نائل شدند. لذا اگر روابط سیاسی و اقتصادی آذربایجان با اسرائیل دليل حمایت ایران از ارمنستان باشد، پس دوستی و روابط دیرینه اسرائیل با روسیه و تُرکیه و اخيراً هم با کشورهای عربی حوزه خلیجفارس را چکار باید کرد؟ تازه ما شروع کردهایم به رفع مشکلات روابطمان با همین کشورهای عرب شورای همکاری خلیجفارس که تا دیروز بیعرضهترين دولتها محسوب میکردیم. بنابراین باید بپذیریم که متغییر اصلی و تعیینکننده رفتار کشورها همان اصل مهم تامین منافع ملی است.
از این رو بهزعم این بنده، جمهوری اسلامی ایران باید با شرکت در ترتیبات منطقهای ٦ کشور با حضور روسیه، تُرکیه، آذربایجان، گُرجستان و ارمنستان بیشتر بفکر تامین منافع مردم ایران باشد و نباید در این شرایط حساس در دام افکار افراطیون و جنگسالاران و همان کسانی که منافع فردی و باندی را بر منافع ملی ترجیح میدهند بيفتد. همان کسانیکه با آتش زدن برجام در مجلس و… تحريمهای بینالمللی را نعمت الهی میپنداشتند و عواقب کار آنها مملکت را به اینجا رسانده است. در این شرايط که هرگونه درگیری و اعزام نیرو به زنگهزور و تهاجم به خاک آذربایجان تحت هرعنوانی مانند حمایت از مرزهای بینالمللی و… اگرچه در وهلهی اول به مذاق عدهای که تمام شکستهای سیاست داخلی و خارجی خود را میخواهند در این قالب پوشش دهند خوش خواهد آمد؛ اما واقعيات ملموس و انتظارات مردم آذربایجان ايران را نمیتوان در این موضوع نادیده گرفت و ای بسا به دامن زدن بحرانهای جدیدی را در داخل سبب شود. زیرا که در جریان جنبش مهسا امينی تنها نقطهای که در کشور آرام بود، همین آذربایجان ایران و استانهای تُرکنشين کشور بودند.
موضوعی که مهم است مردم جمهوری آذربایجان است؛ امروز شاید از الهام علییئو خوشمان نیاید اما هر اقدام دولت ما بیشاز شخص الهام علییئو ملت آذربایجان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. نمیدانم فيلم ٤٢ دقيقهای عملیات خرابکاری و ترور که در ساختمان سفارتخانه جمهوری آذربایجان در تهران انجام شد را دیدهاید یا نه؟ ماکس وبر جامعهشناس آلمانی بعداز شکست آلمان در جنگ جهانی دوم یک جمله تاریخی دارد، میگوید: ملت آلمان شکست را میپذیرد اما تحقیر را هرگز.!
شما توجه فرمایید که بعداز آزادسازی مناطق اشغالی از دست ارمنستان در این دو سال اخیر که شادی و شعف و جشن و سرور ملت آذربایجان و مردم استان های تُرکنشين ایران را بهمراه داشت، کدام نیروها و چه طیفی از هموطنان ایرانیمان از این قضیه عزادار شدند و به تخریب و تخطئه روابط ایران و آذربایجان پرداختند. درحالیکه الهام علییئو در پایان جنگ قاراباغ با حضور در پل خدافرین آنرا پل دوستی ایران و آذربایجان نامید، اما از سوی ایران چه واکنشی در پی داشت؟ غیرازاین بود که دوسال پیاپی لشکرکشی آنچنان به مرزهای امتداد آراز(ارس) باعنوان مانورنظامی صورت گرفت که در عرف روابط بینالملل و همسایگی همجوار جز معنای دشمنی و خصومت نداشت؟ نمیدانم چه دستهایی در کشور در کار است که روابط حسنه و دوستانه با آذربایجان را برنمیتابند!!! از میان اینهمه تحصیل کرده و دیپلمات تُرکزبان کشور موجود در وزارت امورخارجه برای آذربایجان سفیر فارسیزبان انتخاب میکنند!..
دکتر توکل لطفی