“مجسمه ى زنِ آزاد، آزاد قادین هئیکلی”/به پاس مبارزه شجاعانه #حدیث_نجفی
به پاس مبارزه شجاعانه حدیث نجفی که همه ایران را به مبارزه دعوت کرد و تاریخ مبارزاتى زنان آذربایجان را بار ديگر به دنیا یادآور شد.
«فؤاد عبدالرحمن اف»، مجسمه ساز سرشناس آذربایجانی ، مجسمه زن_آزاد را با الهام از شخصیت «سویل» در اپرای “سویل -جعفر جبارلی “ساخت تا به عنوان یک اثر هنری و نماد زن آذربایجانی که برای آزادی و رهایی تلاش می کند منعکس نمايد .
زن آزاده ای که روسری خود را از سر می اندازد و تصمیم به رها شدن از هر قید و بند را میگیرد تا مظهر گذشته دشوار، حال و آینده یک ملت مدرن باشد.
مجسمه زن آزاد خرافات و نابرابری هاى جنسیتی را که در گذشته تاریخی زنان وجود داشت را به تصویر میکشد و جایگاه ، نقش و حقوق زنان آذربایجان را به وضوح نشان ميدهد.
فواد عبدالرحمن اف در مورد ایده این اثر هنری تاریخی می گوید:
«ایده آزادی زن آذربایجانی مدتها بود که فکر مرا مشغول کرده بود. وقتی کار روی مجسمه را شروع کردم،در ذهنم عقابی متصور شدم که به دلایلی در یک حصارى از سايه در بند بود و در تکاپوی آزادى بال و پر ميزد و به یکباره در یک چشم بر هم زدنی رها میشود و اوج میگیرد به سمت آسمانی آفتابی به پرواز در مي آيد .»
نکته: زمانی در آذربایجان روسری یکی از پوششهای اصلی زنان در شهرهای اقتصادی و تجارتی توسعه یافته بود.
مبارزه با حجاب در سال ۱۹۰۸ توسط هواداران بورژوازی لیبرال در باکو آغاز شد. اما اعتراضات توسط طرفداران مذهبی افراطی و خرافه گرا سرکوب شد و طبقه اشرافی مجبور به عقب نشینی شدند و پذیرفتند که از اعتراض به حجاب دست بردارند، در مقابل مذهبیون هم به خانم هایی که پوششان آزاد و به سبک اروپایی هست توهین نکنند.
بعد از پیوستن آذربایجان به اتحاد جماهیر شوروی، وضعیت اجتماعی زنان آذربایجانی در مدت کوتاهی تغییر کرد. زنان به درون جامعه راه پيدا كردند و شروع به کار و فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی نمودند . این تغییرات در لباس زنان آذربایجانی نیز نمود پیدا کرد . در دهه ١٩٢٠، اعتراضات علیه حجاب، که نزديك به دو دهه قبل ، سرکوب شده بود، دوباره آغاز كرديد . در آن روزگار دختران و تازه عروس هايى که از حجاب و آداب و رسوم سرباز می زدند طرد ميشدند . نمونه اى از اين زنان ، «سریه خلیل اوا »بود كه یکی از اعضای “کومسومول ” بود که با اعتراضی بی باکانه حجاب خود را از سر باز کرد . و به خاطر این اقدام توسط پدرش کشته شد.
مجسمه زن آزاد نشان دهنده موانع و مشكلاتى هست که زنان آذربایجانی در گذشته براى كسب حقوق فردى خود مبارزه كرده بودند …
ادامه این ماجرا متنی دیگر را میطلبد.
نکته اخر اینکه؛ اين مجسمه سنبليك در اصل شخصیت آزاد و رهاى زنى را به نمایش میگذارد كه بر روی سكويى بلند ايستاده و در حالى كه حجاب خود را برميدارد ، با قامتى استوار و عصيانگرانه سينه سپر ميكند و همه را به مبارزه فرا ميخواند .
چقدر این عصبانگری شبیه «سکوت نکردن نترسیدن و اطاعت نکردن»
حدیث نجفی هست .
و در نهايت بايد گفت كه؛
مجسمه زن آزاد «نماد نابرابری اجتماعی زنان شرقی» است.