چندی پیش فیلمی از یک خوانندهی آذربایجانی منتشر شد که به نقد عالیم قاسیماوف پرداخته بود، هرچند لحن خشونتبار و عصبانیت خارج از کنترل ایشان، باعث میشد انسان در بیطرفی و دلسوزیاش تردید کند. وقتی ما از یک شخصی یا موضوعی بشدت ناراحت و عصبانی هستیم، به نوعی که با رکیکترین الفاظ و با خشونتی غیرقابل کنترل بر علیه او فریاد میزنیم، حتی اگر مضمون حرفمان هم بهرهای از حقیقت برده باشد، شکل صحبتمان از دایره نقد خارج میشود و میشود تخریب.
آن مرد میگفت که اذان متعلق به گوشهی ابوعطاست و ابوعطا هم جزو موسیقی فارسی است، پس عالیم چرا اذان میخواند؟ (به محتوای مذهبی اذان هم نقدی نداشت حتی) حال اینکه این گزاره اساسا اشتباه و مضحک است، اذان هم متنی است مثل متون دیگر و در اغلب دستگاههای مقامی از شور تا ماهور و از شوشتری تا بیات ترک اجرا شده است.
آنچه تاسفبارتر از پرخاشهای آن مرد بود، بازنشر عطشناک آن در فضای مجازی ما و دمیدن در آتش آن تخریب و تحقیر بود، میدیدم حتی دوستان به ظاهر هنرمند ما چه کپشنهایی برای بازنشر آن ویدیو نوشتند و چه کیفرخواستهایی برای عالیم صادر کردند. من با خودم میگفتم چرا این دوستان فکر میکنند اگر عالیم را کوچک کنند خودشان بزرگ میشوند؟ یا اگر عالیم را تخریب کنند خودشان تکمیل میشوند؟
این قضیه را مقایسه کنید با ربنای شجریان که اغلب مخاطبانش نه تنها غیرمذهبی هستند، بلکه با مذهب عناد هم دارند و اغلبشان جزو آنهایی آریاییهایی هستند که عرب نمیپرستند. اما همان آریاییها بخاطر شجریان و به پاس صدای او، همان ربنا را مدام جزو مطالبات مدنی این چند سال گذشتهشان مطرح کردهاند.
میخواهم بگویم متاسفانه یک واقعیت تلخی وجود دارد که کمابیش همه مان میدانیم ولی به روی خودمان نمیآوریم، آن هم اینکه، همانقدر که در طول این سالیان، فرهنگ فارسی برای حفظ و اعتلای مفاخر فرهنگی خودش کوشیده، ما چند برابرش را برای حذف و تخریب مفاخر خودمان به کار بستهایم. دلیلش هم این است که آنها به منافع فرهنگی خودشان توجه دارند، ما درگیر عقدهها و حسادتها و حقارتهای شخصی خویش هستیم. آیا تا به حال دیدهاید یک فارس مثلا ذبیحالله صفا را تخریب کند؟ با اینکه صدها دلیل برای تخریبش وجود دارد، اما دکتر صدیق چه؟ چقدر تهمتها و تخریبها و تحقیرها برایش روا داشتهایم؟ اصلا کدام یک از مفاخر فرهنگی و هنری و اجتماعی ما هست که از دست ما و تخریبهای ما در امان باشد؟
پ.ن: تا نوشته یا پست یکی را منتشر میکنیم، دهها نفر برای تخریب همان شخص به دایرکتمان مراجعه میکنند تا از قافله عقب نماندهباشند.
دکتر فرمان فرضی
