دو میدان نفتی بزرگ در منطقه مغان با میلیاردها بشکه ذخایر از نوع نفت سبک در حوزه رسوبی مغان بر اساس مطالعات اکتشافی و عملیات لرزه نگار ، کشف و هم اکنون مورد غفلت واقع شده است.
به گزارش آذربایجان خبرلری به نقل از ایرنا، میدان نفتی مغان در استان اردبیل در منطقه ای با وسعت 5٫6 کیلومتر مربع و در حوضه دشت مغان، مستقر و ضخامت رسوبات در این حوضه که غنی از طبقات شیلی – رسی است به بیش از هشت کیلومتر می رسد.
نخستین بار در سال 1950 آثار تراوش های مواد نفتی در منطقه قیر دره سی در مغان مشاهده و بعد از یک سال مطالعات سه تاقدیس اصلاندوز ، آج اشمه و گنبد شاه آباد (دشت مغان) برای عملیات اکتشافی معرفی شد.
بعد از مدتی اقدامات لازم برای به حقیقت پیوستن رویای نفت مغان در سال 1387 عملیاتی و مجوز اکتشافی آن از سوی وزارت نفت صادر شد.
تا به حال شرکت نفتی آی ان ای کرواسی و سپس شرکت هایی از اوکراین و کره جنوبی اقدام های اکتشافی را در منطقه انجام داده و در همان سال های اول با حفر چند دهنه چاه وجود نفت در عمق چهار تا پنج هزار متری در مناطقی از شهرستان گرمی مغان و عمق سه هزار متری بخش اصلاندوز شهرستان پارس آباد مغان به اثبات رسید.
در سال 1387 بر اساس برآوردها پیش بینی می شد پس از مطالعات اکتشافی بین 2 تا چهار میلیارد بشکه نفت از منطقه مغان استخراج شود.
مطالعات کارشناسان نشان داده اکه دشت مغان نیز جزو مهم ترین مناطق دارای ذخایر نفتی کشور است و استخراج و صدور نفت از این حوزه به لحاظ شرایط جغرافیایی و دسترسی آسان به دریای خزر از موقعیت و امتیاز ویژه ای برخوردار است.
منطقه مغان به علت همجواری با جمهوری آذربایجان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و اکتشاف و استخراج نفت مغان علاوه بر توسعه مراودات با کشورهای آسیای میانه و حوزه قفقاز توسعه و رونق اقتصادی منطقه را بدنبال خواهد داشت.
تاکنون بیش از 12 جلد گزارش زمین شناسی در این باره نوشته شده و 2 هزار و 600 کیلومتر خطوط لرزه نگاری برداشت و تفسیر و 8 حلقه چاه اکتشافی نیز حفر شده است.
مطالعات نشان می دهد با وجود تاقدیس های دارای پتانسیل نفتی متعدد در حوالی بخش جعفرآباد و اصلاندوز، میزان ذخایر نفتی این حوضه بیش از 50 میلیارد بشکه پیش بینی می شود.
اکتشاف نفت مغان قراربود با همکاری مشاوران فنی و اجرایی خارجی و شرکت های معتبر داخلی تکمیل شود تا با احداث چهار حلقه چاه اکتشاف نفت مغان شکل عملیاتی و اجرایی به خود گرفته و حتی برای اکتشاف نفت مغان مناقصه بین المللی برگزار شود بطوریکه مقدمات اولیه در بلوک اکتشافی مطالعه شده ولی اقدامات اجرایی مهمی تاکنون در منطقه به عمل نیامده است.
دشت مغان با 200 هزار هکتار اراضی کشاورزی یکی از حاصلخیزترین مناطق کشور در تولید محصولات کشاورزی است اما مطالعه اکتشافات نفتی که از ابتدای دهه 80 به صورتی غیر رسمی آغاز شده نشان داده که مغان علاوه بر منابع و محصولات کشاورزی، دارای ذخایر سرشار نفتی نیز است.
مهم ترین تاثیر طرح اکتشاف نفت ، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در دشت مغان است و بنابراین اکتشاف نفت در منطقه علاوه بر ایجاد اشتغال اصلی شغل های جانبی بیشتری را برای ساکنان منطقه بوجود آورده و باعث رونق اقتصادی در منطقه می شود.
توسعه صنایع جانبی نظیر صنایع پتروشیمی، احداث پالایشگاه و سایر تاسیسات و فرآورده نفتی از عوامل تاثیرگذار اقتصادی دیگر در وضع معیشتی و اشتغال مردم منطقه خواهد بود.
یکی دیگر از مزایای استخراج نفت مغان بهره مندی مناطق محروم استان از درآمدهای حاصله است که بنا به مصوبه مجلس شورای اسلامی، دولت موظف است 2 درصد درآمد حاصل از صادرات نفت خام و گاز طبیعی به استان های نفت خیز و شهرستان ها و بخش های محروم اختصاص دهد تا صرف امور عمومی همانند گازرسانی روستایی ، آبرسانی ، راه روستایی ، بهسازی روستایی و برق رسانی روستایی شود.
حال سوال اینجاست چرا با اینهمه ظرفیت و قابلیت های اکتشاف نفت در منطقه مغان این طرح همچنان ابتر مانده است.
با توجه به اجرای طرح اتصال خط آهن به جمهوری آذربایجان و توافق های اولیه مسئولان 2 طرف در این ارتباط ، طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری و صنعتی و اتمام پروژه بزرگ پایاب خدا آفرین در مغان ، افزایش یک میلیون تن بر تولیدات کشاورزی منطقه، سرمایه گذاری بخش خصوصی در اکتشاف نفت مغان بسیار ضروری و تحقق آن موجب گسترش روابط اقتصادی و تجاری با کشور های همسایه خواهد بود .
در هر حال چشم انداز روشنی برای توسعه اقتصادی و تجاری در منطقه مغان با توجه به مرزی بودن منطقه قابل ترسیم است به شرطی که ضمن اعمال مشوق های لازم ، جلب و جذب سرمایه گذاران در اولویت باشد.
طرح اکتشاف نفت مغان که شعار اصلی نامزدهای انتخابات بود امروزه به یکی از مطالبه های اصلی مردم منطقه مغان تبدیل شده که پاسخگویی و برآوردن این مطالبات نیازمند همت جدی مسئولان در جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی است.
البته احداث پالایشگاه نفت پنج هزار بشکه ای پرچین توسط سرمایه گذار داخلی در سال 95 به مردم نوید داده شد و قرار بود این پالایشگاه از سواپ نفتی جمهوری آذربایجان تغذیه شود.
در کنار پالایشگاه نفت پرچین ، عرضه صنایع مرتبط و تاسیس پایانه صادراتی مد نظر سرمایه گذار است که با راه اندازی این طرح ها تحول خوبی در بخش صنعت و رونق اقتصادی منطقه را شاهد خواهیم بود.