نماینده تبریز: روزانه ۲ میلیون دلار کنسانتره مس‌سونگون از آذربایجان خارج می شود
نماینده تبریز ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آذربایجان و تاراج معدن مس سونگون توسط حکومت فارسگرای ایران گفت: «روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون ورزقان به خارج از آذربایجان می رود.»
احمد علیرضا بیگی به خبرگزاری فارس گفت: «تمام همت ما این بوده که اجازه ندهیم در معدن مس‌سونگون خام فروشی اتفاق افتد و فرآوری و تولید محصول نهایی همین جا صورت گیرد؛ در دولت دهم موفق شدیم خط تولید مولیبدن را به انجام رسانیم اما ظاهرا بعد از آن اقدام قابل توجهی صورت نگرفته و تمام منابع معادن ما فقط حمل می‌شود!»
بیگی افزود: «در آن مقطع وزارت صمت میزان ذخیره مس‌سونگون را ۴۰۰ میلیون تن اعلام کرده و مدعی شده بودند، احداث صنایع پایین‌دستی مس با این میزان ذخیره، صرفه اقتصادی نداشته و امکان‌پذیر نیست.» اما «در حال حاضر طی اکتشافات جدیدی که صورت گرفته میزان ذخیره معدن مس‌سونگون از ۲ میلیارد تن فراتر رفته و در واقع ظرفیت این معدن حدود پنج برابر شده است.»
نماینده تبریز در خصوص میزان تاراج معدن مس ورزقان آذربایجان گفت: «از معدن مس‌سونگون سالانه ۳۲۰ هزار تن کنسانتره و شمش تنی حدود ۱۰ هزار دلار به فروش می‌رسد؛ یعنی روزانه یک‌هزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مس‌سونگون خارج می‌شود.»
بیگی در خصوص کارشنکی مسئولان ایران در احداث صنایع پایین‌دستی شرکت مس‌سونگون نیز گفت: «متاسفانه از آنجایی که انگیزه‌ای برای این امر وجود ندارد، تشریفات مربوط به مناقصه محصول نهایی ذوب و کاتد را هر سال برگزار و با ایجاد نواقصی عمدی و اعلام آن به دستگاه نظارتی مانع به سرانجام رسیدن مناقصه می‌شوند. دستگاه نظارتی به آخرین مناقصه هم ورود یافته و مانع اجرای آن شده است.»
او گفت: «به هر حال تلاش کردیم شرکت ملی مس را وادار کنیم بخشی از درآمدهای خود را در استان آذربایجان‌شرقی هزینه کند و قرار است حدود ۲ هراز و ۵۰۰ میلیارد تومان را در بانک‌های استان سرمایه‌گذاری کند اما این رقم در برابر سرمایه‌ای که از استان خارج می‌شود، خیلی ناچیز است.»
بیگی گفت: «شرکت ملی مس ایران در حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان نقدینگی دارد که در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده؛ در حالی که اصلا دلیلی وجود ندارد این رقم کلان در بانک‌ها سپرده‌گذاری شود بلکه باید در مسیر توسعه صنعت مس به کار رود.»
در خردادماه ۱۴۰۰ هم پورمحمدی استاندار آذربایجان‌شرقی در اعتراف به تاراج معدن مس سونگون آذربایجان توسط حکومت فارسگرای ایران گفته بود: «هر روز به میزان ۵۰ میلیارد تومان کنسانتره مس از مس‌سونگون ورزقان به کرمان می‌رود اگر همین پول در خود استان بماند اینجا بهشت می‌شود.»
معدن مس سونگون در ورزقان بزرگترین معدن مس خاورمیانه است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آذربایجان تامین می شود. حکومت ایران از تولید شمش مس این معدن در آذربایجان جلوگیری کرده و خاک آن به صورت خام به کرمان منتقل شده و در آنجا به شمش تبدیل می کند.
در مردادماه ۹۹ «اللهوردی دهقانی» نماینده ورزقان در مصاحبه با «آناج» با تایید چپاول معدن مس سونگون آذربایجان توسط دولت ایران، اذعان کرد سهم آذربایجان از درآمد سالانه ۱۳ هزار میلیارد تومانی معدن سونگون ورزقان «تقریبا هیچ» است.
در نتیجه سیاست های تورک ستیزانه حکومت ایران، فعالیت این معدن عظیم نه تنها سودی برای آذربایجان نداشته بلکه سبب تخریب گسترده جنگل ها و منابع طبیعی قره داع شده است. از سوی دیگر مسئولان ایران با استخدام سیستماتیک غیربومیان کُرد در این معدن، این منبع عظیم آذربایجان را به تهدیدی برای آذربایجان بدل کرده اند.
در آذرماه ۹۹ شرکت «پاوان» که از طرف تهران، پیمانکاری فاز سه متجمع معدن مس سونگون ورزقان را در دست گرفته، کارگران تورک بومی را اخراج کرد و کارگران غیربومی و مهاجر کرد را به جای آنها استخدام کرد.
