بر خلاف ادعای دولت در جدیت برای احیای دریاچه اورمیه، امسال ۱۱ پروژه تصفیه و انتقال آب به دریاچه اورمیه تعطیل شده و هیچ اعتباری تخصیص نداده اند. در سال ۹۶ و روند نامطلوب آن در سال ۹۷ عملاً چگونگی اجرای همه پروژه‌های نجات دریاچه اورمیه را مختل کرده است.
به گزارش آذربایجان خبرلری، این روزها تنها چیزی که درباره روند احیای دریاچه اورمیه دیده می‌شود خبرهای غیرواقعی در رسانه‌های وابسته به دولت است که گویی هیچ بحرانی در این منطقه وجود ندارد در حالی که اوضاع دریاچه اورمیه به هیچ وجه مساعد نیست و تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد از این زیستگاه بزرگ فقط یک توهمی از دریاچه باقی مانده است.
در حالی که از حجم تراز اکولوژیک دریاچه اورمیه فقط یک‌سیزدهم و از حجم تراز ایده‌آل آن فقط یکی‌سی‌ام آن باقی مانده رسانه‌های وابسته به دولت از لزوم سخت‌گیری به کشاورزان، مسدودسازی چاه‌های کشاورزی و اجبار و الزام آنان در مشارکت در روند احیای دریاچه اورمیه به‌واسطه ایده‌های خلق‌الساعه دولتمردان محلی در احیای دوساله آن سخن می‌رانند.
ساده‌پنداری دولتی بحران دریاچه اورمیه
اساساً دولتمردان ملی و محلی دوست ندارند در این شرایط حتی درباره دریاچه اورمیه اظهار نظر کنند چون به‌خوبی می‌دانند که به‌دلیل فقدان تخصیص به‌موقع، کافی و تعهدشده از سوی دولت برنامه‌های ستاد احیای دریاچه اورمیه به‌حالت رکود در آمده و انتظارات حتی خودشان نیز برآورده نشده است.
در سلسله گزارش‌های تحلیلی انتقادی تسنیم از مسائل مرتبط به دریاچه اورمیه، نگاه ساده‌انگارانه دولت به عمق بحرانی که زندگی میلیون‌ها نفر از ساکنان استان‌های همجوار دریاچه را تهدید می‌کند مورد واکاوی قرار گرفته اما به‌جای آنکه اثر این گزارش‌ها تلنگری برای مسئولان در پیگیری، جذب و تخصیص اعتبارات ستاد احیای دریاچه اورمیه باشد به واکنش اعضای درجه چندم دولت و وابستگان رسانه‌ای آنها منجر شده تا خط خبری رسانه‌های پیگیر موضوع دریاچه اورمیه را سیاه‌نمایی معرفی کرده و با این ترفند کور اصل موضوع دریاچه اورمیه را از حد یک مطالبه عمومی به یک سوژه سلیقه‌ای قابل رقابت بین رسانه‌ها تقلیل دهند.
در گزارش‌های انتقادی و تحلیلی تسنیم به‌طرق مختلف ضرورت پیوند هرگونه سرمایه‌گذاری، توزیع پول، تسهیلات و انجام هر پروژه صنعتی و عمرانی بزرگ با موضوع دریاچه اورمیه به‌کرّات بیان شده چرا که بدون در نظر گرفتن وضعیت این زیستگاه ملی در حال نابودی نمی‌توان به توفیق دیگر مسائل در پیرامون آن چندان چشم امید داشت.
توجه‌دادن دولتمردان به نحوه مدیریت تسهیلات مرتبط به اشتغال پایدار روستایی که در آن حاشیه‌نشینان دریاچه اورمیه از هیچ جایگاه ویژه‌ای برخوردار نبوده و اساساً فکری برای اشتغال جایگزین آنان برای پرهیز دادن از کشت محصولات پرآب‌بر نشده چنان مشهود است که خود روستاییان از دسترسی نداشتنشان به این تسهیلات گلایه دارند در حالی که دولت مدعی است در پرداخت تسهیلات اشتغال روستایی، آذربایجان غربی رتبه اول کشور را دارد.
حتی به‌رغم ادعاهای مکرر دولت برای تغییر الگوی کشت در دشت‌های حوضه آبریز دریاچه اورمیه، مدرن‌سازی آبیاری و کاهش ۴۰درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی تنها یک‌چهارم از اعتبارات این بخش تحقق یافته و اساساً موضوع توسعه آبیاری نوین از توفیق حداقلی مورد انتظار نیز برخوردار نیست.
در آخرین اظهارنظر مقامات دولتی که این روزها کیمیا شده مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه از وضعیت بسیار اسفناک چگونگی تخصیص و پرداخت اعتبارات دریاچه اورمیه پرده برداشته و با انتقاد از تأمین نشدن اعتبارات مورد نیاز این ستاد گفته است: این ستاد به‌دلیل کمبود اعتبار از برنامه‌های خود عقب افتاده است.
مسعود تجریشی تنها توفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه را تثبیت آن ارزیابی کرده که حتی این ادعا نیز مورد قبول بخشی از خود دولت نیست چراکه در سال آغاز برنامه‌های ستاد احیا حدود ۳ میلیارد مترمکعب آب در بستر دریاچه اورمیه بود اما اکنون این رقم به حدود یک‌سوم کاهش یافته اما با این حال وی گفته است: برای تثبیت وضعیت دریاچه اورمیه که قرار بود در مدت سه سال انجام شود کلیه اقدامات با بودجه دو سال صورت گرفت و خوشبختانه کار تثبیت به‌خوبی انجام شد.
سال ۹۶ هیچ اعتباری به ستاد احیای دریاچه اورمیه پرداخت نشد
اما به‌اذعان خود وی ستاد احیای دریاچه اورمیه برای عملیات احیای دریاچه اورمیه تاکنون فقط ۴۰۰ میلیارد تومان دریافت کرده که البته مبلغ ۸۰۰ میلیارد تومان تخصیص سال ۹۵ برای احیای دریاچه اورمیه بود که در پایان سال ۹۶، صرفاً و فقط نصف آن پرداخت شد.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه می‌گوید: در سال ۹۶ هیچ بودجه‌ای برای ستاد احیای دریاچه اورمیه در نظر گرفته نشد. تاکنون از محل ماده ۱۰ و ۱۲ اعتبارات مصوب به‌صورت کامل به ستاد احیای دریاچه اورمیه داده نشده و بنابراین از برنامه خود عقب هستیم.
از ۱۳ پروژه تصفیه و انتقال آب فقط دو پروژه در حال اجراست
تجریشی با اشاره به اجرا نشدن برخی پروژه‌های آب‌رسانی به دریاچه اورمیه گفت: برای مثال پروژه تصفیه پساب و فاضلاب‌ها به‌خوبی اجرا نشده است و از مجموع ۱۳ پروژه تصفیه آب و انتقال آب به دریاچه اورمیه تنها دو پروژه تبریز و اورمیه در حال اجراست و به‌احتمال قوی تا پایان سال جاری تکمیل می‌شود و از این مسیر، آب به دریاچه اورمیه می‌رسد.
وی می‌افزاید: در شرایط کنونی تخصیص اعتبارات بیشترین ضررها برای پروژه‌هایی بود که می‌توانستیم با عملیاتی کردن آن، آبی را به دریاچه اورمیه برسانیم اما به‌دلیل نبود اعتبارات موفق به اجرای آنها نشدیم.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه می‌گوید: در این مدت تلاش کرده‌ایم که با وضعیت موجود اعتبارات کنار بیاییم و با مدیریت درست، کارهای احیای دریاچه اورمیه را پیش ببریم و پروژه‌هایی را که به پول کمتری نیاز داشتند اجرا کنیم.
با مرور آنچه از نظر گذشت می‌توان دریافت که سستی دولت در روند احیای دریاچه اورمیه به‌بهانه‌های شرایط بد اقتصادی و تحریم در تخصیص ندادن کافی و به‌موقع اعتبارات در حالی که به‌واسطه چندبرابر شدن قیمت دلار خزانه بانک مرکزی از آن پر شده بهانه‌ای نیست که بتوان روی قبول آن از طرف افکار عمومی حساب کرد./ تسنیم
