تاثیر نابودی باغ شریعت بر حیات شهری اردبیل
فضای سبز شهری و فضای باز در مرکز شهرهای بزرگ، نقش بسیار تعیین کننده ای در رونق و پویایی اجتماعات شهری ایفا میکند. فضای سبز شهری برای بهبود خدمات، اکوسیستم شهری و ایجاد محیطی قابل زندگی برای ساکنان شهری ضروری است. توزیع فضایی، ارتباط نزدیکی با سلامت ساکنان و الگوی اکولوژیکی شهرها دارد. عوامل محیطی از جمله فضای سبز شهری در توسعه شهرهای مدرن ضروری است. فضای سبز جزء اصلی محیط زیست است و نگهداری از آن نیازمند نوآوری علمی و فناوری است که داده های بزرگی را برای برنامه های مدیریت پایدار شهری تولید می کند.
مقایسه سرانه فضای سبز شهرهای بزرگ اروپایی با شهرهای آسیایی تفاوت معنی داری را نشان می دهد به عنوان مثال در شهر لندن، میزان سرانه فضای سبز در سال ۲۰۲۰، حدود 75 متر مربع برای هر نفر بود. درحالیکه این رقم در سئول 10 متر مربع بود. با این حال مساحت سرانه فضای سبز شهرهای بزرگ چین از 15 متر مربع در سال 2000 به 18 متر مربع در سال 2018 افزایش یافته است و این رقم بطور مداوم در حال بهبود می باشد. سرانه فضای عمومی شهری در شهرهای بزرگ کشور ایران از وضعیت خوبی برخوردار نیست. در این میان شهر اردبیل علیرغم واقع شدن در یک منطقه جغرافیایی خوش آب و هوا یکی از شهرهای محروم در حوزه فضای سبز و فضای عمومی شهری می باشد.
قرارگیری باغ بزرگ شریعت در مرکز شهر اردبیل ظرفیت بزرگی برای توسعه فضای عمومی و فضای سبز شهری برای ارتقاء استانداردهای محیط زیست شهری به شمار می رود. شهرها وظیفه دارند سلامت جسمی و روحی مردم را تامین کنند و قدرت تاب آوری شهروندان افزایش دهند. شرایط بهداشتی و حیاتی این شهربزرگ مستلزم گسترش فضای عمومی و زیستی است. فقدان طبیعت و نقش آن در روان و روح جمعی شهروندان در توسعه آینده این شهر یکی از چالشهای عمده اجتماعی-سیاسی و زیست محیطی خواهد بود. بنابراین مدیران ارشد استانی و شهری اردبیل باید این چالش را قبل از رسیدن به نقطه ای که دیگر راه حلی از طریق شیوه های معمولی ممکن نباشد حل نمایند.
متاسفانه در سالهای اخیر شاهد هستیم که باغ بزرگ شریعت در مرکز شهر اردبیل در میان غفلت مدیران شهری در حال نابودی و حذف شدن هست. خشک شدن درختان چندین ساله این باغ حکایت از شیوه های نخ نما برای مقدمه چینی جهت تغییر کاربری این باغ قدیمی دارد. شائبه های زیادی از پشت پرده های خشکاندن عمدی درختان این باغ در افکار عمومی وجود دارد اما چه این شائبه ها درست باشد و چه نادرست، نابودی و تغییرکاربری این باغ، در آینده کلانشهر اردبیل را در تامین فضای باز و فضای سبز شهری با چالش بزرگی روبرو خواهد ساخت. لذا ضروری است مسئولین امر در همراهی با حساسیت جامعه شناسان شهری، طرفداران محیط زیست، متخصصان برنامه ریزی شهری و جامعه مدنی اردبیل از این فرصت سوزی عظیم جلوگیری نمایند.
دکتر علی نظری شیخاحمد
