چرا رژیم جمهوری اسلامی مجبور است درِ جمهوری آزربایجان و تورکیه را بزند؟
ایران به دنبال بهبود روابط خود با آذربایجان است که در نیم دهه گذشته به دلیل روابط آذربایجان با اسرائیل تیره شده است.
نشریه اورشلیم پست اسرائیل در مقاله‌ای نوشته است: رژیم ایران در تلاش است روابط خود را با کشور آزربایجان نزدیک‌تر کند و در این راستا می‌خواهد ارتباطات جاده‌ای و ریلی خود با جمهوری آزربایجان را بیشترگسترش دهد.
این نشریه در تحلیل خود دلیل این امر را چنین توضیح می‌دهد که در شرایطی که رژیم جمهوری اسلامی ایران امکانات خود در عراق، سوریه و لبنان تا حدود زیادی از دست داده است، نیاز دارد که روابط خود با کشورهای همسایه را گسترش دهد. اورشلیم پست می‌نویسد: رژیم جمهوری اسلامی ایران در این راستا قصد دارد روابط خود با تورکیه و ارمنستان را نیز هر چه بیشتر گسترش دهد. با این حال، به نظر می رسد تهران اکنون مسیر خود را تغییر داده است و علناً به دنبال روابط بهتر با باکو است.
نشریه به استدلال خود به این حد بسنده کرده است.
ولی باید پرسید چرا رژیم ایران چنین احساس نیازی می‌کند؟
برای این سؤال جواب‌هایی را می‌توان شمرد؛
اولاً، در شرایطی که رژیم ایران با بحران عمیق اقتصادی روبه‌رو است و این وخامت با سیاست فشار حداکثری ترامپ شدیدتر هم خواهد شد، روابط اقتصادی با تورکیه و آزربایجان می‌تواند مفری احتمالی برای رژیم ایران باشد، اگر طرف‌های مقابل این را قبول کنند.
ثانیاً، رژیم ایران گمان می‌کند روسیه در شرایط سخت آینده، متحدی استراتژیک برایش خواهد بود و برای ارتباط زمینی با روسیه، رژیم جمهوری اسلامی به مسیرهای مواصلاتی آزربایجان و تورکیه نیاز دارد.
ثالثاً، در شرایط حاد، گسل‌های ملی/ائتنیکی چالشی جدی برای رژیم ایران خواهد بود که خصوصاً در مناطق آزربایجان جنوبی و کردستان، این مسأله می‌تواند مخاطره‌آمیزتر باشد. رژیم ایران برای کنترل این مناطق به همراهی جمهوری آزربایجان و تورکیه نیاز مبرم دارد. جمهوری اسلامی در این موضوع اگر بتواند به نحوی با جمهوری آزربایجان و تورکیه تعامل کند، می‌تواند امیدوار باشد که این مناطق را کنترل کند. اگر جمهوری آزربایجان و تورکیه با رژیم ایران تعامل نکنند، کار برای جمهوری اسلامی بسیار سخت خواهد بود.
اورشلیم پست در ادامه می نویسد:
«ترکیه در رادار ایران است و تهران هم اکنون روابط نزدیکی با ارمنستان دارد. ایران و روسیه اخیرا یک توافقنامه دوجانبه نیز امضا کردند.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) روز سه شنبه گزارش داد: مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران در دیدار با شاهین مصطفی اف معاون نخست وزیر آذربایجان بر تقویت همکاری های دو کشور همسایه تاکید کرد.
پزشکیان خاطرنشان کرد: رژیم جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط و تعاملات با کشورهای همسایه و مسلمان را به عنوان یک سیاست اصولی در دستور کار خود دارد و در این راستا روابط با آذربایجان برای ما از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به دنبال آن هستیم. گسترش روابط دو کشور در همه زمینه ها.»
ایران به دنبال توافق با باکو است
تهران به دنبال توافقات بیشتر با باکو از جمله ارتباط بهتر راه آهن و بزرگراه است.
پزشکیان گفت: ادامه و تقویت سطح این همکاری‌ها، رژیم جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را به شرکای راهبردی یکدیگر تبدیل می کند.
در همین حال، نماینده جمهوری آذربایجان نیز «سلام گرم الهام علی اف» رئیس جمهور آذربایجان را به همتای ایرانی خود ابلاغ کرد.
بر اساس این گزارش، مصطفی اف گفت: جمهوری آذربایجان طی دهه‌های گذشته از هیچ تلاشی برای گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران دریغ نکرده است. همچنین تحولات مهمی که در این دوره کوتاه ریاست جمهوری شما شاهد بوده ایم، نویدبخش آینده‌ای روشن در روابط دو کشور و وضعیت منطقه است.
این دیدار که در آن رهبران درباره مسائل منطقه‌ای گفتگو کردند، پس از فروپاشی رژیم سوریه و ورود مجدد دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید انجام شد.
دولت جدید ایالات متحده احتمالاً مسبب این جلسات است، زیرا کشورها می خواهند خود را نسبت به آنچه ممکن است از سوی واشنگتن رخ دهد، موقعیت خوبی داشته باشند. آنها نمی دانند که آیا ایالات متحده نقش خود را در منطقه افزایش خواهد داد، زیرا ایران به ویژه نگران تحریم‌ها است.
به گزارش ایرنا، مصطفی اف گزارش مفصلی از آخرین وضعیت روابط دو کشور به ویژه در بخش‌های تجاری و اقتصادی و همچنین پروژه‌های مشترک در حال اجرا در بخش حمل و نقل ریلی و جاده‌ای و تبادل انرژی به پزشکیان ارائه کرد.
بر اساس این گزارش، مصطفی اف گفت: هیأت عالی رتبه اقتصادی آذربایجان در سفر به تهران به دنبال ترسیم نقشه راه برای گسترش بیشتر روابط اقتصادی و تجاری با جمهوری اسلامی ایران است و خواهان ایجاد همکاری راهبردی بین دو کشور هستیم.
آذربایجان پزشکیان را برای سفر دعوت کرد که تحولی چشمگیر در روابط آنها و اهداف منطقه‌ای ایران خواهد بود».