حس جاهلانه و خودبرتر بيني عده‌ي زيادي در جغرافیا ايران تهوع‌آور است. در اکثر مکان‌ها و جغرافیای ایران نژادگرایی و نژادپرستی به شکل فجیعی بیداد می‌کند. برای مثال؛ حس تبعیض در تهران افغانستانی‌ها را افغانی، احوازی‌ها را خوزستانی، ترک‌ها را آذری صدا کرده و به چشم برده نگاه می‌کنند. از طرفی هم به شهرستانی‌ها به شکل نفهم و خل… نگاه می‌کنند. این نوع بداندیشی‌ها در مناطق آزربایجان نیز به شکل تبعیض‌آمیز و گاها توهین‌آمیز نسبت به یک شهر از شهرهای استان و یا به یکی از روستاهای واقع در یک شهرستان مشاهده می‌شود. برای نمونه بارها در تبریز شینده‌ایم:
(اطراف‌دان گلمه‌سن /قارا داغلی‌سان)
یا در اردبیل شینده‌ایم (موغانلی‌سان/مشکین‌لی‌سن)یا در ارومیه شنیده‌ایم (خوی‌لوسان)و در شهری که متولد شده‌ام و زندگی می‌کنم بارها شنیده‌ام (کندلی‌سن یا خییولوسان)(آللی‌‌لی‌سان)یا در موغان (گئیگلی/اجیرلی و….)و تا دلتان بخواهد این نوع تفکرات غلط حاصل مرکزگرایی سیستماتیک حاکمیتی موجود بوده است، که متاسفانه این نگاه‌های غلط فاشیستی به داخل حرکت ملی آزربایجان هم نفوذ کرده است و روز به روز رو به فزونی است!؟ حتی چندین بار در شوخی‌ها بسیاری از فعالین از دهانشان پرانده‌اند و حتی در نوشته‌هایشان نیز بارها این تفکرات غلط را آورده‌اند. آیا غیر از این است فعالین حرکت ملی با تبعیض‌ها سیستماتیک مبارزه می‌کنند!؟ پس چرا اجازه نفوذ این طور افکار کثیف را به حرکت می دهند!؟

البته این تیر نیز مثل تیر های سابق فاشیست به سنگ خواهد خورد و فعالین ملی آزربایجان هوشیار تر از آن هستند که اجازه ورود این طور افکار مریض به بدنه حرکت ملی را بدهند.

رسوخ حس تعبیض و خودبرتر بینی به حرکت ملی آزربایجان/میثم بابائی

اهداف گروه خبری آذتورک خبرلری چیست؟

سرزمین آذربایجان همواره مورد چپاول رژیم جمهوری اسلامی و رژیم پهلوی قرار گرفته و منابع آن توسط هر دو رژیم به یغما برده شده است. با اینکه تورک ها خدمات بی پایانی به ایران کرده اند اما هم جمهوری اسلامی و هم رژیم پهلوی ملت تورک را به دلیل خواسته های مشروعشان بارها سرکوب کرده اند و این سرکوب ها همچنان ادامه دارد.تبعیض

سایت آذتورک خبرلری به این تبعیض ها و سرکوب ها می پردازد و اخبار فعالین مدنی و حقوق بشری و مدافعان آزادی و دموکراسی ملت تورک که در رسانه ها و سایتهای دیگر کمتر به آنها اهمیت داده می شود را پوشش می دهد.

سرزمین آذربایجان متعلق به ملت آذربایجان است و سرنوشت آذربایجان را ملت آذربایجان تعیین خواهد کرد. حق تعیین سرنوشت از ارکان اساسی ملت هاست و آذربایجان هم از این قاعده مستثنی نیست.

این سایت و گردانندگانش به هیچ سازمان سیاسی و غیرسیاسی وابسته نیستند. از شما خواهشمندیم که در معرفی این سایت خبری ما را یاری نمایید و در ارسال فیلم و اخبار به ما کمک نمایید.

رسوخ حس تعبیض و خودبرتر بینی به حرکت ملی آزربایجان/میثم بابائی

اخیرا استاندار جدید آذربایجان شرقی با صدور فراخوانی مبنی بر لزوم تاسیس صنعت مس آذربایجان و تبدیل ساختن این مطالبه به یک گفتمان عمومی در سطح جامعه‌ی آذربایجان خبر داد. ما فعالین نیز با اعلام حمایت و پیگیری اجرایی شدن مطالبه‌ی به حقِ مردم ستم دیده، شریف و نجیب آذربایجان، امیدواریم با مسئولیت شناسی مسئولان و همت نمایندگان آذربایجانی مجلس، و با عملیاتی شدن نص صریح قانون در جهت برخورداری از حقوق قانونی‌مان، شاهد برچیده شدن محرومیت ها و تبعیضات و عدم توسعه یافتگی آذربایجان باشیم.

برای تحقق مطمئن و عملیاتی شدن موفق این فراخوان و تاکید بر همراهی با آن دسته از مسئولانی که صادقانه و مسئولانه تلاش نموده و در جهت توسعه آذربایجان گام بر‌می‌دارند، موارد ذیل را پیشنهاد می‌دهیم:

۱. فعالین محترم اجتماعی، اصحاب رسانه و نخبگان علمی مناطق مختلف آذربایجان بتوانند مسئولانه از فرصت فراهم شده استفاده نموده و پیشنهادها، نقطه نظرها و مطالب خود را جهت بهره برداری‌های مقتضی اعلام فرمایند.

۲. استقبال و ترویج سازی این گفتمان مردمی و مطالبه‌ی عمومی تنها به موضوع صنعت مس که یکی از هزاران منبع ثروت آذربایجان است محدود نگردد؛ و بخش های دیگر صنعتی، تجاری، اقتصادی، معدنی و کشاورزی را هم پوشش دهد.

۳. این فراخوان محدود به استان آذربایجان شرقی و یا شهرستان ورزقان نباشد و همه‌ی شهرها، بخش‌ها و روستاهای آذربایجان را نیز شامل گردد تا مزه‌ی خدمت و توسعه کام همه را شیرین بسازد. تنها در این صورت است که این موفقیت می‌تواند گام مهم در جهت تحقق عدالت اجتماعی و مهاجرت معکوس به روستاها و شهرهای کوچک و افزایش نرخ رشد جمعیت در مناطق یاد شده را ایفا نماید.

۴. پیشنهاد می گردد منابع حاصل از اجرایی شدن این امر و برخورداری قانونی آذربایجان از ثروتهای خدادادی خود، تنها به موضوع ورزش و تیم تراختور که در جای خود اهمیت بسیاری دارد محدود نگردد. یعنی همه‌ی بخش های خدماتی، کشاورزی، مواصلاتی، صنعتی، بهداشتی و … را شامل شود.

۵. پیشنهاد می‌گردد با هدف کانالیزه کردن موثر و استفاده‌ی بهینه از این مطالبه‌ی عمومی و فراگیر ساختن این خواسته‌ی برحق مردمی و پیشبرد امر بصورت کارشناسی، حرفه ای و نزدیکی آراء و دغدغه های مردم و مسئولین، کارگروه ها و یا نشستهای دوره ای در سطوح مختلف و با حضور نمایندگان مجلس، مدیران و مسئولان محلی، استانی، کشوری، کارشناسان علمی، نخبگان و فعالین اجتماعی، منطقه ای و رسانه ای تشکیل و برگزار شود تا بخشی از این ستم مرکز پیرامونی پایان یابد و خط بطلانی بر مافیا بازیهای کرمان، اصفهان، سمنان و … کشیده شود.

۶. در همه‌ی کشورها اکثریت ثروت‌های مناطق در درجه‌ی اول به نیازهای خود آن منطقه تخصیص می‌یابد و سپس مازاد به مرکز منتقل می‌شود. ولی ما شاهد هستیم که مناطق قاراداغ با وجود انواع معادن مس، و شهرستان تکاب با وجود بزرگترین مجتمع‌های طلای خاورمیانه در چه حدی از محرومیت و فقر قرار گرفته و از ابتدایی ترین زیرساخت های توسعه که همانا راه‌های مواصلاتی استاندارد می‌باشد محروم هستند. لیکن زمان آن رسیده است که به این ستم‌های مرکز پیرامونی پایان داده شود و منابع بر اساس عدالت منطقه‌ای تقسیم گردد نه بر اساس تبعیض و باندگرایی‌ همراه گشته با نگاه استعماری.

• رئیس اتاق بازرگانی تبریز: معادن مس هیچ‌گونه ارزش افزوده برای مردم آذربایجان ندارد
• انحصارگرایی مرکز، ارزش افزوده‌ی منابع آذربایجان را می‌بلعد

 

 

بکتاش آبتین خاطره همه کشته‌شدگان دربند، خصوصا شاعران مقتول را یکجا زنده کرده نقطه درهم‌جوشی اسیرکُشی و شاعرکُشی شد. هر دو گروه حاکمیت و مخالفت، دلخوشی از زنده شدن یاد و خاطره شاعران مقتول ندارند چون یا حکومت مورد تاییدشان قاتل آنهاست یا ترس آن دارند که باز شدن این پرونده‌ها، پای کشته‌شدگان دوره خودشان را نیز به میان بکشد.

ولی برای چند روز هم که شده دوباره نامهایی زنده شد که فرخی یزدی یکی از آنها بود؛ شاعری که به فرمان رضاشاه و توسط پزشک احمدی کشته شد، شاعری که در زندان لبهایش را به هم دوخته بود و بر دیوار زندان نوشته بود:
شرح این قصه شنو از دو لب دوخته‌ام
تا بسوزد دلت از درد دل سوخته‌ام.

شعر «آذربایجان» آن شاعر دل سوخته، گزارشی تاریخی از بلاهایی است که در آن دوره بر سر آذربایجان رفته است:

بود اگر تهران دَمی در یاد آذربایجان
بر فلک میرفت کی؟ فریاد آذربایجان

خاکِ خودخواهِ خطرخیزِ ریِ بی‌آبروی
داد بر باد فنا، بنیاد آذربایجان

یکسر از بی‌اعتنایی‌های تهران شد خراب
خطه‌ی مینووشِ آباد آذربایجان

از فشار خارج و داخل زمانی شاد نیست
خاطر غمدیده‌ی ناشاد آذربایجان

مُکری و سُلدوز و سلماس و خوی و ساوُجبُلاغ
سربه‌سر پامال شد ز اکراد آذربایجان

از اورمی بانگ «هَل مِن ناصر و یَنصُر» بلند
کو معینی تا کند امداد آذربایجان؟

خصم خیره، بخت تیره، والی از اهمال سست
سخت اندر زحمتند افراد آذربایجان

نیست رسم داد، کز بیدادِ شخصِ خودپرست
کر شود گوش فلک از داد آذربایجان

کی روا باشد به بند بندگی گردد اسیر!
ملت باغیرت و آزاد آذربایجان

ابراهیم رشیدی

پیش از این گفته شد که ادّعای محقّقان معاصر شعوبیّه در بارۀ علل تدوین کتبی در موضوعات مورد علاقۀ شعوبیان در سرآغاز حکومت صفویه، نظر صائب و متّکی بر اسناد غیر قابل انکار نیست. آنها بی توجّهی بنیانگذاران این سلسله به زبان فارسی یا توجّه افزون تر به ترکی و عربی را عامل رفتن شاعران و نویسندگان ایرانی به عثمانی و هند در عهد صفوی دانسته اند و علاوه بر آن رویکرد صفویان را عامل بیداری احساس غریزۀ ملّی ایرانی و خلق کتاب هایی با موضوع شعوبی فرض کرده اند!
مشهور است که شاهان صفوی به شعر مدحی روی خوش نشان ندادند و با کساد شدن بازار شعر مدحی و از آن سو رونق داشتن این بازار در هند و عثمانی، زمینۀ چنین مسافرت ها و مهاجرت هایی فراهم گشت. برای تأیید این نظر دو قرینه در اختیار داریم.
قرینۀ نخست اوضاع ادبی رایج در عصر تیموری و آق قویونلوها می باشد. در عصر مورد اشاره با شاعران ستایشگر پرشماری مواجه می شویم که با وجود داشتن تألیف و تصنیف، متشرّع بودن و حتّی تمایلات صوفیانه داشتن، از ستایش شاهان و وزرا و سرداران و دیگر اعیان رویگردان نیستند.
این گروه از شاعران در شرق فلات ایران، شاهرخ و الغ بیگ و بایسنقرمیرزا و بایقرا و امیرعلیشیر نوایی و خیل کثیری از شاهزادگان تیموری را می ستایند و در غرب فلات ایران؛ در آذربایجان اوزون حسن و سلطان یعقوب را با اشعار ستایشی خود به عرش اعلی می رسانند و صله های چربی هم دریافت می دارند.
این اوضاع با روی کار آمدن صفویان دگرگون می شود. شاه صفوی به شعر و ادب و تصنیف توجّه دارد و فقط شعر با درون مایۀ ستایشی را نمی پذیرد و شاعران مدّاح با سرمایه ای راکد مواجه می گردند و در کنار این بی مشتری بودن، شنیدن وجود مشتری های دست و دل باز در هند و عثمانی ایشان را به سفر برای تجارت مدح و تملّق ترغیب می کند.
قرینۀ دوم در خود ایران رخ می نماید و نشان می دهد با وجود جرح و تعدیل در رفتار ادبی دیگر شاهان صفوی، جریان این مسافرت ها و جستجوی مشتری تملّق ها و ستایش ها متوقّف نمی گردد و معلوم می دارد این کار که از گذشته سابقه داشته و دعوت حافظ به هند از سوی شاه بهمنی دکن در قرن هشتم را هم در کارنامۀ خود دارد؛ به صورت یک سنّت رایج درآمده است و دخل چندانی به بی توجّهی شاه صفوی به فارسی یا توجّه به ترکی و عربی ندارد.شووینیسم

شووینیسم شووینیسم فارسی و سرچشمه های آن/16علی بابازاده

هر ملتی برای خود دارای فرهنگ، زبان، ادبیات و تمدن خاصی می باشد که از ویژگی های اصلی آن ملت محسوب می شود. ما ترکان درخراسان بزرگ نیز دارای فرهنگ، آداب و رسوم سنتی مخصوص خودمان می باشیم که باید قدر آن را بدانیم. فرهنگ ما، در واقع سند هستی و هویت ما محسوب می شود و هر یک از ما به اندازه فعالیت خود در هر چه غنی تر شدن آن سهمی را دارا هستیم و در قبال آن تعهداتی به عهده داریم. بایستی در شناختن، شناساندن و احیای ارزش های فرهنگی و سنتی نهفته در این منطقه از کشورمان قدم برداریم که وظیفه ایست همگانی!
فرهنگ عمومی، میراث غیرمادی ملت هاست و یکی از ویژگی های آن، تکرارپذیری و قابلیت انتقال آن به نسل های آینده است. از این رو می توان فرهنگ عمومی ترکان در منطقه خراسان بزرگ را مجموعه ای از رفتارها، گفتارها، پوشش ها، آداب، رسوم و عاداتی دانست که ترکان این منطقه آن ها از گذشتگان و نیاکان خود به ارث برده اند. عاداتی که شاید از ابتدای بشریت آغاز شده و یا لااقل مربوط به دوره های بسیار باستانی می باشند؛ به عبارت کلی تر می توان فولکلور را میراث قومی و معنوی ترکان در این منطقه دانست.
هر چند فرهنگ عمومی ترکی، میراث پیشینیان است، اما در حال حاضر و در بطن زندگی امروزی ترکان نیز وجود دارد و هنوز هم زنده، پویا، جذاب و با صلابت بر پای ایستاده است. ترکان در خراسان بزرگ، در حال حاضر نیز با مجموعه دانسته هایی از گذشته های دور و از نسل های گذشته به جا مانده و سینه به سینه جا عوض کرده و به آن ها رسیده است زندگی می کنند. در حقیقت همین فرهنگ است که تا حد زیادی به زندگی آن ها معنا و مفهوم می بخشد. آن ها را به ادامه زندگی دلگرم می سازد. در واقع، اگر فرهنگ ترکان را از آن ها بگیریم، تمام هویت آن ها را گرفته ایم که بدون آن زندگی غیرممکن خواهد بود.
هر چند در برخی موارد فرهنگ حاکم بر زندگی امروزی ترکان، با فرهنگی که پیشینیان ما با آن زندگی می کرده اند متفاوت است؛ اما به هر حال، بخشی از میراث گذشتگان ماست که بنا به مقتضیات زمان و شرایط امروز، تغییراتی در آن بوجود آمده است و به شکل قابل استفاده برای زندگی امروز ما تبدیل گرده است.
به علت گستردگی موضوع فرهنگ، تنوع بسیار زیاد آن و با توجه به اینکه هر منطقه، شهر و روستا علاوه بر آثار فرهنگی مشترک، آثار مخصوص به خود را نیز دارا می باشد و نیز جمع آوری تمامی آثار فرهنگی منطقه مورد نظر، آن هم با وارینت های مختلف، کاری ناممکن است؛ اما تلاش های بسیاری در حوزه جمع آوری فرهنگ منطقه خراسان انجام گرفته است.
در گردآوری این مجموعه سعی بر آن شده که با ترکان هر محل و به خصوص با بزرگان و افرادی که بیشتر در روستا و شهرها قابل اعتماد هستند، هم صحبت شده و پس از آشنایی با فرهنگ، آداب و رسوم مردم، آن ها را به رشته تحریر در آوریم تا خوانندگان نیز با آن آشنا شوند و با تلاش چندین ساله و بدون برداشت های شخصی و دور از واقعیت، مطالب و یافته های خود را به طور ساده و قابل فهم مکتوب کنیم تا گذشت زمان باعث پاک شدن آن ها از خاطره ها نشود.
هر چند متن ها و ادبیات ترکی در هر یک از موارد فوق از شهر یا منطقه خاصی جمع آوری شده اند، ولی تقریبا در بین تمامی ترکان خراسان و حتی دیگر ترکان در شهرهای ایران با اندکی تفاوت یافت می شوند. جهت حفظ اثر معنوی و شفاهی، آن ها را با ذکر راوی و منبع آورده ایم، بدینوسیله از همکاری تک تک همه عزیزان قدردانی و تشکر می نماییم.
امیدواریم این خدمت فرهنگی و ادبی که اغلب عبارات ترکی در آن، جهت سهولت درک معنایی، تصحیح و به فارسی نیز ترجمه شده اند، مورد قبول تمامی عزیزانی که عشق به زبان مادری، فرهنگ، هویت و وطن خود دارند، قرار گیرد و بتواند به صورت یک الگوی راه گشا و زمینه ساز پژوهش، مورد توجه کسانی که به گردآوری سنت های شفاهی منطقه خود علاقه دارند؛ واقع شود.

معرفی و شناساندن فولکلور (فرهنگ عامه) در مقام شاخص مهم فرهنگی در هر منطقه پیوندهای عمیق بین نسل امروز و پیشینه فرهنگی خود برقرار می سازد و منبع مناسبی برای معرفی داشته ها و ظرفیت های فرهنگی منطقه است که نویسنده در این کتاب تلاش کرده است با استفاده از منابع موجود و تحقیقات میدانی، فرهنگ عامه ترکان خراسان را به دوستداران و علاقمندان به فرهنگ و کتاب معرفی نماید.
کتاب ” نگاهی به فرهنگ ترکان خراسان” نوشته اسماعیل سالاریان شامل 31 فصل است که بخش های مهمی از فرهنگ ترکان خراسان از جمله آداب و رسوم، باورها، رقص ها، بازی ها، طبابت سنتی، لباس های سنتی، غذاهای بومی و فصولی از ادبیات شفاهی و … را در بردارد.

اسماعیل سالاریان

 

ساعت ۱۶:۳۲دقیقه شنبه ۲۵دی زلزله ای به بزرگی ۴/۳ درجه منطقه عمومی اورمیه را لرزاند. کانون این زلزله در منطقه مرزی سرو sero محاسبه شده است.
وقوع فعالیتهای اخیر در غرب ایران که ناشی از فشردگی فلات ایران مابین صفحات عربستان و توران می باشد سبب فعال شدن گسلهای محلی آذربایجان در مناطق استان آذربایجان غربی شده است که بسیار طبیعی است. زلزله های کوچک اورمیه نیز از این جمله می باشد.
شکستگی های زمین از جنوب وان وارد استان آذربایجان غربی شده و پس از عبور از مرز ایران با ترکیه به گسل سیلوانا مشهور می باشد. اين گسل در واقع از شمال و جنوب روستاي سيلوانا عبور مي كند. گسل شمالي از شمالغرب روستاي بند شروع و تا شمالشرق روستاي هلوري به پايان ميرسد. گسل جنوبي نيز از شمالغرب روستاي كوسه سو شروع و در حالي كه در حدود 3 كيلومتر به موازات گسل شمالي پيش مي ايد به طرف جنوب محرف شده و در نزديكي روستاي راژان به پايان ميرسد. گسل دیگر نيز به طول تقریب ۲۳ كيلومتر از جنوب روستاي انبي شروع شده و بعد در قستهاي جنوبي كوه سه گوشه به پايان مي رسد. اين گسل نسبت به گسل سيلوان بزرگتر و اصلي است. ادامه اين گسل در جنوب انبي به گسل شمالي سيلوانا مي رسد. گسل مهم دیگر اورمیه گسل بدكار می باشد که داراي شاخه هاي فرعي تر بسيار زيادي مي باشدطول اين گسل نيز در حدود 28 كيلو متر مي باشد.كه در قسمتهاي شمالي و جنوبي روستاي جرمي و بدكار به موازات همدي گر هستند. راستاي اين گسل خمدار N-S مي باشد .گسل دیگر منطقه گسل دیلزی می باشد که طول آن بالغ بر 45 كيلومتر است . داراي راستاي شمالي جنوبي و توان لرزه زائي آن نسبت به ديگر گسل هاي محلي زياد مي باشد.
با توجه به طول کم این گسلها و فاصله از شهر و احتمال شکستگی حداکثر نصف این گسلها در اثر فشارهای تکتونیکی زلزله بزرگ برای منطقه اورمیه متصور نمی باشد و شهر اورمیه از نقطه نظر زلزله خیری دارای درجه متوسط می باشد. این تنشها در منطقه به صورت ریز زلزله در مناطق خوی و سلماس و حتی مناطق پسوه اشنویه نمود پیدا خواهد کرد. با اینحال زلزله بزرگتری برای منطقه اورمیه متصور نمی‌گردد.
علی‌ایحال با توجه به عدم توانایی تکنولوژی فعلی بشری برای پیشبینی زلزله لزوم توجه به موارد ایمنی شرط احتیاط می‌باشد و لازم است همشهریان عزیز موارد قبل و حین زلزله را با هماهنگی مراجع ذیصلاح از جمله ستاد بحران و هلال احمر رعایت نمایند.

دکتر توحید ملک زاده

دیکتاتورلوق گئنل اولاراق توپلومو اقتصادی، سیاسی و کولتورل بیرله شیمه آپاران سیستم لره دئییلیر. بئله بیر سیستم ایچره گوج صاحیب لری حقیقت صاحیب لری کیمی گؤرونورلر. اسکی دن گوجلولر ضعیف اولانلاری کلاسیک تابعیته محکوم ائتمک اوچون آچیق گوج مکانیزم لرینه دایاناراق قدرتلرینه قارشی توپلومدان اطاعت ایسته ییردیلر. بئله زوراکیلیق لارین دا ماهیت لری کیمی آچیق خصوصیت لری وار ایدی او جمله دن:

1-دیکتاتورلوق آنی و مقدمه سیزدی.

2- قدرت قبضه سی اصولونجا قورولمالی دیر.

3- گوج یاپیمی ، قایداسیزجا و اؤره ک ایستکلری کیمی سربست دیر.

4- توپلومسال اولاراق مخالفت ائتمک اوچون هر تورلو یول آچیق دیر.

بو سیستم لرده دولتی مالکیت، تولید ابزارلارینی، قدرت مکانیزم لرینی یاراتماق اوچون قوللانیر وایسته دیگی قدر اؤزونه خرجله ییر.

دیکتاتوری سیستم لرین یارانیب و مدرن توپلومسال قاوراملارا دایاناراق داوام ائتمه سی اوچون ان کسگین و یاخین آلت، ایدئولوژی دیر. ایدئولوژی اینسانلارا کیملیک،کرامت و اخلاق توهمی وئریر. ایدئولوژی چوخ پراگماتیسم و عین حالدا ظاهر ده دوزگون و متین دیر. ایدئولوژی بیر پرده کیمی دیر، اینسانلار ایتیرمیش یاشام ، ده یرسیز وارلیق و پوزغون دوروم لاری ایله باریشماق اوچون اونون آرخاسیندا گیزله نه بیلیرلر.

هر نقدر بیر دیکتاتور سیستمین خولاسی کیچیک اولسا بیر اوقدر دیکتاتورون اراده سی مستقیم دیر، یانی اؤز گؤردوگو ایشلری هئچ بیر ایدئولوژی واسیطه سی ایله توجیح ائتمه یه گرک یوخدور؛ قیساجا دئسک: هئچ بیر دیکتاتورلوق ایدئولوژیک توزاقلارا دایانمادان یارانیب و قالارغی اولماق ایمکانا صاحیب دئییل. اصلینده ایدئولوژی هرکسین ایشینه یارایان بیر بهانه دیر.

یاشام اؤز ذاتیندا چوخونلوق، نئچه بویالیق،یارادیجیلیق و اؤز دوغرولاماق دان عیبارت دیر. تک سؤزده؛ اوزگورلوگونه دوغرو گئتمکده دیر، حالبوکی دیکتاتور سیستمی تک بویالیق ،انحصار و اؤزو سئون بیر دوزه نی،یاراتماق ایسته ییر. بو سیستم ایچینده شخص لرین هر هانسی یئر و مقام دا اولدوغونا باخمایاراق، سیستم اونلارا هئچ بیر ده گر وئرمه دن سادجه اونلاری اؤزونون داوامینا بیر یاناجاق و آراج کیمی گؤرور. بو او دئمک دیر کی اوپورتونیست لر اوچون قدرت طلب لیک، سیستمین قارشیلیغینا گلمه دیی مدت جه ایمکانلی دیر.

دیکتاتور سیستم لر هر آددیم دا و هر زاماندا میللتی لمس ائدیر آنجاق هر دایم ایدئولوژیک الجک لره بورونموش بیر الی ایله بو ایشی گؤرور بونا گوره ده بئله بیر توپلوم دا یاشاماق یالان-دولانلارلا دولودور.

دیکتاتورلوغا معروض قالمیش اولکه لرده مینلرجه یالان دولان گؤرمک اولور، بو ایکی اوزلولوک و یالانا بورونموش سیستمین نتیجه سینده اورتاق بنزرلیک لر اورتایا چیخیب و دیکتاتورلارین بیزه اؤزلریندن وئردیک لری ایز و سیمگه لر اونلاری تانیماغا یاردیمجی اولور دئمک اولار. اؤرنک اوچون :

–بروکراتیک حاکمیتی، مردم حوکومتی کیمی تبلیغ ائتمک.

-ایشچی لری، ایشچی لر طبقه سی آدی ایله کؤله ائتمک.

-فردلری سون درجه ده آشاغیلاماغین آدینی، تام اوزگورلوک قویماق.

-اینسانلاری اطلاعات و خبر آلماق دان محروم قویماغی، «اطلاع رسانی» دئمک.

-قدرتی، میللتین آلداتماق آماجی ایله یارارلانماغی عمومی قدرت ناظیرلیگی کیمی گؤسترمک.

– کولتورلری بوغماغی، کولتورل گلیشیمی کیمی تبلیغ ائتمک.

– قوندارما گوستریشلی سئچگی لری، ان یوکسک دموکراسی سیمگه سی آدلاندیرماق.

-دوشونجه اوزگورلوگونه قاداغا قویماغی، ان علمی دونیا گوروشو کیمی گؤسترمک.

-عسگری ایشغال ائتمه یین آدینی، قارداشلیق یاردیمی قویماق.

-رژیم اؤز یالانلارینا اؤرتگو قویماق آماجی ایله هر شیی تاخما و ترسه گؤسترمک.

– کئچمیشی، ایندی نی و حتی گله جه یی تام ترسه ائتمه سی.

– آمارلاری ده گیشمه سی .

– اینسان حاقلارینا سایغی قویار کیمی اویون اویناماسی .

– دهشتلی و اؤز باشینا بویروق یاراتدیغی امنیتی دستگاهینی انکار ائتمه سی.

_ هئچ کس و هئچ شی دن قورخمور کیمی اویونا گیریش سی.

– هئچ شی یه اویون وئرمیر کیمی اویون وئرمه سی .

حبیب نگهبان

شعوبیه/ رسالۀ «مزیّه اللسان الفارسی علی سائر الالسنه ماخلا العربیّه» (برتری زبان فارسی بر دیگر زبان ها به جز زبان عربی)

از مقطع تاریخی آغاز کار صفویان رساله ای در دست است، که در آن کوشش شده زبان فارسی در فصاحت و بلاغت هماورد زبان عربی و برتر از دیگر زبان ها معرّفی گردد. محتوای این رساله نیز چیزی جز میراث تاریخی شعوبیّه نیست و عنوان آن هم با محتوا سازگاری ندارد و با وجود اینکه عنوان نوشته بر برتری زبان فارسی بر دیگر زبان ها به جز عربی، تأکید دارد، محتوای رساله بر برابری و هماوردی فارسی نسبت به عربی نیز تصریح می کند.
این رساله به زبان عربی نوشته شده و نویسندۀ آن فردی ترک، ولی دوستدار زبان فارسی معرّفی شده است. در این رساله به روایات تاریخی ساخته و پرداختۀ شعوبیّه و نیز عرب گرایان قرون اوّلیۀ هجری استناد شده، تا آنجا که می توان رساله را نوشتۀ شعوبیّۀ مسلمان ایرانی آن عصر دانست.
صاحب نظران شعوبی گری اعتقاد دارند به احتمال قریب به یقین این رسالۀ توسّط یک ایرانی و به عبارت بهتر یک فارس زبان دارای تمایلات شعوبی نوشته شده و به مؤلّف ترک نسبت داده شده تا به صورت توامان برتری فارسی بر عربی و ترکی را اثبات کرده است. (رک. شعوبیّه ناسیونالیسم ایرانی، ص 362)
رسالۀ مذکور در قرن ده پدید آمده و در باب نویسندۀ آن از شخصیّت نامداری به نام «شمس الدّین احمد بن سلیمان بن کمال پاشا» از علمای عثمانی در قرن دهم سخن رفته است. کمال پاشا ملقّب به مفتی الثّقلین، حنفی مذهب، لغوی، ادیب، فقیه و شاعر بوده و دارای تألیفات بسیار به زبان های عربی، ترکی و فارسی می باشد. در گذشت کمال پاشا در سال 940 هجری قمری اتّفاق افتاده و دوران مفید نویسندگی وی با ایّام پادشاهی شاه اسماعیل صفوی مقارن بوده است.
محقّقان معاصر شعوبیّه علّت پیدایی چنین رساله ای در سرآغاز حکومت صفویان را بی توجّهی بنیانگذاران این سلسله به زبان فارسی و توجّه افزون تر به ترکی و عربی قلمداد کرده و رفتن شاعران و نویسندگان ایرانی به عثمانی و هند در عهد صفوی را نشانۀ این بی توجّهی تلقّی نموده اند. از نظر این گروه همین بی توجّهی به فارسی موجب بیداری احساس غریزۀ ملّی ایرانی گشته است! این نگاه به صواب مقرون نیست و رفتن ادیبان ایرانی به هند یا عثمانی موجبات دیگری داشته است.

شعوبیه و رساله برتری زبان فارسی بر دیگر زبان ها به جز زبان عربی/علی بابازاده

اخیرا استاندار جدید آذربایجان شرقی با صدور فراخوانی مبنی بر لزوم تاسیس صنعت مس آذربایجان و تبدیل ساختن این مطالبه به یک گفتمان عمومی در سطح جامعه‌ی آذربایجان خبر داد. ما فعالین نیز با اعلام حمایت و پیگیری اجرایی شدن مطالبه‌ی به حقِ مردم ستم دیده، شریف و نجیب آذربایجان، امیدواریم با مسئولیت شناسی مسئولان و همت نمایندگان آذربایجانی مجلس، و با عملیاتی شدن نص صریح قانون در جهت برخورداری از حقوق قانونی‌مان، شاهد برچیده شدن محرومیت ها و تبعیضات و عدم توسعه یافتگی آذربایجان باشیم.

برای تحقق مطمئن و عملیاتی شدن موفق این فراخوان و تاکید بر همراهی با آن دسته از مسئولانی که صادقانه و مسئولانه تلاش نموده و در جهت توسعه آذربایجان گام بر‌می‌دارند، موارد ذیل را پیشنهاد می‌دهیم:

۱. فعالین محترم اجتماعی، اصحاب رسانه و نخبگان علمی مناطق مختلف آذربایجان بتوانند مسئولانه از فرصت فراهم شده استفاده نموده و پیشنهادها، نقطه نظرها و مطالب خود را جهت بهره برداری‌های مقتضی اعلام فرمایند.

۲. استقبال و ترویج سازی این گفتمان مردمی و مطالبه‌ی عمومی تنها به موضوع #صنعت_مس که یکی از هزاران منبع ثروت آذربایجان است محدود نگردد؛ و بخش های دیگر صنعتی، تجاری، اقتصادی، معدنی و کشاورزی را هم پوشش دهد.

۳. این فراخوان محدود به استان آذربایجان شرقی و یا شهرستان ورزقان نباشد و همه‌ی شهرها، بخش‌ها و روستاهای آذربایجان را نیز شامل گردد تا مزه‌ی خدمت و توسعه کام همه را شیرین بسازد. تنها در این صورت است که این موفقیت می‌تواند گام مهم در جهت تحقق #عدالت_اجتماعی و مهاجرت معکوس به روستاها و شهرهای کوچک و افزایش نرخ رشد جمعیت در مناطق یاد شده را ایفا نماید.

۴. پیشنهاد می گردد منابع حاصل از اجرایی شدن این امر و برخورداری قانونی آذربایجان از ثروتهای خدادادی خود، تنها به موضوع ورزش و تیم تراختور که در جای خود اهمیت بسیاری دارد #محدود نگردد. یعنی همه‌ی بخش های خدماتی، کشاورزی، مواصلاتی، صنعتی، بهداشتی و … را شامل شود.

۵. پیشنهاد می‌گردد با هدف کانالیزه کردن موثر و استفاده‌ی بهینه از این مطالبه‌ی عمومی و فراگیر ساختن این خواسته‌ی برحق مردمی و پیشبرد امر بصورت کارشناسی، حرفه ای و نزدیکی آراء و دغدغه های مردم و مسئولین، کارگروه ها و یا نشستهای دوره ای در سطوح مختلف و با حضور نمایندگان مجلس، مدیران و مسئولان محلی، استانی، کشوری، کارشناسان علمی، نخبگان و فعالین اجتماعی، منطقه ای و رسانه ای تشکیل و برگزار شود تا بخشی از این ستم مرکز پیرامونی پایان یابد و خط بطلانی بر مافیا بازیهای کرمان، اصفهان، سمنان و … کشیده شود.
۶. در همه‌ی کشورها اکثریت ثروت‌های مناطق در درجه‌ی اول به نیازهای خود آن منطقه تخصیص می‌یابد و سپس مازاد به مرکز منتقل می‌شود. ولی ما شاهد هستیم که مناطق قاراداغ با وجود انواع معادن مس، و شهرستان تکاب با وجود بزرگترین مجتمع‌های طلای خاورمیانه در چه حدی از محرومیت و فقر قرار گرفته و از ابتدایی ترین زیرساخت های توسعه که همانا راه‌های مواصلاتی استاندارد می‌باشد محروم هستند. لیکن زمان آن رسیده است که به این ستم‌های #مرکز_پیرامونی پایان داده شود و منابع بر اساس عدالت منطقه‌ای تقسیم گردد نه بر اساس تبعیض و باندگرایی‌ همراه گشته با نگاه استعماری.